آیا سوریه برای بازگشت پناهجویان امن است؟

وزارت خارجه آلمان گزارش جدیدی در مورد وضعیت سوریه نشر کرده است. همچنین در روستای کوچک «جديدة يابوس» در مرز سوریه و لبنان، یک اردوگاه ترانزیتی برای پناهجویانی که به سوریه باز می گردند، ایجاد شده است. در این اردوگاه به زبان روسی نیز صحبت می شود. روسلان نیگماتولین، رئیس این اردوگاه از روسیه می گوید: «این اردوگاه از جانب نیروهای نظامی روسیه با کمک حکومت سوریه ایجاد گردیده است.» اما او می گوید که هنوز از یک موج بازگشت مهاجران نمی توان صحبت کرد.

دگرجنرال میخائل میسینتوف از وزارات دفاع روسیه می گوید: «۱،۵ میلیون سوریایی به مناطق شان بازگشت کرده اند. اکثریت عودت کنندگان آوارگان داخلی اند. تنها فقط ۲۷۰ هزار سوریایی از خارج عودت کرده اند.» بنابراین حد اقل ۵ میلیون سوریایی در خارج از کشور به سر می برند، البته اکثریت شان در کشور های همسایه مانند لبنان. محمد ۱۸ ساله که هفت سال قبل از شهر حلب سوریه با خانواده اش به بیروت آمده بود، می گوید: «اگر من به کشورم بر گردم، نیروی نظامی فوراَ من را بازداشت می کند.»

ابو حسن یک سوریایی دیگر در ادامه سخنان محمد می گوید: «به سوریه بروید و خود با چشم هایتان ببینید که مردهای جوان دیگر وجود ندارند. در خانه ها تنها زنان، اطفال و مردان کهنسال اند. مردان جوان یا در خارج از کشور اند و یا هم به حیث سرباز گماشته شده اند.»

به خصوص مردانی که شرایط ورود به اردو را دارند، به دلیل شراط خطرناک نظامی، ترس از بازگشت دارند. اما دیگران نیز تردید دارند. در رسانه های دولتی سوریه، همواره علیه پناهجویان و کسانی که سوریه را ترک کرده اند تبلیغات منفی می شود. به عنوان مثال، احمد بدر الدین حسون، مفتی بزرگ سوریه می گوید:

«کسانی که به عنوان پناهجو نامیده می شوند، اغلب سوریایی هایی هستند که به عنوان سربازان مزدور غرب دست به کشتار می زدند. حالا آنها در اروپا هستند، چونکه به هدف شان در سوریه نرسیدند.»

 
حسین مخلوف، وزیر امور محلی سوریه، حتی اظهار داشت که "تمام پناهجویانی که در هنگام خروج از کشور پاسپورت شان توسط دولت کنترول نشده است، در صورت بازگشت به محاکمه کشانده خواهند شد."

به این ترتیب، سوریایی هایی که به عنوان پناهجو در خارج از کشور اند، اگر به عنوان مخالف حکومت خوانده نشوند، به عنوان خائن و یا بزدل تلقی می شوند. علاوه بر این آنها اغلباَ با کسانی قرابت دارند که زمانی علیه رژیم بشار الاسد، رئیس جمهور سوریه، فعالیت کرده اند. کسانی که خود را به دولت تسلیم می کنند باید بدانند که بازداشت، شکنجه و حتی قتل ممکن است در انتظار شان باشد. شمار زیادی از گزارش های قابل اعتماد از چنین مواردی وجود دارند. احتمالا رئیس جمهور اسد نمی خواهد که پناهجویان بازگردند. او در چنین فرارهای جمعی و مرگ انسان های زیاد، چیزی خوبی را هم می بیند. او در سال ۲۰۱۷ گفته بود: «این واقعیت است که ما بهترین جوانان مان را از دست دادیم، اما یک اجتماع سالم تر و یک جامعه همگن تری را به دست آوردیم.» احتمالا خواست اسد جامعه ای است عاری از کسانی که او «بزدل و خائن» می خواند.

nka, af (Stryjak)