داکترنجيبه بهمنش طبيب حاذق درآلمان که با تمام وجود به هموطنانش درافغانستان کمک مي کند

داکترنجيبه بهمنش از28 سال بدينسو درآلمان زندگي مي کند و دررشته طب عمومي تخصص دارد. وي سالهاست که با جمع آوري ادويه وسفرهاي درون افغانستان به مردمش کمک مي نمايد. داکتربهمنش به حيث يک زن، به توانمند شدن زنان افغانستان ارزش زيادي قايل است ودرپهلوي حرفهء طبي اش،مي خواهد ازطريق کمک به ايجاد مکاتب، به نوباوگان کشورش نيز فيض علم ودانش را برساند.

ناديه فضل همکاربرنامه هاي افغانستان دويچه وله با خانم داکترنجيبه بهمنش کفت وشنود مبسوطي انجام داده است که اينک شما را درجريان آن قرار مي دهيم :

ناديه فضل:خانم دکتوربهمنش! با سلام به شما و بسيار تشکر از اينکه براي صحبتي با ما فرصت داديد؛ چنانکه از دور و نزديک از فعاليت هاي شما و کمک هاي طبي تان براي اطفال و زنان افغانستان شنيده ايم، و در ضمن اينکه در اين تازگيها شما از افغانستان برگشته ايد، در آغاز ميخواهم در رابطه به بيماري ها و مريضي هايي که بيشتر در افغانستان پيدا مي شوند ، بپرسم، شما به عنوان دکتور اي که به افغانستان ميرويد، کدام امراض را بيشتر ، به خصوص در زنان و اطفال ديده و تشخيص داده ايد؟

دکتور بهمنش: بيشترين مريضي ايکه مردم افغانستان بدان مبتلا اند، و تقريبأ نود و پنج درصد زنان مبتلا بدانست، تکليف معده است. زيرا به دليل تشوشات رواني، فشار هاي زندگي ، اجتماعي و همچنان به دليل بدبختي هاييکه آنها بدانها ربرو اند، و در نهايت تداوم جنگ و بدبختي هاي حاکم ، اينها همه سبب بروز تکليف معده در آنها ميشود.بنابرين به وضاحت ميتوانم بگويم که در جمع خانمهاي ميان سيزده تا هشتاد و پنج ساله ،کمتر کسي بود که از من تقاضاي دواي معده را نکرده باشد.

يکي ديگر از بيماري ها ، بيماري فشار خون است، با آنکه مردم افغانستان با فقر غذايي روبرو اند، و بيماري فشار خون معمولأ در کشور هاي غربي معمول است، اما در افغانستان هم زياد ديده ميشود که من ابتلا به اين بيماري را نيز ناشي از فشار هاي رواني ميدانم.

در ضمن درد هاي مزمن در ميان مردم بسيار ديده ميشود، مثل شانه دردي، پادردي، کمردردي، و سردردي ها؛ که اين بيماري ها هم به دلايل فشار رواني و کار هاي ثقيل جسماني و نيز فقر غذايي در بين مردم ديده ميشود.

و اما اطفال بيشتر به امراضي مبتلا اند، که فقر غذايي مسبب آنست، و همچنان امراض ميکروبي بسيار زياد است. يکي از دلايل ديگر ابتلا به چنين بيماري هايي استفاده و خوردن آبهاي ناپاک است، که اين امر سبب شيوع امراض مثل اسهال و استفراغ ميگردد، در ضمن بيماري سرما خوردگي و يا به اصطلاح عام، سينه و بغل نيز زياد است و يکي ديگر از بيماري هاي اطفال ، بيماري کم خونيست.

ناديه فضل: شما از فقر غذايي ياد کرديد، طبيعيست که فقر غذايي همچنان موجب سوءِ تغذي هم در اطفال و زنان ميگردد، اما با وجود آن؛قرار گزارش هاي اخير، ميزان مرگ و مير اطفال نوزاد در افغانستان به تناسب سالهاي پيش کاهش يافته است، آيا شما هم با اين گزارش ها مؤافق هستيد؟

دکتور بهمنش: بلي ؛ منهم ميتوانم اين گزارش ها را تأييد نمايم، زيرا در سالهاي اخير ، وضع طبي تا اندازه ي در افغانستان بهتر شده است ، مخصوصأ در شهر هاييکه يک شفاخانه وجود دارد، حد اقل اين امکان هم موجود است که براي اطفال ادويه انتي بيوتيک داده شود، و يا هم اگر مبتلا به اسهال و استفراغ باشند، نيز امکان تداوي آنها وجود دارد. بنابرين خوشبختانه آمار مرگ و مير به تناسب سابق کاهش يافته است.

ولي با وجود آن يکي از مشکلات عمده ايکه هنوز هم قابل نگرانيست، رعايت نکردن کنترول ولادت هاست. با وجودايکه امسال تبليغات زيادي در اين زمينه صورت ميگيرد، ولي با آنهم بنابر روابط فرهنگي ايکه در کشور ما حاکم است، اکثر خانواده ها از شش تا دوازده طفل بدنيا مياورند ، سالهاي پيش از جمع ده فرزند يک خانوده سه تا پنج فرزند آنان تلف ميشد، ولي حال اين مشکل کمتر شده و از جمع ده فرزند يا همه و يا هم نه فرزند در حيات باقي ميمانند.بناءًَ اين امر خود گوياي آنست که مرگ و مير در اطفال خوشبختانه کاهش يافته است.

ناديه فضل:شما پيشتر از ولادت هاي بسيار زياد در افغانستان ياد آور شديد، اگر لطف نموده بگوييد که در مجموع زناني که بيمار و مريض ميشوند، چگونه به معالجه ي خود در افغانستان ميپردازند؟ منظورم اينست که ، در جاهايي که داکتر زن وجود ندارد،چون شما هم پيشتر اشاره کرديد که بنابر مسايل فرهنگي در افغانستان ، مردان بسياري از خانواده ها، به همسران ايشان اجازه ي رفتن نزد دکتور مرد را نميدهند، و خانم دوکتورها هم کم اند. پس اين خانمها چگونه خودرا تداوي ميکنند؟

دکتور بهمنش: اين خانمها در اول اکثرأ به تداوي هاي خانگي رو مياورند، مخصوصأ تداوي هاي گياهي بسيار مروج است، و همچنان از طريق تداوي هاييکه از مادر ها و مادر کلان هاي خود آموخته اند ، استفاده ميکنند.

ولي اگر در حالتي رسيدند که اين گونه تداوي ها کمکي نکرد، و اگر خوشبختي آنرا هم داشته باشند که شوهران ايشان رضايت بدهند، تا پيش يک دکتور مرد بروند، به تداوي خود ميپردازند، اما متأسفانه باوجود همه انتقال مريض ها از دهات افغانستان جانب شهر ها بسيار مشکل و شرايط بسيار خرابيست.

اکثرأ از دهات ، خانمي که تازه ولادت کرده است، به پشت حيواناتي مثل خر و اسپ تا کلينيک ها و درمانگاه ها يا در نهايت تا مرکز صحي انتقال داده ميشود، که اين امر در بسياري از مواقع سبب مرگ و مير اين مادران ميشود.

در اين زمينه هنوز هم لازم است که بسيار زياد کار شود، تا در هر منطقه دست کم يک زن دکتور حضور داشته باشد.

ولي مهمترين امر ، کنترول ولادت هاست، که بايد به هر شکل ممکن در اين زمينه تبليغ صورت بگيرد. مخصوصاً اينکه ترس از گرفتن دواي ضد حاملگي را بايد در زنان کاهش بدهيم، زيرا زنان بنابر دلايل رواني و يا هم اينکه از ديگران شنيده اند که گرفتن دواي جلوگيري از حمل سبب بيماري هايي در آنان ميشود، از گرفتن چنين دوا هاي اباء ورزيده خودداري مينمايند،و اين بابت ترس دارند.

من خودم بسيار کوشيدم تا به اين خانم ها روشن بسازم، که ولادت هاي بيش از حد خود سبب مريضي هاي زيادي در آنان ميشود، بدون شک گرفتن دوا هاي ضد حاملگي دور از عوارض جانبي نيست، ولي اگر يک زن هر سال يا هر دو سال يک طفل به دنيا بياورد، بيشتر به بيماري هاي مختلف مبتلا ميشود، و ولادت ها ي پيهم سبب مريضي ها و تقليل عمر و کوتاهي عمر آنان ميشود.

ناديه فضل:خانم دکتور؛ شما که در افغانستان ميرويد، آيا با کدام کلينيک يا شفاخانه ي مشخصي همکاري داريد، يا خودتان مستقل کار نموده و به دهات رفته مريضان را معالجه ميکنيد؟

دکتور بهمنش: در سه سال اول ايکه به همراهي " ميديکا مونديال " به افغانستان رفتم، دوسال اول آنرا در شفاخانه رابعه بلخي در کابل کار کردم، هر بار چهار هفته، و سال سوم را به شفاخانه ملکي پلخمري رفتم، اما از وقتيکه شخصي کار ميکنم،در درمانگاه ها نميروم،يعني اينکه بيخي شخصي در خانه کار ميکنم و به مريضاني که در دَور و نواحي اند، کمک ميکنم، حتي مريضاني اند، که از فاصله هاي سي تا صد کيلومتر نزد من ميايند.

همچنان خود من هم به دهات ميروم، و در خانه يک ملا و يا کلان ده ميباشم،و مريض ها خود ايشان پيش من ميايند. ولي بنابر کمبود وقت، در اين اواخر نميتوانم خودم زياد بروم، فقط دوهفته درافغانستان مي باشم .درهمين دوهفته ، يکي دواتاق خانه هرکسي که من درآنجا مي باشم ، به يک معاينه خانه کامل تبديل مي شود.

ناديه فضل : يک سوال ديگر که مي خواستم با شما مطرح بکنم اين است که اگرشما لطفاً بگوييد که رشته شما درطبابت چه مي باشد؟

دوکتوربهمنش : رشته من طب عمومي است. درآلمان يک معاينه خانه دارم ، دراينجا نيز دربخش طب عمومي کارمي کنم . برخلاف متخصصان جراحي ، يا ولادي ونسايي وگوش وگلو که سامان وآلات زيادي کار دارند. من نيازمند وسايل زياد نيستم . فقط با همان چند وسيله معدودي که ازاينجا مي برم ودوايي که ازاينجا مي برم ، مي توانم با مردم کمک بکنم . طبعاً به کمک همکککاراني که درآنجا هستند ، ضرورت پيدامي کنم . زيرا دراين چند سال اخير با داکتران دوروپيش وبا شفاخانه هاي آنجا آشنايي پيدا کرده ام . اگر کسي نياز به عمليات يا تداوي دوامدار داشته باشد، وي را به همکاران ما درآنجا معرفي کرده ومي گويم که من گمان کدام بيماري را درمورد همان مريض دارم .وآنها بايد دراين قسمت برايم همکاري نمايند. بدون مصرف پول زياد مريض را تداوي بکنند. زيرا اکثر کساني که نزد من مي آيند، توان اقتصادي خوبي ندارند. بنابراين من ازهمکاران خود خواهش مي کنم ، طبعاً آنها هم جواب مثبت مي دهند.

ناديه فضل: هرگاه يک مريض نيازبه عمليات جراحي داشته باشد، خوب البته که رشته شما جراحي نيست، آيا گاهي اتفاق افتاده است که شما مجبور به جراحي شده باشيد ويا درمجموع بگوييد که وضع اين رشته طبابت درافغانستان ازچه قراراست؟

داکتربهمنش: چون خودم داکترجراح نيستم ، جراحي نمي کنم . زيرا اول اينکه درخانه هاي شخصي اين امکان برايم ميسرنيست. ودوم اينکه مسلک من هم جراحي نيست وچنانکه پيشترگفتم ، به همان چند جراحي که مي شناسم ، مخصوصاً به يکي ازداکتراني که درشفاخانه بغلان کارمي کند معرفي مي کنم . تازه شروع کرده ام طفلاني را که ضرورت به جراحي داشته باشند، به شفاخانه صحت طفل معرفي مي کنم . اين کاررا به ترتيبي انجام مي دهم که همراه طفل يک نامه عنواني داکترموظف وقبل ازآنکه طفل به شفاخانه برسد، خود م به داکترموظف تلفون مي کنم ومي گويم که من طفلي را روان کرده ام .اين بخاطرآن است که ديده شود آيا طفل درآنجا تداوي مي شود يا اينکه طفل را جهت معالجه به جرمني انتقال بدهيم .

ناديه فضل: لطفاً اگرممکن باشد، درمورد برنامه هاي آينده تان چيزي بگوييد. يعني چه کارهايي را درپيش روي تان قرار داده ايد؟ به ويژه با توجه به شرايط خراب افغانستان که وضع امنيتي روز به روز خرابتر شده مي رود. آيا بازهم درنظر داريد به افغانستان برويد؟

داکتربهمنش: بهرصورت درنظر دارم تا هنگامي که وضع صحي وخانوادگي برايم اجازه بدهد، بازهم بازهم به افغانستان بروم . اگرخداوند مراکمک بکند ، بهرصورت مي روم . مهمترين کاري که مي خواهم انجام بدهم ، يک کارموثر براي زنان است که واقعاً بتواند آنها را کمک بکند. مخصوصاً براي زنان بيوه وکساني که طفلهاي يتيم دارند. يعني کاري انجام داده شود که بتواند براي هميشه آنها را خود کفا بسازد. دراين چند سال اخيرخانوداه هاي زيادي نزدمن مي آيند. مثلاً همين امسال به 200 خانواده کمک اقتصادي کردم تا درزمستان اقلاً چوب سوخت ومواد غذايي داشته باشند. اما بيشتر مي خواهم کاري را براي آنها مهيا بکنم که آنها خود شان مصارف خود را پيداکرده بتوانند.

درضمن مي کوشم تاجايي که ممکن باشد، براي مکاتب ميز وچوکي کمک کنم . مخصوصاً درنظر دارم براي يک مکتب درسال آينده کمک کنم ، زيرا آنها ازمن خواهش کرده اند که براي يک مکتب براي شان زمين بخرم . درنظر دارم براي اين منظور کمک جمع آوري بکنم .

ديگراينکه بسيارآرزو دارم که درقسمت ازدواجهاي اجباري زنان کاري بتوانم. يعني اينکه مي خواهم صداي آنها را بلند بکنم وبراي شان کمک نماييم. دختران زيادي را ديده ام که مجبور به ازدواجهايي شده اند که هيچ نمي خواسته اند.

اينها مسائلي اند که دربرنامه هاي آينده ام درنظردارم . امااينکه چقدرمي توانم دراين امرموفق شوم، خدا خودش مي داند.

ناديه فضل: باتوجه به کارهايي که تاحال انجام داده ايد حتماً موفق مي باشيد. خانم دوکتور، آرزومندم هموطنان ديگرشما که صداي تان را مي شنوند، توجه نموده ودرپهلوي شما بيايستند وهمکاري نمايند. ممنون شما خانم دوکتور!

دوکتور بهمنش: ازشما هم تشکر مي کنم ؛ ازراديو دويچه وله وازشما ناديه جان يک عالم سپاسگزارم .