درکشوري که کتاب سوزانده مي شود روزي انسان را هم آتش مي زنند

درکشوري که کتاب سوزانده مي شود روزي انسان را هم آتش مي زنند

"هاينريش هاينه"

هاينريش هاينه شاعر و خبر نگار با نام سده ي نوزدهم آلمان است واین جمله معروفش زبان حال فرهنگ درافغانستان است.

طرح پديده ي جديد در استفاده از کلمات و واژه ها در افغانستان ، يعني کلمات و واژه گان غير اسلامي از جانب وزيراطلاعات و فرهنگ اين کشور جناب خرم در هفته اي که گذشت سبب واکنش هاي گسترده و بسيار جدي در ميان فرهنگيان و سخنوران افغانستان در داخل و نيز از خارج افغانستان گرديد.

در ضمن تلاش جدا کردن يک زبان زيرعناوين و نامهاي گوناگون نه تنها از جانب اهل سخن و صاحبان فن به صورت جدي و همه جانبه مورد بحث قرار گرفت بلکه جوانان افغانستان نيز با تشکيل گردهمايي ها و راه پيمايي ها، برخورد جدي ولي مسالمت آميزي در برپانمودند ودرمقابل این گونه برخورد ها صدای اعتراض بلندکردند.

طاهر قادري جوان 21 ساله اي از شهر مزار شريف افغانستان که همچنان به شغل خبرنگاري مصروف است ،از جمله شرکت کنند گان و برگزار کنندگان راه پيمايي شهر مزارشريف ، به اين باور است که منع انسانها از ابتدايي ترين حق آنان يعني تکلم به زبان مادري شان ، سلب بخش مهمي از آزادي آنان بوده و انسان به عنوان موجود صاحب اراده و عقل ، حق کامل دارد با بهره گيري از تفکر و انديشه و کاربرد دقيق از زبانش براي خودش زندگي را تعريف نمايد و به تآسي از آيات الهي که انسان را اشرف المخلوقات خوانده است با استفاده از عقل ، اراده ي رسيدن به هدفش را با سود گيري از آزادي اش جنبه ي عملي ببخشد.

طاهر قادري در گفتگويي با صداي آلمان :

دويچه ويله : شما آزادي را چگونه تعريف مي کنيد و در افغانستان برداشت از آزادي چگونه است با توجه به حکم وزير اطلاعات و فرهنگ افغانستان در رابطه به منع واژه هاي برخواسته از زبان مادري فارسي زبانان اين کشور مثل دانشجو و دانشکده و… ؟

طاهر قادري: به باور من آزادي به مفهوم گسترده ي آن يعني دست باز داشتن در همه روابط ، يعني در بيان در طرز تفکر و امثالهم.

اما در افغانستان متأسفانه بعضي کساني وجود دارند که در حقيقت مفهوم آزادي را به معني درست آن درک نکرده اند. براي من بسيار جالب است اين که يک وزيري که در حقيقت نمايندگي از فرهنگ يک جامعه مي کند خودش از فرهنگ همان جامعه اصلآ بويي نمي برد و بر علاوه آقاي وزير به يک زبان رايج که مسلمانان زيادي هم به آن تکلم مي کنند آن را غير اسلامي مي پندارد. ايشان توجه نمايند به اين که همين کلمات يعني دانشگاه و دانشکده ريشه ي هزار ساله در زبان و ادبيات ما دارد ، اکثريت شاعران صاحب نام افغانستان و فارسي زبان از آن کلمات استفاده کرده اند. وزير فرهنگ چون خود در پاکستان بسربرده بيشتر براي وي باييست از کلمات اردو استفاده کرد مثل "مرغي چکن سوپ ".

دويچه ويله :با آن که مطرح کردن اصل غير اسلامي در پديده زبان کاملآ اشتباهست و هيچ واژه ي به ذات خود نمي تواند غيرديني باشد ، اما فشار و جبر و نا آگاهي خود شايد دليلي براي پذيرش چنين ادعايي باشد . به نظر شما تا چه حدي نسل امروز بر تصميم گيري هاي نسل پيشتر از خودش سر اطاعت خم خواهند کرد؟

طاهرقادري : ما باور داريم که جهان دارد به يک دهکده ي تبديل مي شود ، بنابرين زماني که ما به اين اصل اعتقاد داريم و احترام مي گذاريم پس جوانان کساني اند در يک اجتماع که در حقيقت آنها قدرت و نيروي انساني آن اجتماع را مي سازد ؛ پس از نظر من جوانان اين عصر، جوانان سابق نيستند که از سواد محروم باشند و سر تعظيم خم کنند به تمام کارکرد هاي در حقيقت تحميل آميز قدرتمنداني که در گذشته ها بوده اند. من يک مثال مي آورم از شهر مزار شريف. در اين شهر روز شنبه 16 ماه فبروري اجتماعي داشتيم به اشتراک بيشتر از 500 جوان . براي من مايه مسرت بود و هست که ما همچو جواناني داريم که در حقيقت ديگر تحميل را نمي پذيرند.

دويچه ويله :در رابطه به همين راه پيمايي شهر مزار شريف لطفاً توضيح بيشتري بدهيد.

طاهرقادري : روز شنبه 16 ماه فبروري شمار بيشتر از 500 فرهنگي ، شاعر ، نويسنده و فعالين جامعه ي مدني و خبر نگاران ولايت بلخ گردهم آمدند تا اين که عملکرد وزير فرهنگ را تقبيح نمايند .

در حقيقت اين يک اجتماع بسيار مسالمت آميز بود ، ما نخواستيم در اين اجتماع خود از شعار هاي ضد ملي استفاده نماييم . ما حق خودرا خواستيم و گفتيم مطابق به قانون اساسي افغانستان ما حق استفاده از زبان مادري خودرا داريم و هيچکسي نمي تواند از استفاده کلمات زبان مادري خود ما، در زبان ما ،جلو گيري نمايد . و هيچکسي نمي تواند مانع کاربرد اين کلمات شود.

راهپيمايي دقيقاً از ديوار هاي فرهيخته گان بلخ آغاز شد و تا رياست اطلاعات و فرهنگ ادامه يافت . در رياست اطلاعات و فرهنگ همکاران ما تکه يا پارچه ي سياه رنگي را که نماد سيه کاريهاي وزير اطلاعات و فرهنگ بود نصب کردند و بعداً اعتراض ادامه پيدا کرد تا مقام ولايت بلخ.

فرهنگيان ولايت بلخ يک کاريکاتوري از وزير اطلاعات وفرهنگ را ساختند. اين کاريکاتور نمايانگر آن بود که وزير فرهنگ با شمشيري مي خواهد دو دست را قطع کند دو دستي که در حقيقت با هم دست دوستي داده بودند . همين کاريکاتور را به والي بلخ اهدا کردند تا ايشان آنرا به رييس جمهور کرزي برساند تا ايشان توجه کنند که از اعضاي دولت ايشان چه خلاف هاي سر مي زند.

سپس جانب شوراي ولايتي بلخ رفتيم و در آنجا قطع نامه اي را صادر نموديم. در اين قطع نامه فرهنگيان بلخ خواهان برکناري و بازپرس آقاي وزير اطلاعات و فرهنگ بودند و بعداً کاپي يا رونوشتي از اين قطعنامه را به سازمان ملل متحد تسليم کردند.

دويچه ويله : بيشتر هدف تان از اين اجتماع چه بود ، اعتراض يا دادخواهي ؟

طاهري قادري : ما فقط براي کساني که به چنين کار هاي دست مي زنند مي خواستيم نشان بدهيم که اين يک آغاز است و همچنان اين يک اجتماع کوچک است؛اگر شما تلاش نماييد که به چنين اعمال تان ادامه بدهيد؛ در هر گوشه افغانستان همچو اجتماعاتي اما بسيار گسترده تر برگزار خواهد شد . در اجتماع همه اشخاص برازنده ي فرهنگي ، خبر نگاران ، افرادي از جامعه ي مدني افغانستان و ساير ارگانهايي که در حقيقت مسوول مسايل فرهنگي ولايت بلخ بودند به عنوان نماينده آمده بودند. هر کدام آنها به نمايندگي از صد ها نفر ديگر صدايشان را بلند کردند .

اين يک آغاز و يک هشدار بود به دولت آقاي کرزي و کساني که در حقيقت مثل وزير فرهنگ اند.

تا اين که همچو نظرياتي قبل از شکل گيري در مغز ايشان خنثي گردند.

دويچه ويله : تشکر ازشما.