1. رفتن به محتوا
  2. رفتن به مطالب اصلی
  3. رفتن به دیگر صفحات دویچه وله

امریکا یا چین؛ طالبان با کدام کشور دوستی می کند؟

حسین سیرت
۱۴۰۱ آبان ۸, یکشنبه

هرچند اداره طالبان از سوی هیچ کشوری به عنوان حکومت به رسمیت شناخته نشده است، با آنهم این گروه برای تحکیم روابط خود با قدرت های بزرگ جهان تلاش می کند. به باور تحلیلگران، چین و امریکا هردو اهداف خاصی در افغانستان دارند.

https://p.dw.com/p/4IqnQ
آرشیف: پس از خروج امریکا از افغانستان چین روابط نزدیکی با طالبان برقرار کرده است
آرشیف: پس از خروج امریکا از افغانستان چین روابط نزدیکی با طالبان برقرار کرده استعکس: AFP/Getty Images/K. Jaafar

در پی امضای توافقنامه دوحه میان طالبان و ایالات متحده امریکا، حکومت پیشین افغانستان سقوط کرد و طالبان بار دیگر به قدرت رسیدند. هرچند امریکا و طالبان روابط دیپلوماتیک ندارند؛ اما تحلیلگران می گویند امریکا تلاش دارد بار دیگر با طالبان وارد مذاکره شود. ایالات متحده امریکا نیز اداره طالبان را به عنوان حکومت افغانستان به رسمیت نشناخته و رابطه رسمی با این اداره، ولی تحلیلگران می گویند ایالات متحده امریکا تلاش دارد تا طالبان را از نزدیکی با چین و روسیه باز دارد و به این دلیل در تلاش تحکیم روابط با این گروه است.

مرتبط:کشته شدن الظواهری چه تاثیری به روابط طالبان با امریکا و جهان دارد؟

به دنبال خروج ایالات متحده امریکا از افغانستان، مقامات چینی چند بار از کابل دیدار کردند و با سران طالبان گفتگو نمودند. طالبان با روسیه نیز روابط خوبی دارند.

اجمل سهیل کارشناس مسایل تروریسم بین المللی در گفتگو با دویچه وله گفت قرار است مقامات امریکایی و افغانستان در ماه نوامبر به منظور تماشای مسابقات جهانی فوتبال به قطر بروند و در آنجا باهم دیدار کنند.

آرشیف: ملا عبدالغنی برادر و وانگ یی وزیر خارجه چین
آرشیف: ملا عبدالغنی برادر و وانگ یی وزیر خارجه چینعکس: Li Ran/Xinhua/AP/picture alliance

به تاریخ ۸ اکتوبر نیز مقامات امریکایی و طالبان در دوحه ملاقات کردند. در آن زمان سی ان ان گزارش داد که پس از کشته شدن ایمن الظواهری رهبر القاعده توسط هواپیمای بدون سرنشین امریکا در کابل، مقامات ارشد امریکایی و طالبان برای اولین بار دیدار کردند.

در گزارش سی ان ان آمده بود که در این ملاقات دیوید کوهن معاون سی آی ای، تام وست نماینده امریکا برای افغانستان با هیئت طالبان به ریاست عبدالحق وثیق رئیس استخبارات این گروه ملاقات کرده است.

مرتبط: رئيس جمهور چین: افغانستان در حال گذار از هرج و مرج به نظم قرار دارد

تحلیلگران می گویند در ملاقات ۸ اکتوبر، مقامات سطوح پایین تر ایالات متحده امریکا و طالبان شرکت داشتند؛ در حالی که این بار قرار است ملا برادر و مشاور امنیت ملی امریکا باهم ملاقات کنند.

احمد سعیدی تحلیلگر مسایل سیاسی در گفتگو با دویچه وله گفت که قرار است در آینده نزدیک این ملاقات صورت بگیرد و در آن ملا عبدالغنی برادر معاون رئیس الوزرای طالبان، عبدالحق وثیق رئیس استخبارات طالبان و برخی دیگر از مقامات استخباراتی این گروه شرکت خواهند کرد. به گفته آقای سعیدی در این ملاقات از طرف امریکایی ها، جک سالیوان مشاور امنیت ملی امریکا و دیوید کوهن معاون سی آی ای در قطر ملاقات خواهند کرد.

طارق فرهادی تحلیلگر مسایل سیاسی نیز به این باور است که امریکا و طالبان هردو طرف خواهان ادامه روابط هستند. او گفت تلاش هایی از سوی امریکا آغاز شده تا زمینه گفتگوی سیاست مداران خارج از افغاسنتان را با طالبان به منظور تشکیل یک حکومت فراگیر فراهم کند.

آیا روسیه اداره طالبان را به رسمیت خواهد شناخت؟

گلبدین حکمتیار رهبر حزب اسلامی روز جمعه ۲۸ اکتوبر در مراسم نماز جمعه در کابل گفت امریکا در تلاش امضای «توافق دیگر» با طالبان است. او گفته که امریکا مذاکرات مهمی را با مقام های سیاسی و استخباراتی طالبان آغاز کرده و این مذاکرات پیشرفت هایی هم داشته است. حکمتیار گفت ادامه روابط طالبان با امریکا سبب نگرانی روسیه و چین شده است. او از پیامدهای این روابط «گنگ» هشدار داد.

هدف دیدار چیست؟

توقف حملات هواپیماهای بدون سرنشین، حذف نام طالبان از فهرست سیاه، کاهش فشارهای سیاسی و اقتصادی بر طالبان، تشکیل حکومت همه شمول و قبول ارزش های حقوق بشری توسط طالبان موضوعاتی است که به باور تحلیلگران روی آن بحث خواهد شد.

مرتبط: حملات هوایی امریکا باعث سردی روابط طالبان و پاکستان شده است

آقای سهیل می گوید یکی از خواست های امریکا از طالبان مستقر شدن بخش «عملیات های ویژه سی آی ای» در شمال افغانستان است ولی طالبان تاکنون به این خواست پاسخ مثبت نداده اند.

ولی آقای سعیدی می گوید هدف از این دیدار تشکیل حکومت همه شمول و رعایت حقوق بشر توسط طالبان مطرح نیست. او گفت: «در این جلسه روی موضوعات امنیتی منطقه بحث خواهد شد. امریکا در تلاش است تا از حضور طالبان در شمال افغانستان علیه کشورهای آسیای میانه، روسیه و چین استفاده کند.»

سعیدی افزود: «با آنکه امریکا از طالبان راضی نیست؛ ولی هیچگاه اجازه نمی دهد که این گروه به عنوان یک گروه مسلح و جنگ آزموده در اختیار روسیه و چین که حریفان امریکا اند، قرار گیرد.»

چین از جمله کشورهایی است که سفیر افغانستان را پذیرفته است و طالبان نیز سفیر خود را به آن کشور فرستاده است.

طالبان اما این گزارش ها را رد کرد است. وزارت خارجه طالبان با نشر بیانیه ای گفته است که این گزارش ها «شایعه» است. در این بیانیه که روز شنبه ۲۹ اکتوبر نشر شد آمده است: «وزارت امور خارجه این گزارش ها را شایعه خواند و به افراد و رسانه ها توصیه می کند که به این گونه گزارش های خودسرانه و بی اساس اعتبار ندهند.»

آشتی: آیا کشورهای منطقه در قبال افغانستان سیاستی واحد دارند؟

اجمل سهیل اما می گوید طالبان تلاش می کنند تا این ملاقات را از جنگجویان شان پنهان کنند، به این دلیل که جنگجویان عادی طالبان سال ها با امریکایی ها جنگیده و تلفات داده اند. او گفت ملاقات علنی رهبران طالبان با امریکایی ها ممکن است روابط طالبان و القاعده را نیز خدشه دار کند، زیرا چندی پیش ایمن الظواهری رهبر القاعده توسط امریکایی ها در کابل کشته شد.

ترس از تقابل قدرت ها

تحلیلگران می گویند پس از ملاقات طالبان و امریکا به تاریخ ۸ اکتوبر امسال در دوحه، حکومت های روسیه و چین بر روابط طالبان با امریکا تمرکز کردند.

مرتبط: داعش مسئولیت حمله به سفارت روسیه در کابل را به عهده گرفت

آقای سهیل اما می گوید چین در تلاش است تا پروژه های اقتصادی خود را در منطقه تطبیق کند و افغانستان را با آسیای میانه وصل نماید. ولی ایالات متحده امریکا تلاش دارد تا مانع نفوذ چین در افغانستان شود: «ایالات متحده امریکا تلاش دارد شمال افغانستان را ناامن بسازد تا پروژه وصل افغانستان با آسیای مرکزی و امتداد آن به اروپا عملی نشود.»

در حال حاضر ایالات متحده هر ماه ۴۰ میلیون دالر در اختیار اداره طالبان قرار می دهد در حالی که تحلیلگران می گویند چین و روسیه نمی توانند به این سطح طالبان را کمک مالی کنند. به این دلیل طالبان نیز تمایل دارند تا روابط خود با امریکا و غرب را حفظ کنند.

مرتبط: پوتین: لازم است روابط با طالبان را حفظ کنیم

به باور تحلیلگران در صورتی که طالبان با امریکا روابط نزدیک برقرار کند، روسیه و چین آرام نخواهند نشست و گروه های رقیب طالبان در افغانستان را تقویت خواهند کرد و این آغاز یک جنگ «بی پایان» دیگر در افغانستان خواهد بود.