بازداشت نظام الدین قیصاری و وضعیت وخیم سه ولایت در شمال
۱۳۹۷ تیر ۱۲, سه‌شنبه
نظام الدین قیصاری، نماینده جنرال عبدالرشید دوستم در فاریاب زمانی بازداشت شد که بعد از ظهر روز دوشنبه در یک جلسه امنیتی در قول اردوی ۲۰۹ شاهین شرکت کرده بود. قول اردوی شاهین در صفحه فیسبوکش نوشته است که آقای قیصاری هنگامی بازداشت شد که هیات نظامی را خائن خطاب کرد و همه را تهدید به کشتن نمود.
براساس خبرنامه قول اردوی شاهین، پس از درگیری لفظی، محافظان قیصاری بر حاضران شلیک کردند و بالاخره آقای قیصاری بازداشت شد. نظام الدین قیصاری پس از بازداشت برای بازجویی و تحقیق بیشتر به کابل فرستاده شد.
محمد رادمنش، سخنگوی وزارت دفاع افغانستان در گفتگو با دویچه وله گفت که آقای قیصاری به دلیل نافرمانی بازداشت شده است: «شورای نظامی ولایت فاریاب تصمیم گرفته است که آقای نظام الدین قیصاری را نسبت اتهاماتی که به او داده شده، دستگیر کنند. ایشان از سوی نیروهای امنیتی دستگیر و به کابل آمده است».
وزارت دفاع افغانستان می‌گوید تا زمانی که تحقیقات در مورد آقای قیصاری تکمیل نشود، او آزاد نخواهد شد. آقای رادمنش در رابطه به این که دلیل بازداشت آقای قیصاری چیست توضیحی نداد اما تاکید کرد که «بعضی نافرمانی‌ها» سبب بازداشت او شده است.
در همین حال نمایندگان فاریاب در پارلمان می‌گویند که هنوز مردم نمی‌دانند دلیل بازداشت آقای قیصاری چیست. گل محمد رسولی سناتور ولایت فاریاب در مشرانو جرگه به دویچه وله گفت: «مردم می‌خواهند بدانند که علت و انگیزه بازداشت چیست. آیا این آدم تروریست است، قاتل است و یا کدام جرم دیگری دارد؟»
رسولی افزود که روز سه شنبه بیش از ده هزار تن در شهر فاریاب تظاهرات کردند و خواستار آزادی آقای قیصاری شدند. او گفت که قیصاری قوماندان "خیزش‌های مردمی" در فاریاب است و در صورتی که بازداشت او ادامه یابد، طالبان شهر میمنه را نیز تصرف خواهند کرد.
تظاهرات در میمنه
پس از بازداشت نظام الدین قیصاری، اعضای حزب جنبش ملی اسلامی در فاریاب هشدار دادند در صورتی که حکومت او را آزاد نکند، ساختمان‌های دولتی را تصرف خواهند کرد. هواداران آقای قیصاری روز سه شنبه تظاهرات خود را در شهر میمنه آغاز کردند و هشدار دادند در صورتی که قیصاری آزاد نشود، تمام ساختمان‌های دولتی در ولایات فاریاب، جوزجان و سرپل را تصرف می کنند.
در کنار تهدید هواداران حزب جنبش، طالبان نیز در اطراف شهر میمنه حضور دارند و خطر حمله این گروه نیز وجود دارد. ولی آقای رادمنش اطمینان داد که فاریاب سقوط نخواهد کرد: «به هیچ صورتی فاریاب سقوط نخواهد کرد بخاطری که هم مردم و هم نیروهای دفاعی متعهد هستند که از تمام برنامه‌های دولت و مردم در آن‌جا حمایت کنند».
این در حالیست که طالبان نیز در بخش‌هایی از فاریاب حضور دارند و مردم نگران حمله طالبان بر شهر میمنه هستند. فاریاب از ولایات ناامن در شمال افغانستان است و طالبان از چند سال به این‌سو با نیروهای دولتی می‌جنگند. در دو سال اخیر طالبان بارها تلاش کرده‌اند تا این شهر را تصرف کنند ولی تاکنون موفق نشده‌اند.
شورای نظامی فاریاب نیز در اعلامیه هشدار داده است در صورتی که تظاهرات کنندگان بر ساختمان‌های دولتی حمله کنند، مسوولیت بعدی آن به دوش مدیران این تظاهرات خواهد بود. در اعلامیه از ساکنان شهر فاریاب خواسته شده تا از هرگونه اقدام علیه نهادهای دولتی دوری کنند.
واکنش جنرال دوستم
در همین حال "ائتلاف نجات افغانستان" که در راس آن عبدالرشیم دوستم، محمد محقق و عطا محمد نور قرار دارند، در یک اعلامیه از حکومت خواسته‌اند تا نظام الدین قیصاری را آزاد کند. اعلامیه تاکید کرده در صورتی که حکومت به این معضل پایان ندهد، اعضای "ائتلاف نجات" انتخابات آینده پارلمانی و شوراهای ولسوالی را تحریم خواهند کرد.
اعلامیه بازداشت آقای قیصاری را "عقده مندانه و تحریک آمیز" خوانده و تاکید کرده است که با کشته شدن شماری از فرماندهان ضد طالبان در فاریاب، طالبان تقویت شده و روحیه نیروهای دولتی نسبت به گذشته تضعیف شده است. در این اعلامیه آمده است: «از دولت مركزى هر چه عاجل و بدون ضياع وقت خواستار روشن شدن سرنوشت نظام الدين قيصارى نماینده معاون اول ریاست جمهوری در امور خيزشهاى مردمى و رهايي موصوف استيم، در غير صورت ما اعضاى ائتلاف نجات در تمام ولايات تحت نفوذ خويش تظاهرات مدنى تشكيل داده و انتخابات پيشرو را که همین اکنون با دهها مشکل فرا قانونی مواجه است، تحريم خواهیم نمود».
قدرت‌های موازی
در همین حال آگاهان تاکید می‌کنند تا زمانی که قدرت‌های موازی زیر نام پولیس محلی، خیزش مردمی و یا هر نام دیگر در افغانستان وجود داشته باشد، ثبات و امنیت در این کشور نخواهد آمد.
جیلانی زواک، آگاه مسایل سیاسی گفت که حکومت باید به فعالیت جزیره‌های قدرت پایان دهد تا دولت بتواند امن و آرامش را در نقاط مختلف تامین نماید: «اگر هدف نظم، تامین ثبات و حاکمیت قانون باشد، باید عوض قدرت‌های محلی نظم و قدرت دولتی جاگزین شود. باید پروژه خائنانه تشکیل اردوی محلی از بین برده شود.»
این در حالیست که هم اکنون پولیس محلی در ولایات مختلف در خطوط مقدم با طالبان می‌جنگند، خیزش‌های مردمی در روستاها تشکیل شده تا از سقوط محلات دوردست به دست طالبان جلوگیری کنند و وزارت دفاع نیز در حال تشکیل اردوی محلی است. از سوی دیگر این نیروها به نقض حقوق بشر و سوء استفاده از اسلحه نیز متهم هستند. قتل، سرقت‌های مسلحانه، آزار و اذیت مردم و تجاوز به زنان اتهاماتی است که علیه نیروهای غیررسمی طرفدار دولت وجود دارد.