1. رفتن به محتوا
  2. رفتن به مطالب اصلی
  3. رفتن به دیگر صفحات دویچه وله

خاطراتی که هنوز فراموش نشده است

۱۳۹۰ اردیبهشت ۷, چهارشنبه

در سی و چهارمین سالروز هفتم ثور، کودتای نظامی به رهبری حزب دموکراتیک خلق افغانستان علیه داوود خان، مردم هنوز خاطرات آن روزها را به یاد دارند.

https://p.dw.com/p/RKbz
عکس: picture-alliance/dpa

باشندگان شهر کابل می‌گویند کودتای هفت ثور سر آغاز جنگ، کشتار، زنده به گور کردن‌ها و آوارگی کتله ای مردم بود. در هفتم ثور سال 1357 خورشیدی، جمهوری داوود خان در اثر کودتای به رهبری حزب دموکراتیک خلق افغانستان سقوط کرد.

محمد شفیع یک تن از افغانهای مسن می‌گوید پس از هفت ثور مردم آب خوش نخوردند و تقریبا همه روزه شاهد جنگ، خونریزی و کشت و خون بودند: «شوروی آمد و قشون سرخ آمد. هر روز جنگ بود و جدل بود. این را ما به چشم سر مییدیم».

به گفته محمد شفیع زمانی که جنگ میان مجاهدین و نیروهای شوروی آغاز میشد، نیروهای شوروی حتا حیوانات و پرندگان را نیز میکشتند: «آدم را با مرمی میزدند، مرکب را با مرمی میزدند حتا زاغ‌های دشت را میکشتند. شورویها میکشتند».

عبدالوکیل، باشنده شهر کابل میگوید: «اینها که سر قدرت شدند دست به آدم کشتن و آدم بردن کردند، کلانهای قوم را زندانی یا زنده به گور کردند و مردم مجبور شدند دست به جهاد زدند».

Afghanistan Land und Leute Mann sammelt Brennholz in Kabul
بسیاری مردم افغانستان معتقدند که حوادث هفت و هشت ثور عوامل مشکلات کنونی استعکس: AP

محمد انور، دیگر باشنده کابل میگوید با هفت ثور بدبختیها نیز آغاز شد: «تا هفت ثور هیچ گپ نبود، امنیت بود آرامی بود، عزت و آبروی مردم در جای بود ولی بدبختی از هفت ثور شروع شد تا به همین روز ادامه دارد».

هشت ثور

افغانها از هشت ثور، سالروز پیروزی مجاهدین نیز خاطرات خوشی ندارند. برخی از باشندگان کابل از جنگ‌های کوچه به کوچه و خونریزی‌های پس از این روز میگویند.

فرهاد یکی از باشندگان کابل چنین میگوید: «همین سرک‌ها و خلاصه سراسر کابل از خون پر بود. مردم شهید شده بودند. در هر جا جنازهها را میدیدیدیم. حتا در چنداول سگها آدم خور شده بودند به خاطری که مردم زیاد کشته شده بودند و مردم وقت برای دفن کردن آنها نداشتند. سگها از جنازهها خورده بودند و آدم خور شده بودند».

آثار جنگ داخلی بعد از پیروزی مجاهدین، هنوز در کابل مشهود است
آثار جنگ داخلی بعد از پیروزی مجاهدین، هنوز در کابل مشهود استعکس: AP

از سوی دیگر عبدالولی میگوید گروه‌های جهادی شهر کابل را به چندین منطقه تقسیم کرده بودند و هر گروه بر بخشی از کابل تسلط داشت. او میگوید: «زمانی که آنها جشن پیروزی گرفتند، بدبختی مردم شروع شد. خونریزیها شروع شد. این قوم به جان آن قوم افتاد و بزرگان جهاد از این نام استفاده کردند و مردم را به خاک و خون کشاندند».

فرهاد میگوید رهبران جهاد افغانستان به جای این که برای آبادی و بهبود وضعیت مردم فکر کنند در فکر قدرت و پر کردن جیبهای شان افتادند: «انسانهایی در سراسر افغانستان پیدا میشوند که روزانه یک لقمه نان پیدا کرده نمیتوانند اما رهبرانی که مردم را به جهاد و جنگ تشویق میکردند، همه آنها انواع مختلف موتر سوار میشوند و در ساختمانهای گوناگون زندگی میکنند».

دویچه وله/ حسین سیرت

ویراستار: عارف فرهمند