1. رفتن به محتوا
  2. رفتن به مطالب اصلی
  3. رفتن به دیگر صفحات دویچه وله

فهیم: زلزله پغمان زنگ هشدار یک خطر بزرگ است

پروانه علی زاده
۱۳۹۹ تیر ۱۷, سه‌شنبه

شب گذشته زلزله ای شهر کابل را تکان داد که مرکز آن در ۷.۵ کیلومتری زمین در پغمان قرار داشت. هرچند این زلزله تلفاتی در پی نداشته، اما نگرانی هایی را در مورد پیامدهای ویرانگر یک زلزله قوی احتمالی برای کابل ایجاد کرده است.

https://p.dw.com/p/3eumk
Erdbeben 2015 Afghanistan
عکس از آرشیف: خرابه های به جا مانده از زلزله در افغانستان عکس: picture-alliance/dpa/G. Habibi

وزیر سابق دولت در امور رسیدگی به حوادث در افغانستان می گوید که زلزله پغمان احتمالا زنگ خطر یک تهدید پنهانی اما بزرگ است. او می گوید که با در نظرداشت ساخت و سازها در افغانستان وقوع زلزله به قدرت بالاتر از ۶ درجه در مقیاس ریشتر خسارات سنگین مالی و جانی را به جا خواهد گذاشت.

شدت زلزله یی که شب گذشته در پغمان رخ داد ۴،۶ درجه ریشتر بوده است.

نجیب آقا فهیم، وزیر سابق دولت در امور رسیدگی به حوادث و استاد دانشگاه کابل به دویچه وله می گوید اگر زلزله یی مانند زلزله سال ۱۵۰۵ که شدیدتر از ۷ درجه ریشتر بود، در افغانستان رخ دهد، خطرات جدی را در پی خواهد داشت.

نجیب آقا فهیم به دویچه وله گفت: «شهر کابل در مجاورت یک گسل یا شکستگی زمین قرار دارد که این گسل از بلوچستان پاکستان شروع تا چمن قندهار ادامه دارد و از کوه های پغمان و بدخشان عبور کرده و بالاخره به تاجیکستان می رسد. یک گسل دیگر «گسل هریرود» است که از هرات شروع و در جبل السراج با این شکستگی یکجا می شود. بنا بر این تمام مناطقی که در مجاورت این گسل ها قرار دارند، اگر شهر است یا ولسوالی و مناطق مسکونی دیگر، عمدتا زلزله خیز اند. بنابراین زلزله یی که شب گذشته به وقوع پیوست از نظر بعضی زمین شناسان می تواند یک زنگ خطر جدی باشد.» 

بنا بر معلومات آقای فهیم، پغمان روی گسل یا شکستگی امتداد یافته از چمن قرار گرفته است. او می گوید که بر روی گسل چمن، وقوع زلزله شدیدتر از ۷ ریشتری که در ردیف زلزله های بزرگ با ویرانی زیاد قرار می گیرد، یک مرتبه در هر دور ۴۷۵ ساله پیش بینی می شود.

آقای فهیم می گوید آخرین باری که کابل شاهد وقوع زلزله ای بزرگ بوده است سال ۱۵۰۵ بود که زلزله شناسان شدت آن را ۷.۳ درجه محاسبه نموده و ویرانی آن غیر قابل توصیف بوده است.

ساختمان های کابل تا چه اندازه در برابر زلزله مقاوم اند؟

زلزله در شهر کابل بیش از همه به این دلیل قابل نگرانی است که استندردهای ساخت و ساز کمتر رعایت می گردد. آقای فهیم می گوید که بر اساس کدهای ساختمانی که در گذشته در افغانستان طراحی شده بود، مقاومت ۷ ریشتری در برابر زلزله را باید مورد نظر قرار می دادند، اما در این اواخر بر اجرای این معیار نظارت صورت نگرفته است.

وزیر سابق دولت در امور رسیدگی به حوادث به این باور است که آگاهی دهی در مکاتب و دانشگاه ها می تواند میزان خطر را تا ۵۰ درصد کاهش دهد. او می گوید: «راه دیگر، مقاوم سازی ساختمان ها است که بر اساس بررسی هایی که انجام شده، این یک عملیات پیچیده و پر مصرف است و برای هر خانه معمولی حداقل سه هزار دالر نیاز است تا مقاوم سازی صورت بگیرد و راه حل درازمدت، ساختن ساختمان های مقاوم برای شفاخانه ها، مکاتب، دانشگاه ها و ساختمان های اداری است.» به گفته آقای فهیم در کنار آن باید از کدهای ساختمانی از سوی دولت نظارت صورت گیرد.

عمر مفید ساختمان ها در کشورهای مختلف با در نظر داشت استندرد ها فرق می کند. آقای فهیم می گوید که «عمر مفید ساختمان های مسکونی در کابل کمتر از ۳۰ سال است. عمر مفید ساختمان های اساسی باید برای ۵۰ سال باشد، اما این نورم ها رعایت نمی شود.»

آقای فهیم به این نظر است که ایجاد مرکز تحقیقات زلزله شناسی و آموزش همگانی ارزانترین راه برای کاهش خطرات در برابر وقوع زلزله های احتمالی است.