افغانستان: در مبارزه با قاچاق انسان دست‌آوردهای خوبی داریم
۱۳۹۷ مرداد ۸, دوشنبه
حکومت افغانستان مبارزه با قاچاق انسان را در سال ۱۳۹۰ آغاز کرد، اما این عمل در سال جاری در قوانین این کشور جرم پنداشته شد. در قانون جزای جدید که به نام کود جزا نیز معروف است، قاچاق انسان تعریف شده و برای کسانی که دست به قاچاق انسان می‌زنند، جزا نیز تعیین شده است.
افغانستان برای مبارزه با قاچاق انسان و قاچاق مهاجران کمیسیونی را از چندین نهاد دولتی ایجاد کرده که وزارت عدلیه در راس آن قرار دارد. امان ریاضت سخنگوی وزارت عدلیه روز دوشنبه در مراسم تجلیل از روز جهانی مبارزه با قاچاق انسان گفت که افغانستان دستاوردهای خوبی در عرصه مبارزه با قاچاق انسان داشته‌است. او گفت قانون جدید تمام جزئیات مبارزه با قاچاق انسان را مشخص کرده است: «از اهداف قانون جدید مبارزه با قاچاق انسان و مهاجرت غیرقانونی، حمایت از قربانیان قاچاق انسان و تعیین مجازات برای مرتکبین این جرم و هماهنگی برای مبارزه با این پدیده است.»
آقای ریاضت افزود که این تلاش‌ها سبب شده است تا جایگاه افغانستان در عرصه مبارزه علیه قاچاق انسان در عرصه بین‌المللی بهبود یابد و در میان کشورهایی که با قاچاق انسان مبارزه می‌کند در رده دوم قرار گیرد.
براساس آماری که وزارت عدلیه ارایه کرد، در سال ۱۳۹۶ ادارات کشفی افغانستان ۹۵ قاچاقبر را بازداشت و به نهادهای عدلی معرفی کرده اند. ۳۳ تن به حبس قصیر تا اعدام محکوم شده‌اند. همچنین امنیت ملی افغانستان ۱۰۶ شبکه قاچاق انسان را تثبیت و شناسایی کرده و بالای ۲۸ شبکه عملیات صورت گرفته است.
شبکه ملی مبارزه با قاچاق انسان
بحث‌ها در رابطه با قاچاق انسان در سال‌های ۲۰۱۵ و ۲۰۱۶ پس از آن داغ شد که قاچاقبران انسان صدها هزار افغان را تشویق به مهاجرت‌های غیرقانونی از راه‌های پر خطر کردند. در نتیجه این مهاجرت‌ها اجساد شماری از افغان‌ها پس از غرق شدن دوباره به افغانستان انتقال داده شد و جوانان با استفاده از راه‌های قاچاق تلاش کردند خودرا به کشورهای اروپایی برسانند.
حکومت افغانستان به منظور مبارزه موثر با قاچاق انسان و قاچاق مهاجران شبکه ملی مبارزه با قاچاق انسان را ایجاد کرده که در آن علاوه بر وزارت‌های مهاجرین و عدلیه، نهادهای امنیتی و کشفی نیز سهم دارند.
آقای ریاضت در این مورد گفت: «کار عمده دیگر دولت افغانستان ایجاد شبکه ملی مبارزه با قاچاق انسان است. این شبکه یک بازوی قدرتمند دولت است که نهادها را در عرصه مبارزه با قاچاق انسان همکاری می‌کند.» ریاضت افزود که پیش از این نهادهای حکومتی به صورت پراکنده با قاچاق انسان مبارزه می‌کردند ولی این تلاش‌ها نتیجه‌ای در پی نداشت. اما از زمانی که فعالیت‌ها زیر چتر این شبکه صورت می‌گیرد، تلاش‌ها نتیجه بهتری داده‌اند.
رهنمود آموزشی
حکومت افغانستان به همکاری سازمان جهانی مهاجرت «آی او ام» برای نخستین‌بار یک دستنامه آموزشی را آماده کرده و آن را در اختیار نهادهایی قرار داده است که در مبارزه با قاچاق انسان و مهاجران سهم می‌گیرند. این رهنمود نهادهای دخیل در مبارزه با قاچاق انسان را کمک می‌کند تا بدانند که قاچاق انسان چیست، کی‌ها قربانی هستند و چه کسانی باید به اتهام ارتکاب عمل قاچاق انسان بازداشت شوند.
مقام‌های حکومتی می‌گویند پیش از این هیچ تعریفی در مورد قاچاق انسان وجود نداشت و نهادها نمی‌دانستند که قربانیان قاچاق کی‌ها هستند و چه کسانی مرتکب جرم قاچاق انسان می‌شوند.
از سوی دیگر حکومت افغانستان یک میکانیزم ملی را برای حمایت از قربانیان قاچاق انسان نیز آماده کرده است. براساس این میکانیزم، نهادهای دولتی موظف هستند تا از قربانیان قاچاق حمایت کنند و زمینه را برای جذب دوباره آن‌ها در جامعه فراهم سازند.
قربانیان قاچاق
در نتیجه نبود آگاهی عامه در مورد خطرهای سفر غیرقانونی، جوانان افغانستان همواره قربانی قاچاقبران انسان می‌شوند. آنانی که در دام قاچاقبران می‌افتند، تجارب تلخی از دشواری‌های سفر، خطر مرگ، گرسنگی، تشنگی و رفتار غیرانسانی دارند.
جان آغا یک قربانی قاچاق انسان می‌گوید قاچاقبران راه‌های بسیار پرخطر را برای قربانیان انتخاب می‌کنند:«مشکلات بسیار زیاد بود. از ایران به ترکیه، از ترکیه به یونان و از یونان در زیر دل موتر تیلری با بسیار خطرها به فرانسه و آلمان می‌رسانند.»
سفر پرخطر تنها مشکل قاچاق انسان نیست بلکه شماری از جوانانی که راه‌های قاچاق را تجریه کرده و دوباره به افغانستان برگشته‌اند از زیان‌های مالی نیز شکایت دارند. عبدالبصیر یک قربانی قاچاق انسان گفت: «طبعا که بعد از خارج شدن از خانه به یک کشور می‌رسی، ۱۰۰۰۰ تا ۱۲۰۰۰ هزار دالر قرضدار می‌شوی. بعد از رسیدن به مقصد دوباره اخراج می‌شوی که این بسیار متاثر کننده است.»
حکومت افغانستان در حالی تلاش برای مبارزه با قاچاق انسان را آغاز کرده که جوانان برای فرار از جنگ و فقر، قربانی شبکه‌های قاچاق انسان می‌شوند و راه‌های پرخطر را برای رسیدن به کشورهای امن در پیش می‌گیرند.
حسین همراز