استقرار نیروهای امریکایی در شمال؛ جلوگیری از گسترش ناامنی؟

پیش از این، بیشتر به مناطق جنوبی و جنوب شرقی کشور تمرکز میشد، زیرا از یک طرف این مناطق از ناامنی شدید رنج میبرند و از سوی دیگر، هممرز بودن این مناطق با پاکستان و ورود شورشیان از پاکستان به این سوی مرز، باعث میشد که به این مناطق، هم در بخش امنیتی و هم در پروژههای بازسازی، توجه جدی شود.

هرچند فعلا وضع امنیتی شمال کشور نسبتا بهتر به نظر میرسد، اما چندی قبل نگرانیهای زیادی در مورد وضعیت امنیتی شمال کشور ابراز میشد و فعالیت طالبان نیز افزایش یافته بود.

به باور تحلیلگران، استقرار 2500 سرباز امریکایی در شمال کشور در کنار آموزش نیروهای داخلی، به هدف جلوگیری از ناامن شدن این مناطق میباشد.

هلال الدین هلال، تحلیلگر مسایل نظامی و عضو مجلس نمایندگان در گفتگویی با رادیو صدای آلمان گفت: "دیده میشود که در این اواخر فعالیتهای نظامی طالبها در ابعاد گستردهاش در ساحات شمال افغانستان انکشاف کرده است".

شمال کشور بعد از آن ناامن شد، که از یک طرف حملات علیه شورشیان در جنوب کشور شدت گرفت، و از سوی دیگر مسیر تدارکاتی ناتو از جنوب کشور به شمال کشور از طریق آسیای میانه، تغییر یافت.

مناطق مرزی شمال کشور، هرچند در گذشته از امنیت خوبی برخوردار بوده اند، اما برعلاوهی مسالهی قاچاق مواد مخدر از این مسیر، در این اواخر گروههایی از القاعده و طالبان نیز در این ولایات دست به فعالیت میزنند.

به گفتهی تحلیلگران، بعد از شروع مبارزهی پاکستان علیه برخی گروههای مربوط به القاعده، برخی آنها از پاکستان فرار نموده در مناطق شمالی افغانستان جای گرفته اند.

با این وجود، هرچند فعلا حدود 4500 سرباز آلمانی در شمال کشور مستقر میباشند، اما به گفتهی تحلیلگران، نیروهای آلمانی عمدتا رویکرد جنگی و مبارزه جویانه نداشته اند.

هلال الدین هلال، دو مساله را عامل استقرار نیروهای امریکایی در شمال کشور میداند: "با موجودیت نیروهای جمهوری فدرال آلمان در شمال افغانستان، توسعه و بازسازی در (شمال) افغانستان به شکل بسیار محدودی انکشاف کرده، و مشکل دوم این که از جمله تهدیداتی که امروز افغانستان با آن دست و گریبان است، مسالهی مواد مخدر است و تروریزم".

در زمانی که ولایت شمالی قندوز ناامن شد، در یک مورد حملهی نیروهای آلمانی بر تانکرهای تیل ربوده شده از سوی طالبان، افراد ملکی کشته شدند. هرچند این تنها مورد از تلفات ملکی در کشور نیست، اما در آلمان باعث جنجالهای بسیاری شد. چنانچه وزیر دفاع آلمان به دلیل تلف شدن افراد ملکی در این حمله، استعفا داد و نیز گفته شد که به قربانیان این حادثه، خسارت پرداخته میشود.

هلال به این عقیده است که "اگر روحیه چنین باشد، جنگ در شمال افغانستان فراگیر میشود". زیرا این مساله باعث تقویت روحیهی طالبان میگردد. چون گفته میشود در برخی موارد از تلفات ملکی، طالبان زمینه را به شکلی مهیا میکنند که افراد ملکی تلف شوند و احساسات مردم علیه نیروهای خارجی تحریک گردد.

در همین حال، با وجود افزایش نیروهای امریکایی در افغانستان، دیگر کشورهای عضو ناتو تمایلی به فرستادن سربازان بیشتر به افغانستان ندارند.

به باور تحلیلگران نظامی، عدم تمایل کشورهای عضو ناتو به فرستادن سربازان بیشتر و بالا گرفتن بحث آن در کشورهای غربی، طالبان را برای گسترش فعالیت شان در شمال کشور جرات بیشتر میبخشد.

به باور هلال، این نگرانی هم میتواند دلیل استقرار نیروهای امریکایی در شمال کشور باشد: "من یقین دارم که این نگرانی هم میتواند برای تشویق مخالفین در افغانستان در شمال بیشتر فرصت را میسر بسازد که این هم برای امریکا یک تهدید است".

در همین حال، تعهد شده است که در سال روان به نیروهای داخلی در بخش آموزش و تجهیزات و نیز ارتقای کمیت، به صورت اساسی توجه صورت گیرد و بخشی از نیروهای خارجی نیز در همین راستا با پولیس و اردوی افغانستان همکاری خواهند کرد.

عارف فرهمند، کابل

ویراستار: رتبیل آهنگ