سرقت‌ها و جرایم خواب راحت را از چشمان کابلیان ربوده است
۱۳۹۶ خرداد ۲, سه‌شنبه
این روزها در اکثر جاهای کابل و حتی در داخل تکسی‌ها قصه از بالا گرفتن جرایم و دزدی‌هاست. وقتی سر صحبت باز شود، هر کسی قصه‌ای برای گفتن دارد؛ از دزدی‌های کوچک گرفته تا سرقت‌های حرفه‌ای در روز روشن و شبکه‌های بزرگ مافیایی. سابق این نگرانی بیشتر متوجه سرمایه داران و تاجران بود، اما حالا فراگیر شده است.
یک شنبه همین هفته یک زن آلمانی در کابل به قتل رسید و یک همکار فنلندی اش اختطاف شد. هرچند انگیزه این قتل هنوز معلوم نیست، اما یکی از احتمال‌ها این است که هدف عاملان قتل اختطاف بوده است تا از این طریق پول به دست بیاورند.
کیومرث آذریان یکی از قربانیان نوع بسیار معمول سرقت‌هاست، یعنی سرقت موتر. موتر او چهار ماه پیش در منطقه لیسه مریم که مربوط حوزه یازدم پولیس است، به سرقت برده شد. او برای یافتن موتر به ادارات مربوطه مراجعه کرد ولی دست‌آوردی نداشت. او می‌گوید وقتی قضیه سرقت موتر را با مسئولان پولیس در میان می‌گذاشت، آن‌ها چنین پاسخ دادند: «برو بیادر پشتش نگرد، پیدا نمی شه.»
او که سال‌ها زحمت کشیده مبلغی پول جمع کرده و یک موتر خریده بود، حالا دیگر امیدی به پیدا شدن آن ندارد: «قصه این ادارات چیزی جر درد و پریشانی ندارد. بی‌مسئولیتی و بی‌بندوباری چنان زیاد بود که در وسط راه حاضر شدم از خیر دنبال کردن قضیه منصرف شوم.»
بی‌اعتمادی ناشی از این وضعیت را در شهر کابل به سادگی می‌توان تشخیص کرد. کسانی که از خارج به کابل می‌آیند، همه دوستان و آشنایان توصیه مشابه می‌کنند که در شهر محتاط باشند و به هر تکسی سوار نشوند. بی‌اعتمادی به حدی است که در برخی نواحی کابل بعد از ساعت ۹ شب کمتر کسی جرئت می‌کند در کوچه‌ها رفت و آمد کند. به اصطلاح تکسی‌وان از مسافر می‌ترسد و مسافر از تکسی‌وان.
سید مجتبی، مالک یک فروشگاه در شهر کابل می‌گوید: «بیشتر از ۲۰۰۰ افغانی پول نقد را انتقال داده نمی‌توانیم. دزدی و رهگیری زیاد شده؛ با استفاده از زور موبایل و پول نقد را می‌گیرند. در روز روشن مال مردم را دزدی می‌کنند، از طرف شب که هیچ امنیت نیست.»
شفیق الله، صاحب یک رستورانت در شهر کابل، نگرانی مشابه دارد: «وقتی شبانه به خانه می‌روم، بسیار نگران هستم. زحمت کشیده‌ام و اینجا سرمایه گذاری کرده‌ام اما دزدی خیلی زیاد است و از این بابت بسیار نگران هستم.»
بی اعتمادی به پولیس
پولیس نخستین نهادی است که مسئول تامین امن و نظم در جامعه است. اما به نظر می‌رسد ساکنان شهر کابل اعتماد شان نسبت به پولیس را از دست داده‌اند. اتهام وارد کردن به پولیس به یک مساله عام در میان مردم تبدیل شده است.
چنانچه سید مجتبی می‌گوید: «بسیاری پولیس‌ها با دزدان دست دارند. اگر دست نداشته باشند، هیچ سارقی نمی‌تواند در روز روشن و در حضور عام رهزنی کند و پول و مال مردم را با خود ببرد.»
همچنین آذریان که موترش به سرقت رفته است، پیش از همه از پولیس شکایت می‌کند: «برایم خیلی دردآور بود. موترم از زیر زنخ کارمند جنایی ساحه دزدیده شد. وقتی به حوزه مراجعه کردم، حوزه مرا به کارمند جنایی ساحه محول کرد، وقتی به ساحه آمدم، کارمند جنایی به آسانی پیدا نمی‌شد... پس از یک عالم پرس و پال او را در حال گیم بازی کردن در یکی از گیم‌خانه‌ها پیدا کردم.»
پولیس کابل همدستی پولیس با دزدان و سارقان را رد می‌کند و می‌گوید در صورتی که چنین افرادی در صفوف پولیس وجود داشته باشد، به جزای عمل خود می‌رسند. اما این اظهارات پولیس نخواهد توانست اعتماد از دست رفته را دوباره جلب کند. با این‌هم سخنگوی پولیس کابل می‌گوید در یکی دو مورد پولیس «مشکل خلق کرده بود و بازداشت شده اند.»
کاهش جرایم؟
پولیس کابل در پاسخ به این نگرانی‌ها و شکایت‌های مردم، به آمار گرفتاری مظنونین به جرم اتکا می‌کند. پولیس کابل برخلاف اظهارات مردم مدعی است که جرایم جنایی در این اواخر کاهش یافته است. این کاهش شاید هم به این دلیل باشد که مردم اعتماد خود را از دست داده و کمتر به پولیس رجوع می‌کنند.
بصیر مجاهد، سخنگوی قوماندانی امنیه کابل به دویچه وله گفت که به گونه مثال در ۶ روز گذشته ۳۲۰ تن از مظنونان در شهر کابل و ولسوالی‌های مربوط آن بازداشت شده‌اند. مجاهد گفت که قاتلان، رهزنان، دزدان منازل و آنانی که با استفاده از سلاح‌های غیرقانونی دست به سرقت می‌زنند، در میان بازداشت شدگان هستند.
به گفته سخنگوی پولیس کابل، در دو ماه گذشته به تعداد ۸۰۰ تن از مظنونان توسط پولیس بازداشت شده‌اند: «خوشبخانه با این گرفتاری‌ها سطح جرایم در شهر کابل کاهش یافته است. بعضی وقت‌ها مشکلات رخ می‌دهد، زیرا بیشتر از هفت میلیون نفر در کابل زندگی می‌کنند.»