افزایش آمار ابتلا به رابیس یا بیماری سگ دیوانه در افغانستان

بیماری رابیس معمولاً در اثر گزیدن حیوانات ملوث با این ویروس به ویژه سگ به انسان سرایت می‌کند. ویروس رابیس سیستم عصبی را مصاب ساخته و در موارد شدیدی در نهایت سبب مرگ انسان می‌شود.

جاوید هژیر، سخنگوی وزارت صحت عامه طالبان به دویچه وله گفت که آمار ثبت شده نشان می‌دهد که آمار مبتلایان به ویروس رابیس امسال نسبت به سال گذشته افزایش یافته است.

او گفت: «در جریان سال ۲۰۲۱ مجموعاً ۳۵۵۰ واقعه مشکوک به بیماری سگ دیوانه در وزارت صحت عامه به ثبت رسیده بود که منجر به مرگ سه تن گردیده بود، اما از اول سال ۲۰۲۲ تا کنون ۵۱۷۱ واقعه مشکوک به بیماری رابیس ثبت این اداره گردیده که منجر به مرگ هشت تن شده است.»

او افزود که بعد از تسلط طالبان بر افغانستان کمک‌های سازمان‌های بین المللی به بخش سکتور صحت کاهش یافته و یا متوقف گردیده است. او مدعی است که این خود یکی از عوامل افزایش آمار مبتلایان به مریضی سگ دیوانه در افغانستان می‌باشد.

از سوی دیگر شهروندان افغانستان شکایت دارند که موجودیت سگ‌های ولگرد در سطح شهر و قریه‌ها به گونه قابل ملاحظه‌ای افزایش یافته و بعد از تسلط طالبان بر افغانستان هیچ نهادی در راستای جمع‌آوری سگ‌های خیابانی اقدام نمی‌کند.

عبدالقادر، فردی که چند روز قبل یکی از اقاربش در هرات دچار سگ گزیدگی شده است،  می‌گوید: «دو هفته پیش یک از وابستگانم را سگ مشکوک به دیوانه گاز گرفت و فعلاً آن شخص در شفاخانه بستری می‌باشد. متاسفانه از زمانی که طالبان آمدند تعداد سگ‌های ولگرد در کوچه و بازار بیشتر شده، چون کسی نیست که این سگ‌ها را از سطح شهر جمع‌آوری کند.»

همچنان احمد یکی دیگر از شهروندان افغانستان می‌گوید: «سگ‌ها از طرف شب در کوچه و بازار گشت و گذار دارند و ما از این ناحیه شدیداً نگرانیم، چون با گاز گرفتن این سگ‌ها ویروس‌های کشنده به انسان منتقل می‌گردد. امیدواریم که مسئولان مربوطه در قسمت جمع آوری این سگ‌ها از سطح شهر اقدام نمایند.»

داکتران می‌گویند با پیشرفت این بیماری در انسان‌، اعراض و علایمی چون بی‌خوابی، اضطراب، گیجی، فلج قسمی اعضای بدن، توهم، پریشان‌حالی، افزایش لعاب دهن و مشکلات در بلعیدن بروز می‌کند که فرد بیمار باید فوراً تحت تداوی قرار بگیرد.

داکتر فرهاد صارم، متخصص بیماری‌های انتانی به دویچه وله گفت: «در گذشته سگ‌های ولگرد از سوی وزارت صحت عامه توسط مواد زهری از بین برده می‌شدند، اما چند وقتی می‌شود این کار نمی‌شود و این سگ‌های حار در سطح ولسوالی‌ها زیاد شده و افراد زیادی را به این ویروس مبتلا ساخته است. از سوی دیگر موجودیت واکسین‌های این بیماری در سطح مراکز صحی بسیار کم شده است و باعث شده تا شماری از افراد مبتلا جان شان را از دست بدهند. امیدواریم که جامعه جهانی در این بخش اداره صحت افغانستان را یاری رساند.»

با این وجود، سخنگوی وزارت صحت عامه طالبان تاکید می‌کند که با همکاری اداره شاروالی تلاش می‌کنند تا در راستای جمع‌آوری سگ‌های خیابانی از سطح شهر و تطبیق برنامه‌های آگاهی دهی، جلو گسترش این مریضی در افغانستان گرفته شود.

باور به این است که تنها سگ‌های ولگرد ناقل این بیماری نبوده، بلکه پستانداران خانگی نیز ناقل این بیماری بوده می‌توانند. بنابراین متخصصین توصیه می‌کنند که باید حیوانات خانگی همیشه واکسین شوند تا هم از صحت حیوانات اطمینان حاصل شود و هم از خطر بالقوۀ انتقال بیماری به انسان‌ها کاسته شود.