لحن انقره در برابر برلین و اتحادیۀ اروپا تندتر می شود

انقره لحن تندی در برابر آلمان اختیار کرده است. پس از انتقاد از سوی انگلا مرکل صدراعظم آلمان، رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه آلمان را به حمایت از تروریسم متهم ساخت. انقره حالا در سطح اروپا نیز موضعگیری شدیدتر دارد.

انگلا مرکل صدراعظم آلمان روز چهارشنبه (۲ نوامبر ۲۰۱۶) انتقاد کرد که "آزادی های بیان و مطبوعات در ترکیه محدود شده است". یک روز پس از آن مولود چاووش اوغلو وزیر خارجۀ ترکیه در مصاحبۀ خود با روزنامۀ آلمانی زبان سویسی "نویه زوریشر سایتونگ" گفت اگر لغو ویزای اتحادیۀ اروپا برای شهروندان ترکیه به زودی بدست نیاید، توافقنامۀ پناهجویان با اتحادیۀ اروپا پیش از پایان سال روان میلادی از سوی انقره فسخ خواهد شد. چاووش اوغلو همچنان گفته است: «صبر ما کم مانده لبریز شود.»

این اظهارات تصادفی معلوم نمی‌شود، بلکه بیشتر به یک پاسخ متقابل شباهت دارد، به ویژه به دلیل اینکه مرکل برای توافقات با ترکیه در مورد پناهجویان بسیار تلاش کرده بود. اِلمار بروک رئیس کمیسیون راوبط خارجی پارلمان اروپا (از حزب دموکرات مسیحی آلمان) می‌گوید که وزیر خارجۀ ترکیه گاهی بسیار با صراحت هدف خود را بیان می‌کند.

بروک، که چاووش اوغلو را شخصاً می‌شناسد، می‌افزاید: «گمان می‌کنم که شاید او به این ترتیب می‌خواهد در رابطه با بحث بر سر اطلاعیه های جدید در مورد جاری ساختن مجازات اعدام (در ترکیه)، اذهان را منحرف بسازد.»

رئیس جمهور اردوغان در نظر دارد که اجرایی ساختن دوبارۀ مجازات اعدام را در پارلمان کشور به معرض رأیگیری بگذارد. اتحادیۀ اروپا در بروکسل همچنان بازداشت خبرنگاران، افراد اپوزیسیون و منتقدان حکومت در ترکیه، و همچنان برکنار ساختن مأموران دولت، قاضی ها، سارنوالان و منسوبین پولیس در این کشور را به دیدۀ انتقادی می‌نگرد. تحولات اخیر در ترکیه هم کسب عضویت ترکیه در اتحادیۀ اروپا در آیندۀ نزدیک و هم لغو ویزای این اتحادیه برای ترک ها را مانع می‌شود. افزون بر آن ترکیه تا حال از جملۀ ۷۲ شرط برای لغو ویزای اتحادیۀ اروپا، ۶۵ شرط آن را برآورده ساخته است. به قول رِبِکا هارمس نمایندۀ پارلمان اروپا از حزب سبز‌های آلمان، یکی از نکات بزرگ اساسی، قانون ضد ترور ترکیه است که به منظور محدود ساختن آزادی های بیان و مطبوعات به کار گرفته می‌شود. 
هارمس می‌گوید: «ویزای اتحادیۀ اروپا (برای شهروندان ترکیه) زمانی لغو می‌شود که قانون ضد ترور ترکیه فسخ گردد.»

مارتین شولتس رئیس پارلمان اتحادیۀ اروپا نیز به این نظر است که بدون اصلاحات در قوانین مورد اختلاف (ترکیه)، خواست ترکیه برای لغو ویزای سفر به اتحادیۀ اروپا برای ترک ها نمی‌تواند برآورده گردد. 
شولتس می‌گوید: «از همین رو امیدوارم که اگر وضعیت اضطراری که به دنبال کودتا در ترکیه وضع گردید، به پایان برسد، پارلمان این کشور ابتکاراتی را برای اصلاحات در این قانون روی دست گیرد.»

اما تا کنون روشن نیست که حکومت ترکیه چه زمانی وضعیت اضطراری را خاتمه خواهد داد. این بدان معناست که بدون اصلاحات در قوانین ضد ترور ترکیه، ویزای سفر به اتحادیۀ اروپا برای شهروندان ترکیه لغو نخواهد شد و در نتیجه توافقات این اتحادیه با انقره در رابطه با پناهجویان نیز به ناکامی روبرو خواهد گردید. آیا حکومت ترکیه این توافقات را فسخ خواهد کرد؟ به باور المار بروک چنین چیزی رخ نخواهد داد، زیرا این به منافع ترکیه نیز ضرر می‌رساند. بروک می‌گوید در همچو حالتی هیچگونه حمایت مالی برای پناهجویان در ترکیه وجود نخواهد داشت. اتحادیۀ اروپا می‌خواهد برای غلبه بر بحران پناهجویان در ترکیه، سه میلیارد یورو در اختیار این کشور بگذارد. به قول بروک، انقره افزون بر آن علاقمندی زیادی به همکاری‌های اقتصادی با اتحادیۀ اروپا دارد. بروک می‌گوید: «دو سوم همه سرمایه گذاری های مستقیم در ترکیه، از اتحادیۀ اروپا اند.»

بروک افزود مسأله این است که واضح ساخته شود که علایق متقابل وجود دارد و چنین تهدید ها اصلاً سودی ببار نمی آورند.