فرود تاریخی کاوشگر فیله روی ستاره دنباله دار

همین که سیگنال رسید که کاوشگر فیله موفقانه به ستاره دنباله دار "67 پی/ چوریوموف-گراسیمنکو" فرود آمده است، دانشمندان در مرکز کنترول ستلایت در سازمان فضایی اروپا در دارمشتات به تجلیل از این موفقیت پرداختند. در این مرکز هلهله‌ای آمیخته از اشک، خنده، نعره کشیدن و در آغوش کشیدن یک دیگر شروع شده بود.

ژان ژاک دوردا، دبیرکل سازمان فضایی اروپا فرود آمدن موفقانه این کاوشگر را بر روی ستاره دنباله دار "یک گام بزرگ در تمدن بشری" عنوان کرد. همچنان توماس رایتر، رئیس این سازمان فضایی از "یک لحظه‌ تاریخی" سخن گفته است. صبح روز چهار شنبه رایتر از احتمال 50 درصدی موفقیت این ماموریت خبر داده بود.

ابتدا صرفاً یک دیدگاه بود که فضاپیمایی به یک ستاره دنباله دار فرستاده شود و در آنجا فرود آورده شود. ستاره دنباله داری که روز چهار شنبه کاوشگر در آن فرود آمد، 500 میلیون کیلومتر از زمین فاصله دارد.

ماموریتی دشوار

سفینه فضایی روزیتا که کاوشگر فیله را حمل می‌کرد برای ده سال تمام در حرکت بود و در مجموع 6.5 میلیون کیلومتر راه پیمود. این سفینه دو سال در جریان سفرش به اصطلاح به خواب به سر می‌برد تا انرژی ذخیره کند. دانشمندان در جنوری سال 2014 این سفینه را دوباره بیدار کردند و این نخستین موفقیت بود. آن زمان دانشمندان احساس کردند که این ماموریت می‌تواند از این هم بزرگ‌تر شود. برخی چنین ماموریتی را با فرود آمدن در کره ماه در سال 1969 مقایسه می‌کردند.

حالا این کاوشگر با استفاده از ابزارهای متعدد و گیرنده‌های حساس از سطح این ستاره دنباله دار نمونه گیری می‌کند و باطری‌هایش برای 64 ساعت برق دارند و یک صفحه تولید نور خورشیدی نیز بر آن نصب است که می‌تواند در جریان روز برای یک ساعت شارژ ذخیره کند.

فرود آمدن موفقانه فیله در ستاره دنباله دار "چوری" حتی افراد خوش‌بین به این ماموریت را نیز متعجب کرد. یوهان دیتریش ورنر، رئیس تحقیقات هوایی و فضایی آلمان گفت: «این ماموریت خیلی زیاد دشوار بود». او در گفتگویی با دویچه وله گفت: «نمی‌شود در مورد این موفقیت آدم غلو کند».

دانشمندان سرانجام نمی‌دانند که این کاوشگر بدون مشکل در سطح این ستاره دنباله دار قرار گرفته باشد. همچنان معلوم نیست که فیله با سه پایه‌اش روی کدام صخره افتاده و واژگون شده و یا در بدترین سناریو در میان صخره‌ها افتاده و نابود شده است.

شب قبل از فرود فیله در روی این ستاره دنباله دار یک نقص در سیستم آن کشف گردید. در نتیجه آزمایش این سفینه فضایی مشخص شد که بخشی از سیستم آن که در هنگام فرود قرار بود آن را به روی سطح ستاره دنباله دار استوار نگهدارد، فعال نمی‌شود.

اندریا اکومازو که از ماموریت روزیتا در سازمان فضایی اروپا مراقبت می‌کرد، گفته است که این اشکال بسیار مهمی است زیرا این فضاپیما بدون اجزای کمکی نمی‌تواند دوباره به فضا پرواز کند. دقیقاً این مشکل در هنگام فرود فیله پدیدار شد و نتوانست نوک پایه‌های خود را روی زمین بچسپاند.

بعد از این که سفینه روزیتا فیله را رها کرد، برای هفت ساعت در جانب مخالف ستاره دنباله دار حرکت کرد که خود یک موفقیت بزرگ بود. اوایل صبح اندریا اکومازو خوش‌بین بود که فیله در مسیر درستی به سمت ستاره دنباله دار در حرکت است. سپس فیله با سه پایه‌اش به سمت سر این ستاره دنباله دار حرکت کرد. دانشمندان ساحه فرود را آگاهانه انتخاب کرده بودند که باید یک ساحه بدون صخره و شگاف باشد.