امضای توافقنامه پایان تحریم‌ها علیه قطر در عربستان سعودی
۱۳۹۹ دی ۱۷, چهارشنبه
محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی گفته است که کشورهای حوزه خلیج فارس در نشستی به هدف پایان بخشیدن به تحریم‌های سه ساله علیه قطر، توافقنامه «همبستگی و ثبات» منطقه‌ای را به امضا رسانده اند.
او با ابراز تشکر از کویت و ایالات متحده امریکا به خاطر میانجی‌گری شان گفت: «این تلاش‌ها به ما در رسیدن به توافقنامه العلا کمک کرد... جایی که ما ثبات و همبستگی اسلامی، عربی و خلیج را مورد تائید مجدد قرار دادیم.»
ایالات متحده امریکا از ترس این که ایران از تنش‌میان کشورهای عربی سود ببرد، تلاش کرده است که دوحه و ریاض آشتی کنند و به تنش سیاسی پایان ببخشند.
محمد بن سلمان در این سخنرانی خود به ایران نیز اشاره کرد: «امروز ضرورت حاد وجود دارد که تلاش‌های خود را برای تقویت منطقه متحد سازیم و با چالش‌هایی که مواجه هستیم مقابله کنیم، به خصوص تهدیدی که از ناحیه برنامه‌های هسته‌ای و موشک‌های بالستیک رژیم ایران و برنامه‌های سبوتاژگرایانه و خرابکارانه آن ایجاد می‌شود.»
شیخ تمیم بن حامد آل ثانی، امیر قطر نیز در این نشست در شهر العلام عربستان سعودی در روز سه شنبه حضور داشت. امر قطر و ولیعهد عربستان سعودی پیش از این که این توافقنامه را امضا کنند در ملاء عام یک دیگر را در آغوش گرفتند.
دیگر اعضای شورای همکاری خلیج، یعنی کویت، بحرین، عمان و امارات متحده عربی نیز این توافقنامه را امضا کردند. جزئیات این توافقنامه تا حالا نشر نشده است.
فیصل بن فرهان، وزیر خارجه عربستان سعودی بعد از امضای این توافقنامه گفت که به این ترتیب همه اختلاف‌ها کنار گذاشته شده و مناسبات دیپلوماتیک به صورت کامل در سطحی که پیش از وضع تعزیرات وجود داشت، از سر گرفته می‌شود.
تنش بر سر چه بود؟
تنش میان عربستان سعودی و قطر در اوایل ۲۰۱۷ زمانی رونما شد که عربستان سعودی مناسبات دیپلوماتیک، تجارتی و رفت و آمد را با این کشور همسایه قطع نمود. امارات متحده عربی، بحرین و مصر نیز به این تحریم‌ها پیوستند. این چهار کشور قطر را به حمایت از جنبش‌های افراطی اسلامی و همکاری با ایران، رقیب منطقه‌ای عربستان سعودی، متهم کردند.
این کشورها ۱۳ درخواست از قطر مطرح کردند که شامل مسدود کردن شبکه الجزیره و کاهش مناسبات با ایران بود. تقاضای دیگر این بود که قطر یک پایگاه نظامی ترکیه را در قلمرو خود مسدود کند.
دوحه برآورده ساختن این درخواست‌ها را رد کرد. رهبران قطر گفته بودند که هدف این تحریم‌ها تضعیف حاکمیت ملی قطر است.
قطر یک کشور کوچک است، اما در یک موقعیت بسیار استراتیژیک در شبه جزیره عربستان در مجاورت خلیج فارس واقع شده است. قطر میزبان بزرگ‌ترین پایگاه نظامی ایالات متحده امریکا در منطقه است. این کشور غنی ۲.۳ میلیون باشنده دارد که اکثر آن‌ها را کارگران و شهروندان خارجی تشکیل می‌دهند. قطر تنها با عربستان سعودی مرز مشترک زمینی دارد.
Af/na (AP, Reuters, AFP, dpa)