1. رفتن به محتوا
  2. رفتن به مطالب اصلی
  3. رفتن به دیگر صفحات دویچه وله

روز جهانی رادیو و توقف فعالیت ده ها رسانه رادیویی

شکیلا ابراهیم‌خیل
۱۴۰۰ بهمن ۲۴, یکشنبه

امروز ۱۳ فبروری، برابر است با روز جهانی رادیو. رادیو به عنوان پر مخاطب ترین رسانه شنیداری در جهان و با سابقه ترین رسانه در میان رسانه ها همه گانی به شمار می رود.

https://p.dw.com/p/46xAw
Journalisten in Afghanistan
عکس: Mohammad Jan Aria/Xinhua/picture alliance

با آنکه امروزه امکانات زیادی برای بدست آوردن اطلاعات از طریق تلویزیون، انترنت و شبکه های اجتماعی موجود است، اما از اهمیت رادیو کاسته نشده است. هنوز هم در همه نقاط جهان مردم در خانه، موتر و یا حتی هنگام کار در مزرعه، به رادیو گوش می دهند.

بربنیاد پیشنهاد کشور های عضوسازمان فرهنگی یونسکو، در سال 2012 میلادی سیزدهم ماه فبروری به عنوان روز جهانی رادیو از سوی مجمع عمومی سازمان ملل متحد نامگذار شد.

بیشتر بخوانید: از سرگیری برنامه‌های رادیویی بخش دری و پشتوی دویچه وله

در افغانستان رادیو تاریخچه تقریباً صد ساله دارد. نخستین رادیو در این کشور افغانستان در سال ۱۳۰۷ هجری خورشیدی در کابل بنیاد نهاد شد. این دستگاه رادیویی که با نشرات محدود یک رادیو محلی بود تنها خبر و موسیقی نشر می کرد. تا آنکه در سال ۱۳۲۱ هجری خورشیدی رادیو ها با امکانات بیشتر ی ایجاد شدند.

در حالی که بربنیاد آمار های نهاد های حامی رسانه ها در افغانستان بیش از هفتاد در صد جمیعت این کشور اطلاعات مورد نیاز شان را با شنیدن رادیو به دست می آورند ، اما با تحولات سیاسی اخیر و رویکار آمدن حکومت طالبان در افغانستان شبکه های رادیویی با آسیب های جدی مواجه شده اند.

روز جهانی رادیو در حالی فرا رسیده است که رسانه های افغانستان بزرگترین تحول سیاسی را در دو دهه اخیر تجربه می کنند. بربنیاد یافته های انجمن ژورنالیسان آزاد افغانستان در دسمبر سال ۲۰۲۱ میلادی، در حدود ۳۰۰ دستگاه رادیویی تا پیش از پانزدهم ماه اگست سال روان میلادی یعنی پیش از تسلط طالبان در افغانستان نشرات داشتند.

در این شبکه های رادیویی ۶۵۸۵ کارمند به شمول ۱۷۰۳ کارمند زن ایفای وظیفه می کردند.

اما بربنیاد آمار های انجمن ژورنالیستان آزاد افغانستان پس از تحولات اخیر فعالیت و محروم شدن زنان از کار در رسانه ها، فعالیت نزدیک به صد دستگاه رادیویی در این کشور متوقف شده و ۳۱۲۳ تن از کارمندان این رسانه ها کار های شان را از دست داده اند، که ۱۳۹۲ تن از این کارمندان زنان بودنده اند.

این انجمن افزوده است که افزون بر متوقف شدن فعالیت برخی از رسانه ها، در چگونگی تولید، محتویات و نشر برنامه های رادیویی در افغانستان فعالیت دارند، تغییرات رونما شداست. علاوه بر این، کمبود و نبود گویندگان و کارمندان زن در رادیوها، به چالش جدی مبدل شده است.

بیشتر بخوانید: خبرنگاران بدون مرز: طالبان ۵۰ خبرنگار را پس از تسلط بازداشت کرده اند

در یک خبر نامه این انجمن آمده است که انجمن ژورنالیستان آزاد افغانستان با نتایج دست داشته و ارزیابی های دقیق از وضعیت جامعه‌رسانه‌یی این کشور، به این باور است که هرگاه در تمویل مالی رسانه های افغانستان به ویژه رادیو های این کشور که کوهستانی بودنش سبب افزایش در تعداد فریکونسی های صوتی آن شده، توجه صورت نگیرد، گواه توقف فعالیت دستگاه های بیشتر رادیویی در افغانستان، خواهند بود.

از سر گیری فعالیت برنامه خبری دویچه وله

با رایج شدن هرچه بیشتر رسانه های اجتماعی و گسترش امکانات دسترسی به اطلاعات از طریق انترنت، .رادیوی دویچه وله، که ۴۹ سال برنامه های گوناگون را به زبان های دری و پشتو برای مردم در افغانستان تهیه و نشر می کرد، در سال ۲۰۱۹ این فعالیت اش را متوقف کرد. اما پس از تحولات اخیر و رویکار آمدن حکومت طالبان در افغانستان برای اطلاع دهی بیشتر به مردم، برنامه‌های رادیویی بخش دری و پشتوی دویچه وله برای افغانستان از سر گرفته شد.

حالا شما می توانید این برنامه را همه روزه علاوه بر سایت اینترنتی ما، از ساعت شش و نیم تا هفت و نیم بعد از ظهر به وقت افغانستان روی امواج کوتاه ۱۵۲۳۰ و ۱۵۳۹۰ کیلو هرتس نیز بشنوید.

رادیوی دویچه وله همه روزه از ساعت سه تا چهار عصر به وقت زمستانی آلمان که ساعت پنج به وقت افغانستان می شود به زبان های دری و پشتو نشرات دارد.

حدود نیم قرن نشرات؛ آخرین برنامه رادیو دویچه وله دری