"افزايش خريد و فروش زنان" در افغانستان
۱۳۸۹ تیر ۲, چهارشنبه
اما مشکلي که به صورت بسيار حاد مطرح است، "خريد و فروش زنان" است که به اشکال مختلف در افغانستان وجود دارد. اما به این موضوع کمترپرداخته شده است. اين مشکلات، عرصه زندگي را بر زن افغان تنگ کرده و او را در گذر زندگي با چالشهاي گوناگون مواجه ساخته است.
مشکلات زنان افغان در مجموع مشابه است، اما تفاوتهايي نيز در چگونگي مشکلاتي که زنان افغان در نقاط مختلف کشور با آن روبهرو اند، ديده ميشود.
در سالهاي اخير زنان بيشتر به تلاشهاي نهادهاي مدافع حقوق زنان و دولت چشم اميد دوخته بودند تا با اجراي يکسان قوانين بر همه شهروندان بدون هيچ گونه تبعيض، فضايي در کشور ايجاد شود که با زن چون يک انسان رفتار شود. اما متاسفانه در سال هاي اخير هم گره از مشکلات زنان گشوده نشد و روز به روز بر مشکلات و مصايب زن افغان افزوده گرديد.
اکنون زنان در سراسر افغانستان با مشکلات جدي مواجه هستند. گوشهاي از مشکلات زنان در ولايت ننگرهار را در گفتگويي با خانم عاليه خاوري، آموزگار مسايل اجتماعي زنان به بحث گرفتيم. ولايتي که با وجود مشکلات گسترده، کمتر صداي زنان آن بازتاب مييابد.
دويچه وله: مشکل عمده زنان ولايت ننگرهار چيست؟
عاليه خاوري: زنان افغانستان بيچاره و مظلوم هستند؛ با سختيها دست به گريبان هستند و مردان، زنان را به قسم مال خريد و فروش ميکنند. زناني که خريد و فروش ميشوند مادران 5 يا 6 طفل هستند که از خانه شوهر دوم خود فرار ميکنند.
دويچه وله: در وضعيت زنان چه بهبودياي در طي چند سال اخير به وجود آمده است؟
عاليه خاوري: در "بد" و "بدل" دادن در بعضي جايها تغييرات آمده؛ بد و بدل (در مرکز) کم شده اما در ولسواليها زياد مانده؛ مخصوصا در ولسوالي خوگياني، شيرزاد و شينوار زياد است. در شينوار به جاي اينکه خريد و فروش زن کم شود، زياد شده است. براي اين که زن وقتي که پير ميشود با وجودي که مادر 4 يا 5 طفل ميباشد، او را ميفروشند و يک (زن) جوانتر را ميخرند.
دويچه وله: دليل خريد و فروش زنان به طورعموم چيست؟
عاليه خاوري: مردم شينوارعنعنه و رسم و رواج شان از سابق (باقي مانده) است. ما در مصاحبههايي که همراه شان داريم، ميپرسيم چرا اين کار را ميکنيد؟ ميگويند، اگر يک مرد زن خود را نفروشد و تا آخر با يک زن زندگي کند، ميگويند تو نامرد هستي که نميتواني زن ديگر بخري و اين يک شرم است و طعنه ميزنند. آنها ميگويند ما مجبور هستيم اگر از زن خود راضي هم باشيم، او را بفروشيم و يکي ديگر بخريم. چند روز پيش يک خانمي را که کاکايش به زور او را براي پسر خود نامزد کرد که خود دختر رضايت نداشت و خودش خودکشي کرد.
دويچه وله: دسترسي زنان به مراجع قانوني در ولايت ننگرهار چگونه است؟
عاليه خاوري: زياد امکان دارد. حقوق بشر ست، رياست امور زنان هست، مراکز زنان هست، اما وقتي زنان به اين مراکز مراجعه ميکنند، رسم و رواجها در ميان است نه تنها قانون. چرا که ريش سفيدها را ميخواهند و ميانجيگري ميکنند و دوباره زن به فاميل شوهر داده ميشود و در اين صورت گناه زن دو چند ميشود و فاميلها هم عقدهمند ميشوند که باز هم زيادتر ظلم ميکنند و زجر ميدهند. حتا کساني بودند که وقتي به مراجع قانوني مراجعه کردند و باز به فاميل برگردانده شدند، فاميلشان آنها را کشتند.
دويچه وله: نهادهاي مدافع زنان در رفع خشونت عليه زنان و ممانعت از خريد و فروش آنها چقدر موثريت داشته اند؟
عاليه خاوري: تعداد زناني که مورد خشونت قرار ميگيرند روز به روز افزايش يافته است؛ چون مرداني هستند که پول دارند و پول زياد دارند و از طرفي شمار زيادي از مردم افغانستان فقير هستند و دختران خود را در بدل پول ميدهند و حتا دختران خود را سعي ميکنند به کسي بدهند که پول بيشتر به آنها بدهد و به فکر اين نيستند که آن مرد زن و بچه دارد يا ازدواج کرده است.
گفتگو کننده: پروانه علی زاده
ويراستار: عارف فرهمند