قضیه قتل رازق؛ جانشینی بحث‌برانگیز در قندهار

گفته می‌شود که رئیس جمهور افغانستان نامبرده را که تاهنوز معلوماتی راجع به تحصیل و تجارب کاری‌اش در دست نمی‌باشد، به اساس تقاضای برخی از بزرگان قومی به عنوان سرپرست قوماندانی امنیه قندهار گماشته است. مردم قندهار می‌گویند که برای آنها شخص مطرح نیست، بلکه تأمین امنیت مهم است. در همین حال کارشناسان امور سیاسی و نظامی می‌گویند که میراثی شدن مانع قانونمندی می‌گردد و چنین چیزی نباید رواج پیدا کند.

توریالی ابدالی، کارشناس امور سیاسی در قندهار می‌گوید: "این کار خوبی است که رئیس جمهور تقاضای مردم قندهار را پذیرفته است، اما مهم این است که کرسی های دولتی میراث شخصی کسی پنداشته نشود". به قول ابدالی لازم است که در سراسر افغانستان، به خصوص در ولایت مهمی مانند قندهار، چنین کرسی مهم امنیتی به اساس شایستگی، توانایی و سابقه دیرینه کاری به کسی سپرده شود. او می افزاید: «این کرسی نباید میراثی شود. قندهار به چنان یک قوماندان امنیه نیاز دارد که واقعاً در راه امنیت کار کند. برای میراثی ساختن کرسی ها تنها کسانی تلاش می‌کنند که در مورد منافع شخصی و موقف خود نگران اند. این درست است که تاالدین برادر جنرال رازق است، اما او تنها امور مالی وی را به پیش می‌بُرد و تجارب نظامی ندارد.»

شیرمحمد الکو، یک افسر پیشین، که در قندهار خانه نشین است، نیز به همین نظر است. به قول وی هرگاه در گماشتن افراد به جای توانایی و مسلکی بودن، مسایلی چون قوم،‌ شناخت و روابط خانوادگی در نظر گرفته شود، به جای فایده، ضرر می‌رساند. الکو می گوید که مقام قوماندانی امنیه قندهار یک پُست بلند امنیتی است و لازم است که مسئولیت آن به کسی سپرده شود که نه تنها مسلکی، با تجربه و قانونی باشد، بلکه از حساسیت ها و اهمیت این ولایت و اهمیت اینکه قندهار در نزدیکی خط دیورند قرار دارد، نیز باید باخبر باشد. به گفته الکو در این اواخر ارزگان مثال خوبی بود که در نتیجه همچو انتخابی، به جای اینکه امنیت اش بهتر شود، چنان تشنجی ایجاد شد که حتی ولایت های قندهار، زابل و هلمند را نیز متأثر ساخت.

او می افزاید: «این مقرری به اساس وراثت صورت گرفته و لازم است که تنها لیاقت و مسلکی بودن مد نظر گرفته شود. در ولایت های که انحصار قدرت و میراثی بودن وجود داشته است، با برکنار ساختن یک فرد، وضعیت چنان خراب شده است که تصور آن مشکل است. به نظر من امور نظامی و امنیتی باید به دوش کسی انداخته شود که جامعه را به قانونیت سوق بدهد و تنها قانون حاکم باشد و بس.»

برخی از اهالی قندهار می‌گویند که در زمان جنرال رازق از امنیت راضی بودند، اما برادر وی شاید نتواند به همان گونه امنیت را تأمین کند، زیرا او پیش از این در امور امنیتی و نظامی تجربه کافی نداشته است. با آنهم شماری از باشندگان این ولایت اظهار امیدواری می‌کنند که او هم خواهد توانست امنیت را تأمین کند، اما به گفته آنها پر کردن جای جنرال رازق زمان زیادی را دربر خواهد گرفت.

غمی یکی از اهالی قندهار می گوید: «ما اطلاع یافتیم که قوماندان جید امنیه مقرر شده است. هرچند او مانند برادر خود ماهر نیست، اما اگر دولت به وی کمک کند، امیدوار هستیم که او هم همانگونه ماهر شود و امنیت را تأمین کند.»

سلطان محمد، دیگر باشنده قندهار می گوید: «ما امنیت می‌خواهیم. هرکسی که امنیت را تأمین کند، مورد قبول ماست.»

قندهاری ها در حالی از میراثی شدن کرسی های دولتی انتقاد می‌کنند که امروز محمد اشرف غنی رئیس جمهور افغانستان به این ولایت رفته و روی قبر جنرال رازق اکلیل گل گذاشت. اشرف غنی پس از آن در کاخ مندیگک، در پهلوی خبرنگاران، با بزرگان قومی، افراد سرشناس و ریش سفیدان ملاقات کرد و به آنها اطمینان داد که به امنیت قندهار به گونه خاصی توجه می‌داشته باشد.
به قول شماری از حاضرین این نشست، رئیس جمهور غنی وعده داده است که مقبره جنرال رازق را ساخته و همچنان یک اکادمی نظامی را به نام وی مسما می‌سازد.

ابراهیم سپیسلی / ص.ا