ایران در یک هفته ۲۸ هزار مهاجر افغان را برگشت داده است
۱۴۰۰ آبان ۲۱, جمعه
در طول ده‌ها سال منازعه در افغانستان، میلیون‌ها افغان برای گریز از خشونت و وضعیت نابسامان اقتصادی به این کشور همسایه غربی مهاجرت کرده اند.
تصرف قدرت توسط طالبان در نیمه ماه اگست بحران را در افغانستان هرچه بیشتر تشدید کرد، زیرا کمک‌های بین‌المللی متوقف شد، در حالی که بیش از نیم جمعیت این کشور به دلیل خشکسالی و بحران اقتصادی با کمبود شدید مواد غذایی مواجه اند.
اما با وجود این شرایط وحشتناک، ایران به رد مرز کردن مهاجران افغان ادامه می‌دهد. افغان‌های که برگشت داده شده اند، به خبرگزاری فرانسه گفته‌اند که در کمپ‌های بسیار مزدحم و کثیف نگهداری شده اند و برخی از آنها گفته اند که پیش از اخراج مورد لت و کوب قرار گرفته اند.
عبدالصمد، جوان ۱۹ ساله که پیش از اخراج مشغول کار ساختمانی در ایران بوده است، به خبرگزاری فرانسه گفت: «آنها ما را به عنوان انسان نمی‌بینند.»
او افزود که مقامات ایرانی او را در یک اردوگاه مرزی لت و کوب کرده‌اند، زیرا او پولی برای پرداخت مصارف بازگشت‌اش نداشته است.
صمد گفت: «آنها دست‌های ما را بستند. چشم‌های ما را با تکه‌ای بستند و به ما دشنام دادند.»
این اظهارات صمد و دیگر برگشت‌کنندگان را نمی‌توان مستقلانه تائید کرد و ادارات امدادی ملل متحد نخواستند در مورد جزئیات این پیش‌آمدها چیزی بگویند.
سازمان بین‌المللی مهاجرت (آی او ام) می‌گوید که در سال روان میلادی یک میلیون و ۳۱ هزار و ۷۵۷ مهاجر از ایران بازگشت داده شده اند. به گفته این سازمان، تنها در هفته آخر ماه اکتوبر ۲۸ هزار مهاجر افغان از ایران برگشت داده شده اند.
انتونیو ویتورینو، مدیرکل سازمان بین‌المللی مهاجرت در یک اعلامیه گفت که بازگشت دادن روزافزون مهاجران از ایران، چالش‌های را که افغانستان با آن مواجه است، هرچه بیشتر تشدید کرده است.
او افزود که اکثریت مهاجران بازگشت کننده، اخراج شده اند و در وضعیتی بسیار نابسامان به افغانستان برمی‌گردند که نیاز به حمایت‌های صحی، غذا و آسایش دارند.
سازمان بین‌المللی مهاجرت که به مهاجران بازگشته در مرز کمک می‌کند، به خبرگزاری فرانسه گفت که در یک ماه اخیر دست کم ۳۲۰۰ کودک بدون همراه را در میان مهاجران بازگشته از ایران ثبت کرده است.
کمیساریایی عالی سازمان ملل در امور پناهندگان از همه کشورها خواسته است که اخراج اجباری مهاجران افغان را با توجه به «وضعیت بسیار بی‌ثبات» این کشور متوقف کنند.
ایران همواره گفته است که از مهاجران افغان استقبال کرده و برای آنها کمک‌های مورد نیاز را فراهم کرده است. ایران در هفته‌های اخیر محموله‌های کمکی را به افغانستان ارسال کرده است.
یک رسانه ایرانی در ماه اکتوبر به نقل از مجید تخت روانچی، نماینده ایران در سازمان ملل متحد گزارش داد که گفته بود: «ما اکثراً از برادران افغان خود میزبانی می‌کنیم، بدون آنکه منابع جدید از جامعه جهانی به دست آوریم.»
او توضیح داده بود: «برعلاوه مواد غذایی، خیمه، ادویه و امکانات آموزشی، ما واکسین کرونا برای مهاجران فراهم می‌کنیم، با وجودی که زیر تحریم‌های متعدد غیرقانونی ایالات متحده امریکا هستیم.»
اما براساس گزارش رسانه دولتی «تهران تایمز»، احمد وحیدی، وزیر داخله ایران در ماه گذشته از افغان‌ها خواسته بود که به ایران نیایند، زیرا «ظرفیت‌های ما محدود اند.» او افزوده بود که آن‌هایی که خود را به مرزها رسانده اند، با آنها «با محبت و احترام رفتار شده است.»
ایران که با افغانستان ۹۰۰ کیلومتر مرز مشترک دارد، از یکی از بزرگ‌ترین جمعیت‌های مهاجران در سطح جهان در ۴۰ سال اخیر میزبانی می‌کند.
مطالب مرتبط:
سازمان ملل: جهان مهاجران افغان را فراموش کرده است
مدافعان حقوق بشر ترکیه را به اخراج اجباری مهاجران افغان به ایران متهم می کنند
براساس گزارش کمیساریایی عالی ملل متحد برای پناهندگان، در سال ۲۰۲۰ بیش از ۳،۴ میلیون افغان در ایران به سر می‌برده اند که از این میان حدود دو میلیون مهاجر بدون اسناد و ۸۰۰ هزار تن مهاجر ثبت شده بوده اند.
در ماه گذشته ملل متحد اعلام کرد که افغانستان در آستانه بدترین بحران بشری جهان قرار دارد و بیش از نیمی از جمعیت این کشور با کمبود فوری مواد غذایی مواجه اند.
ایران خودش به دلیل تحریم‌های ایالات متحده امریکا در پیوند به برنامه هسته‌ای و شیوع گسترده بیماری کووید-۱۹ با مشکلات زیاد اقتصادی دست و پنجه نرم می‌کند.
یان ایگلند، دبیرکل «شورای مهاجرین ناروی» که در این هفته از ایران دیدار کرد، گفت: «نمی توان از ایران انتظار داشت که از این شمار بزرگ افغان‌ها با حمایت ناچیز جامعه جهانی میزبانی کند.»
بعد از ظهر هر روز بس‌های پر از خانواده‌های درمانده و خسته از ایران به اسلام قلعه می‌رسند. خبرگزاری فرانسه با حدود ۲۰ مهاجر برگشته افغان صحبت کرده است. آنها گفته اند هر کسی که پول خرید تکت برای برگشت به افغانستان را نداشته اند، در کمپ‌های بازداشت نگهدای شده اند.
همه مهاجران بازگشته که با این خبرگزاری صحبت کرده اند، از بدرفتاری مرزبانان ایرانی شکایت کرده اند. یکی از آنها به نام مجید گفت که ماموران مرزی ایران تلفون‌های موبایل آنها را گرفتند تا نتوانند از وضعیت عکس و ویدیو بگیرند.
مجید افزود: «اردوگاه مزدحم است. آن‌هایی که پولی برای غذا ندارند، فقط باقی‌مانده‌های نان را می‌خورند.»
با فرا رسیدن سرمای زمستان، مهاجران برگشته به کشورشان، با آینده نامعلومی مواجه اند.
عبدالصمد بعد از آنکه به افغانستان برگشت داده شد، به خبرگزاری فرانسه در سر مرز گفت: «ما در این جا سرگردان هستیم. ما نمی‌دانیم که چطور پول پیدا کنیم تا به خانه‌های خود برگردیم.»
hm/af (AFP)