بزرگداشت از روز جهانی دموکراسی در پارلمان افغانستان

مجمع عمومی سازمان ملل متحد در سال 2007 میلادی روز پانزدهم سپتمبر را روز جهانی دموکراسی نامگذاری کرد. هدف اصلی این کار حمایت از دموکراسی و دموکراسی خواهی در جهان می باشد.

افغانستان از سال 2001 به این سو به حمایت جامعه جهانی از ارزش های دموکراسی برخوردار بوده است. برگزاری انتخابات هرچند با ادعاهای تقلب همراه بوده، از نمونه های بارز دموکراسی در افغانستان شمرده شده است.

چنانچه عبدالرووف ابراهیمی، رییس ولسی جرگه در مراسم بزرگداشت از روز جهانی دموکراسی گفت صلاحیت انتخاب رییس جمهور و نمایندگان پارلمان از سوی مردم افغانستان، بزرگترین دست آوردهای دموکراسی می باشد.

او افزود: «ما مدتی است به تمرین دموکراسی مصروفیم. تفکیک دولت به سه قوا و جلوگیری از اعمال نفوذ یک قوه بر قوه دیگر، انتخابات و حق رای، این همه نشانه هایی از دموکراسی می باشند».  

دموکراسی شکننده

دموکراسی در افغانستان هم به عنوان روش حکومت داری و هم به عنوان یک مقوله فرهنگی بسیار شکننده به نظر می رسد. بسیاری افغان ها به دست آوردهای ده سال گذشته در افغانستان تردیدی ندارند. آزادی بیان، آزادی مطبوعات و آزادی اجتماعات تضمین قانونی یافته اند و در این بخش افغانستان دست آوردهایی دارد که در تاریخ این کشور بی نظیر است.

اما در همین اواخر جنجالی برخاسته از انتخابات پارلمانی افغانستان نزدیک بود به یک بحران تمام عیار در این کشور تبدیل گردد. برخی تحلیلگران انتقاد کردند که حکومت با زور تفنگ در تلاش اعمال تصمیم خود است که نقض کننده قانون و دموکراسی است. در یک سال گذشته ولسی جرگه پارلمان افغانستان بیشتر درگیری مشکلات اش با حکومت بوده است و کمتر به وظایف اصلی اش پرداخته است. نمایندگان از حکومت انتقاد می کنند که فیصله ها و مصوبات آنها را به هیچ می گیرد.

از سوی دیگر گاهی گروه های محافظه کار مانند شورای علمای افغانستان خواستار محدودیت برخی برنامه های تلویزیون های خصوصی می شوند و آن را مخالف ارزش های اسلامی عنوان می کنند.

تلاش داخلی

دموکراسی در افغانستان با حمایت جامعه جهانی همراه بوده است و در درون این کشور جنبش نظام مند دموکراسی خواهی عرض وجود نکرده است. هرچند زیاد اند نهادها و رسانه هایی که برای حمایت از دموکراسی فعالیت می کنند، اما این فعالیت ها محدود مانده و سراسری نشده اند.

فوزیه کوفی، رییس کمیسیون امور زنان و جامعه مدنی ولسی جرگه در مراسم تجلیل از دموکراسی گفت زنان و جوانان با استفاده از ارزش های دموکراتیک و آزادی های به وجود آمده، در اصلاح و کارامدی نظام تلاش کنند. او افزود: «کافیست تا زنان و جوانان ایستادگی کنند، دادخواهی کنند و حق شهروندی خود را بخواهند». 

خانم کوفی تاکید کرد که با وجود ادعاهای برخی از کشورها، افغان ها با مشارکت شان در انتخابات نشان داده اند که دموکراسی پذیر هستند و سرنوشت شان را با رای خودشان تعیین می کنند.

خانم کوفی افزود: «ما دیگر به این باور رسیده ایم که به خاطر مشارکت مساوی و عدالت اجتماعی، تنها دموکراسی یک نظام پاسخگو در افغانستان است. مردم ما با مشارکت قوی شان در همه امور از جمله انتخابات خلاف ادعاهای برخی از کشورهای همسایه ثابت ساختند که این ملت یک ملت دموکرات است». َ

ناهید احمدی فرید، عضو کمیسیون امور بین المللی ولسی جرگه گفت: «یکی از چالش های منطقه ای این است که ما در همسایگی با حکومت های تمامیت خواه، بنیادگرا و حتا کمونیستی قرار داریم و نتیجه دادن دموکراسی شاید در این منطقه به نفع این ها نباشد و شاید نخواهند دموکراسی در چنین منطقه ای به نتیجه برسد».  َ

اما همه سخنرانان این مراسم به این باور بودند که افغانستان پس از سه دهه جنگ، تنها ده سال می شود که دموکراسی را تجربه می کند و امیدواری های بیشتری برای نهادینه شدن ارزش های دموکراسی در افغانستان وجود دارد.

دویچه وله/ حسین سیرت

ویراستار: عارف فرهمند