آیا شرایط طالبان عملی هست؟

طالبان گفته اند زمانی با دولت افغانستان مذاکره می کنند که نیروهای خارجی از افغانستان برایند. شرط های دیگر طالبان این است که قانون اساسی تغییر کند و حکومتی براساس شریعتی که طالبان بدان باور دارند، به وجود آید.

شورای عالی صلح که به تازگی آغاز بکار کرده می گوید، شرایط طالبان را می پذیرد، به آنان خانه، معاش می دهد، برای آنها زمینه زندگی آبرومند را فراهم می کند و کرسی هایی را به اعضای این گروه در حکومت اختصاص می دهد.

مولوی قیام الدین کشاف سخنگوی شورای عالی صلح به دشوار ترین شرط طالبان که خروج نیروهای خارجی اشاره کرده می گوید:

"به خواست های مشروع طالبان گوش می دهیم و کوشش می کنیم که خواست های مشروع شان براورده شود. ما می گوییم خارجی ها از افغانستان برایند، ضرور برایند و باید برایند ولی در وقتش هنوز مذاکرات آغاز نشده. 40 کشور در این کشور آمده در حالی که مذاکرات معلوم هم نشده این ها چطور برایند."

رویای بدست آوردن قدرت

اما وحید مژده تحلیل گر مسایل سیاسی و کسی که در زمان طالبان با این گروه از نزدیک کار کرده می گوید، حتا اگر شرط های طالبان از سوی شورای عالی صلح پذیرفته شود، این گروه دست از جنگ بر نمی دارد. به باور آقای مژده طالبان تنها زمانی دست از خشونت برمی دارند که قادر به حکومت شرعی از نوع خود شان در افغانستان شوند:

"اگر این هارا هم بدهند طالبان نمی آیند. من مطمین هستم که طالبان جز حکومت شرعی و اسلامی دیگر به هیچ چیز راضی نیستند و آنها نه به این حکومت یکجا می شوند نه تسلیم می شوند و نه از جنگ دست برمی دارند."

به نظر آقای مژده طالبان خود حکومت افغانستان را قبول ندارند چه رسد به شورای عالی صلح که از سوی حکومت ایجاد شده است، زیرا طالبان شورای عالی صلح را رد کرده و به این باورند که در صورت مذاکره دست آوردهای میدان جنگ را از دست خواهند داد. به گفته آقای مژده حکومت افغانستان از نظر طالبان یک حکومت دست نشانده است که باید سرنگون شود:

"طالبان می گویند خود ما حکومت می سازیم. آنها این حکومت را نه تنها قبول ندارند، بلکه می گویند این یک حکومت دست نشانده است و ما خود بدون مشارکت کس دیگری حکومت می سازیم."

عقب گرد تاریک

برخی از نمایندگان پارلمان افغانستان در واکنش به قبول شرایط طالبان توسط شورای عالی صلح می گوید، در صورت پذیرفتن این شرایط افغانستان بار دیگر به قرن حجر بر خواهد گشت. آزیتا رفعت نماینده ولایت بادغیس در پارلمان می گوید شورای عالی صلح که جنبه قانونی ندارد، نمی تواند خلاف خواست مردم افغانستان تصمیم بگیرد:

"اول این که پذیرفتن این (شرایط) به نحوی یک عقب گرد بسیار تاریک و شوم خواهد بود و دوم این که باید این موازین را مراعات کنند که عدم مراعات آن افراط و استبداد خواهد بود و مورد قبول مردم افغانستان نخواهد بود."

در همین حال سردار محمد رحمان اوغلی نماینده ولایت فاریاب در پارلمان می گوید شورای عالی صلح نهاد حقوقی و قانونی که براساس قانون اساسی ایجاد شده باشد نیست بنا براین صلاحیت ها و مکلفیت های لازم را هم ندارد.

آقای رحمان اوغلی می گوید، رییس جمهور کرزی تلاش دارد تا از طریق تقسیم قدرت با طالبان در ریاست جمهوری باقی بماند ولی طالبان به هیچ وجه با آقای کرزی تن به مذاکره نخواهد داد.

مخالفت با انعطاف

این در حالیست که دولت افغانستان همواره تاکید کرده که تنها با طالبانی مذاکره می کند که با القاعده قطع رابطه کنند، سلاح شان را به زمین بگذارند و قانون اساسی افغانستان را بپذیرند. اما شورای عالی صلح گفته است که در جریان مذاکرات انعطاف هایی در شرایط دوطرف مذاکره به وجود خواهد آمد. برهان الدین ربانی رییس شورای عالی صلح به این نظر است که به خاطر رسیدن به صلح و ثبات امکان انعطاف در شرایط مذاکرات و جود دارد:

"دولت چیزهایی را که گفته به این معنا نیست که انعطاف پذیری در بعضی مسایل نباشد. در جریان مذاکره بعضی مسایل پیچیده می شود که انعطاف هایی به میان بیاید."

در همین حال شماری از نهادهای مدنی و فعالان حقوق زن با انتقاد از این اظهارات آقای ربانی می گویند، مذاکرات باید براساس شرایطی که دولت افغانستان گذاشته انجام شود.

ثریا پرلیکا رییس اتحادیه سراسری زنان افغانستان می گوید حکومت افغانستان بارها گفته است که به هیچ وجه قانون اساسی قربانی صلح نمی شود. خانم پرلیکا تاکید می کند که قانون اساسی نباید در جریان مذاکرات نادیده گرفته شود و بخاطر صلح بالای آن معامله صورت گیرد:

"انعطاف بر سر چه؟ انعطاف برسر حقوق بشر؟ انعطاف بر سر حقوق زن؟ این ها زندانیان طالبان را رها کردند اما دیدیم که هیچ عکس العملی از سوی طالبان ندیدند."

دیدگاه های شهروندان افغان

شماری از مردم عادی افغانستان در رابطه به قبول شرایط طالبان توسط شورای عالی صلح می گویند این شورا نباید این شرایط را قبول کند. احمد سیر یک تن از شهریان کابل می گوید:

"شورای عالی صلح این نظر را باید قبول نکند، چون مردم افغانستان پیش از این شرایط طالبان را دیده بودند."

احمد نوید یک شهروند دیگر افغان می گوید:

"با این نظر این ها مخالف هستم بخاطری که پیش از این پسران و دختران بسیار با جهالت سپری کردند در زمان طالبان دختران و پسران نمی توانستند به مکتب بروند."

شورای عالی صلح در حالی برای تماس و مذاکره با طالبان تلاش می کند که هنوز این گروه چراغ سبزی برای مذاکره نشان نداده اند.

حسین سیرت کابل

ویراستار:مبلغ