از تظاهرات در افغانستان کی ها سود می برند؟

روز چهار شنبه تظاهرات در اعتراض به بی احترامی به قرآن در کابل و چند شهر دیگر مانند جلال آباد و لوگر گسترش یافت. روشنا خالد، سخنگوی والی پروان گفت که در ولسوالی شینوار ولایت پروان 6 تن کشته شدند و 13 تن دیگر زخمی گردیدند. وزارت صحت افغانستان تایید کرده است که در تظاهرات کابل یک تن کشته شده و 11 تن دیگر زخمی شدند. دکتر احمد علی، از مسوولان شفاخانه جلال آباد گفت که در این شهر یک تن کشته شده و ده فرد زخمی به شفاخانه انتقال یافته اند.

نیروهای بین المللی تایید کرده اند که در میان کتاب هایی که به بیرون انداخته اند، نسخه هایی از قرآن نیز وجود داشته است. هنوز دلیل این کار زیاد روشن نیست. سخنگوی والی پروان گفت که کارگران پایگاه نظامی بگرام نسخه های سوختانده شده قرآن را با خود به بیرون آورده اند.

خبرگزاری اسوشتید پرس به نقل از یک مقام نظامی امریکایی گزارش داده است که این مواد به شمول قرآن، به این دلیل از یک کتابخانه بیرون انداخته شده اند که زندانیان از آن برای انتقال پیام های افراط گرایانه استفاده می کردند.

کی ها سود می برند؟

سال گذشته سوزاندن یک نسخه قرآن در فلوریدا باعث شد که هفت کارمند سازمان ملل متحد در مزار شریف به شکل فجیعی توسط تظاهرکنندگان کشته شوند. نیروهای بین المللی که در تلاش به دست آوردن «دل و دماغ» افغان ها در این جنگ اند، حداقل باید در این ده سال آموخته باشند که برخورد ناجایز با «دین» و «ناموس» در این کشور تحمل پذیر نیست.

بدرفتاری با قرآن و مسایل اسلامی از سوی نیروهای خارجی هرچند قصدی نیز نباشد، آب به آسیاب کسانی می ریزد که منتظر فرصت اند. طالبان که غالباً منتظر این گونه فرصت ها اند، در یک اعلامیه گفتند: «بعد از هجوم امریکا به افغانستان، این دهمین باری است که آنها چنین عمل وحشیانه را برای بی حرمت ساختن عقیده مقدس مسلمان ها مرتکب می شوند».

افغانستان در شرایط حساسی قرار دارد و بعد منطقه ای جنگ در این کشور روز به روز برجسته تر می شود. در شرایطی که افغانستان تصمیم دارد سند مشارکت استراتژیک با امریکا را امضا کند، هرگونه افزایش احساسات ضد امریکایی در این کشور وضعیت را پیچیده تر می سازد. خصوصا در شرایط کنونی که موضوع قرارداد استراتژیک افغانستان و ایالات متحده امریکا به موضوع مهم منطقه ای تبدیل شده است.

عزیز رفیعی، رییس مجتمع جامعه مدنی افغانستان، می گوید طالبان با استفاده از این فرصت عملکرد خود را توجیه می کنند و مردم را بیشتر بر می انگیزانند. البته به گفته او، تنها طالبان نیستند که تلاش می کنند از خشم مردم علیه نیروهای بین المللی استفاده کنند. عزیز رفیعی می افزاید: «دست های متعدد خارجی و سیاسی نیز کار می کنند چون آنها در کمین نشسته اند تا از فرصت های خوب به نفع خود استفاده کنند».

احساسات

یکی از کاربران فیس بوک در افغانستان در صفحه اش نوشته است: «احساسات مذهبی، احساسات قومی، احساسات منطقه ای، احساسات ملی ... آخر ما عقل هم داریم ای مردم، حیف است استفاده نکنیم». این «احساسات» در جامعه ای که سطح سواد و آگاهی اش بسیار پایین است، همواره حادثه خلق کرده است.

به همین شکل برخی از کارشناسان می گویند هرچند گروه طالبان حملات انتحاری خود را که ده ها فرد ملکی را می کشند، با تفسیرهای افراطی از دین توجیه می کنند، اما در ده سال گذشته هیچ تظاهراتی علیه حملات انتحاری در مساجد و کشتار افراد ملکی در این حملات، در سراسر افغانستان برگزار نشده است.

طوفان وزیری، آگاه مسایل افغانستان می گوید: «شعور سیاسی بسیاری افغان ها پایین است و به منافع استراتژیک خود زیاد نمی فهمند. سطح تعلیم پایین است، مردم فقیر اند و دشمن می تواند از احساسات آنها استفاده کند».

عارف فرهمند

ویراستار: رتبیل شامل آهنگ