آزمایش ویروس کرونا چگونه صورت می‌گیرد؟
۱۳۹۸ اسفند ۱۳, سه‌شنبه
برای ویروس کرونا که این روزها در کشورهای مختلف سرایت کرده است، نه دارویی وجود دارد و نه واکسینی. تا زمان تولید یک واکسین، سپری شدن مراحل آزمایشی آن، صدور جواز آن از سوی ادارات صحی و تولید انبوه آن برای بازار دست کم به ۱۸ تا ۲۴ ماه وقت نیاز است. بعد از آن است که انسان‌ها باید واکسین را تطبیق کنند.
به این دلیل است که انجام آزمایشهای قابل اعتماد در ماه‌های پیش رو یک اقدام منطقی است تا سرعت گسترش بیشتر این ویروس دست‌کم آهسته‌تر شود. در نتیجه آزمایش سریع می‌توان افراد مبتلا به این ویروس و محلاتی را که این بیماری در آن‌ها گسترش یافته است مشخص کرد. تنها به این صورت است که افراد آلوده را می‌توان در تاسیسات صحی یا خانه قرنطین کرد.
با وجود این، اگر موج شیوع این ویروس خیلی سریع باشد، حتی در کشورهای خوب توسعه یافته تاسیسات صحی و لابراتوارها به زودی شاهد مراجعینی بیشتر از ظرفیت شان خواهند بود. به این دلیل است که آزمایش سریع باید تنها به موارد مظنون محدود گردد و آزمایش عمومی نه منطقی است و نه عملی.
چه کسی مورد آزمایش قرار می‌گیرد؟
براساس ارزیابی‌های کنونی، تنها اقامت در جاهایی که خطر ابتلا به کرونا وجود دارد، نمی‌تواند دلیلی برای اجرای آزمایش باشد. همچنین هر کسی که ریزش و سرفه داشته باشد به معنی این نیست که به ویروس کرونا آلوده شده است.
هر کسی که علایم عفونت شش از عامل ویروسی نامعلوم داشته باشد، هر کسی که علایمی مانند سرفه، تب و مشکلات تنفسی داشته باشد و علاوه بر این با یک فرد آلوده تماس داشته یا در منطقه‌ای با خطر ابتلا به این بیماری بود و باش داشته است، به صورت موجه مظنون به ابتلا به این بیماری شمرده می‌شود و باید مورد آزمایش قرار بگیرد.
سرانجام این داکتر است که تصمیم می‌گیرد آزمایش کرونا صورت بگیرد یا نه. براساس گفته‌های انستیتوت «روبرت کخ» آلمان، نمونه‌های گرفته شده از مبتلایان به انفلوانزا نیز مورد آزمایش کرونا قرار می‌گیرند.
در آلمان هزینه این آزمایش حدود ۲۰۰ یورو می‌شود. بیمه صحی تنها زمانی این مبلغ را پرداخت می‌کند که یک فرد از سوی داکتر به عنوان مظنون به ابتلا به کرونا تشخیص شود.
آزمایش چگونه انجام می‌شود؟
در این آزمایش در اکثر موارد از گلو یا گلو و بینی نمونه یا سمپل گرفته می‌شود. انستیتوت تحقیقات صحی «روبرت کخ» توصیه می‌کند در مواردی که ظن موجه وجود دارد، نه تنها از بخش بالایی مجرای تنفسی، بلکه از بخش پایینی مجرای تنفسی نیز نمونه گرفته شده و مورد آزمایش قرار بگیرد.
با نمونه‌های آزمایشی چه می‌شود؟
نمونه‌های گرفته شده در لابراتوارهای تشخیصیه برای تثبیت ویروس کرونا مورد آزمایش قرار می‌گیرند. این آزمایش مبتنی بر روش موسوم به «واکنش زنجیره‌ای پلیمراز» انجام می‌شود. این گونه آزمایش‌ها معمولاَ حدود پنج ساعت دوام می‌کند و در این میان به یک روش استندرد در لابراتوارها تبدیل شده است.
در این روش آزمایش، یک قطعه «دی ان ای» در داخل یک دستگاه ترموسایکلر کاپی و تکثیر می‌شود تا قطعات خاص «دی ان ای»، به گونه مثال از ویروس کرونا، جستجو شود. این روش آزمایش نشان می‌دهد که آیا کدام عامل بیماری و به چه تعدادی در بدن وجود دارد.
به مبتلایان چگونه اطلاع داده می‌شود؟
خود این آزمایش حدود پنج ساعت وقت می‌گیرد. برعلاوه آن انتقال آن به لابراتوار نیز وقت نیاز دارد. نتیجه آن معمولاَ بعد از یک تا دو روز معلوم می‌شود و در آلمان داکتر مربوطه به بیمار تماس می‌گیرد.
در آلمان هرگاه آزمایش کرونا در یک نفر مثبت باشد، به اداره مربوطه صحی نیز اطلاع داده می‌شود. بعد از آن تدابیر بعدی به شمول قرنطین شروع می‌شود.
اگر فرد آلوده زیاد بیمار نباشد می‌تواند در خانه در قرنطین به سر ببرد، اما باید اطمینان حاصل شود که او در خانه کسی دیگر را به این ویروس آلوده نمی‌کند.
آیا نتیجه آزمایش قطعی است؟
بله نتیجه آزمایش قطعی است، اما هرگاه نتیجه منفی باشد به این معنی نیست که یک فرد کاملاَ عاری از این ویروس است.
چونکه این احتمال وجود دارد که اگر نمونه‌ها به صورت نادرست گرفته شده باشد، به صورت نادرست انتقال داده شده باشد و یا نمونه‌ها در وقت نامناسب گرفته شده باشد، ممکن است نتیجه آزمایش درست نباشد. به همین دلیل نیز است که برخی مبتلایان به این ویروس چندین بار مورد آزمایش قرار می‌گیرند.
آیا آزمایشهای ساده‌تر و سریع‌تر وجود ندارد؟
روش تشخیص «واکنش زنجیره‌ای پلیمراز» نیاز به تجهیزات آزمایشگاهی بسیار اختصاصی و تخنیکران بسیار ماهر دارد که در بسیاری کشورهای جهان قابل دسترس نیست. در چین که یک کشور خوب توسعه یافته است، نیز به دلیل بالا بودن موارد ابتلا به این ویروس، لابراتوارها بیش از ظرفیت شان مراجعین دارند. حتی در ایالات متحده امریکا و اروپا نیز در تامین تجهیزات این آزمایش‌ها یا دیگر امکانات صحی دشواری‌هایی وجود دارد.
پس از بحران ناشی از شیوع ایبولا و زیکا محققان به این فکر افتادند که یک نوع قابل انتقال دستگاه تشخیص مالیکولی را برای آزمایش این گونه امراض توسعه بدهند تا در کلینیک‌های نه چندان مجهز و همچنین در مناطق مختلف قابل استفاده باشد.
در این زمینه در نقاط مختلف جهان تحقیق شده است و دلایل امیدوارکننده‌ای برای یک آزمایش ساده و سریع، مانند آزمایش قند خون، وجود دارد. کمیسیون ملی صحت چین یک روش آزمایش سریع را معرفی کرده است که قرار است در قطرات خون در ظرف ۱۵ دقیقه انتی‌بادی‌هایی را که بدن در هنگام سرایت یک ویروس یا عفونت ایجاد می‌کند، تثبیت می‌نماید.
یک موسسه صحی در سینگاپور نیز دستگاه آزمایش انتی‌بادی‌ها را تولید کرده است که قبلاَ از سوی وزارت صحت این کشور موفقانه آزمایش شده است.
الکساندر فرویند/ ع. ف.