فقر و ناامنی آموزش دختران افغان را تهدید میکند

16 نهاد کمک رسانی بین المللی و افغان در گزارشی تحت عنوان «خطرات بالا» خواستار «کوشش دوباره دولت افغانستان و نهادهای کمک رسانی» برای جلوگیری از ترک آموزش دختران، و بهبود شرایط تحصیلی آنان شده اند.

برای تهیه این گزارش، پژوهشگران موسسه خیریه «آکسفام» با بیش از 1600 دختر، والدین دختران و معلمها در 17 ولایت از 34 ولایت افغانستان مصاحبه کردند.

دختران در افغانستان بین سالهای 1996 تا 2001 به دستور طالبان از رفتن به مکتب محروم بودند؛ چرا که به باور رژیم طالبان، این امر غیراسلامی پنداشته میشد. آنها همچنین اجازه نمیدادند تا زنها کار کنند، و مجبور بودند با چهره کاملا پوشیده و همراه با یک مرد به بیرون از خانه بروند.

ماه گذشته، فاروق وردک، وزیر معارف افغانستان گفت که طالبان تصمیم گرفته اند که ممنوعیت تحصیل دختران و زنان را لغو کنند، که این یک تغییر عمیق در نگرش و رفتار طالبان تلقی میشود.

با آن همه، مکاتب و معلمها هنوز هدف حمله شورشیان قرار دارند. اوایل ماه روان، جنگجویان مظنون به طالبان، مکتبی را در جنوب ولایت هلمند آتش زدند.

بین ماه های مارچ (حمل) تا اکتبر (سنبله) سال گذشته، کم از کم 20 مکتب بمبگذاری و یا آتش زده شد و 126 شاگرد و معلم کشته شدند. در سال 2010 بیش از 2.4 میلیون دختر در مکاتب بودند که یک افزایش سرسام آور از سال 2001 بوده است.

نیتی بارگاوا، مسوول «آکسفام» در افغانستان گفت: «دختران افغان تشنه تحصیل هستند». او همچنین افزود: «تقریبا دو سوم دخترانی که ما با آنها گپ زدیم، میخواهند که دانشگاه را به پایان برسانند (یا دانشگاه بروند). اما واقعیت این است که سیستم آموزشی از سال 2001 تا هنوز با چالشهای زیادی روبهرو میباشد».

پس از دو عامل ناامنی و ازدواج پیش از وقت یا اجباری، فقر «به تنهایی بزرگترین مشکل» تحصیل دختران و اصلیترین علت ترک تحصیل آنان میباشد. نرخ 94 درصدی ترک تحصیل دختران در دوره لیسه نیز یکی از مشکلات عمده تحصیل دختران میباشد.

گزارش همچنین میافزاید که نبود معلمان مسلکی، به ویژه در مناطق روستایی، باعث میشود که والدین دختران شان را از مکتب بیرون بکشند.

گروههای کمک رسانی همچنین هشدار میدهند که افزایش خشونت به ویژه در نقاط امن، در شمال افغانستان باعث جلوگیری از رفتن دخترها به مکتب میشود.

عبدالوحید حمیدی، یکی از کارمندان یک نهاد کمک رسانی میگوید: «ما باید به دختران افغان اطمینان بدهیم که آنها با تخته سیاه (مکتب) مواجه خواهند شد، به جای آینده سیاه». او میگوید: «ما با افزایش معلمهای زن در کلاسها، و با ایجاد مکاتب زنانه، میتوانیم دخترها را در مکتب نگه داریم».

خبرگزاری آلمان/ عاصف حسینی

ویراستار: عارف فرهمند