آزمایش راکتی جدید ایران: اقدام تحریک‌آمیز یا بازدارنده؟
۱۳۹۷ بهمن ۱۶, سه‌شنبه
روز شنبه این هفته نیروهای مسلح ایران یک راکت کروز با ساحه پرتاب ۱۳۰۰ کیلومتری را آزمایش کردند. این راکت می تواند به بسیار سادگی بیت المقدس یا اورشلیم و یا ریاض را هدف قرار دهد.
ایرانیان توانستند آزمایش این راکت جدید را از طریق تلویزیون دولتی دنبال کنند. ظاهرا این راکت ها با تکنالوژی محلی و دانش فنی ایران ساخته شده است. این راکت ها در یک نمایشگاه اسلحه به مناسبت چهلمین سالگرد بازگشت آیت الله خمینی از تبعید نمایش داده شد. امیر حاتمی، وزیر دفاع ایران با افتخار این آزمایش را موفقیت آمیز عنوان کرد و گفت: «امروز ما توانستیم یک موشک کروز به نام "هویزه" را معرفی کنیم. این راکت با برد ۱۳۵۰ کیلومتر در مدت کوتاهی آماده ماموریت است. این راکت در یک ارتفاع کم می تواند پرواز کند و یک کلاهک قوی دارد.»
برای سیستم دفاع راکتی متقابل، شناسایی راکت های کروز با ارتفاع کمتر از ۱۰۰ متر، دشوار است، حداقل به مقایسه راکت های معمول با برد متوسط و برد دور.
علاوه بر این، آنها می توانند با انواع کلاهک ها مجهز شوند، حتی از لحاظ تیوری با کلاهک های اتومی. با این حال، حتی سرویس اطلاعاتی ایالات متحده امریکا "سی آی ای" نیز اخیرا متقاعد شده است که ایران چنین راکت های را در اختیار ندارد. بنابراین، واشنگتن یافته های اداره بین المللی انرژی اتومی را تایید کرده است. واقعیت این است که ایران به طور گسترده در حال توسعه برنامه راکتی خود است. اما رهبران ایران تاکید دارند که این برنامه ها تنها برای اهداف دفاعی و بازدارنده اند. بر اساس یک پژوهش موسسه بین المللی مطالعات استراتژیک در لندن در سال ۲۰۱۷، ایران در حال حاضر روی حدود چندین نوع راکت با ساحه پرتاب بین ۲۰۰ تا ۲۰۰۰ کیلومتر کار می کند. آزاده ضمیری راد، کارشناس بنیاد علم و سیاست در برلین می گوید که تحریم های بین المللی باعث کهنه شدن زرادخانه سلاح های ایران نشده است.
او می گوید: «آنچه ایران دارد که دکتورین سیاست بازدارنده اش نیز بر آن استوار است، یک برنامه پیشرفته راکتی و همچنین بزرگترین زرادخانه راکت در منطقه با بیش از ۱۰۰۰ راکت با برد کوتاه و برد متوسط است. همچنین ایران دارای یک شبکه گسترده ای از شبه نظامیان و بازیگران غیردولتی است که با آنها می تواند در منطقه اقدام کند، حملاتی را انجام دهد، فشار وارد کند و هم می تواند راکت پرتاب کند. قدرت نظامی ایران در همین مساله نهفته است و جمهوری اسلامی ایران امروز قوی تر از هر زمانی در تاریخ این کشور است.»
این که ایران در سالگرد انقلاب اسلامی این راکت را به نمایش گذاشته است، به مفهوم این است که قدرت نظامی اش را به نمایش می گذارد. امسال به تاریخ ۱۱ فبروری انقلاب ایران ۴۰ ساله می شود و البته با یک رژه نظامی بزرگ و احتمالا با شعارهای شناخته شده چون "مرگ بر امریکا" و یا "مرگ به اسرائیل"، از این روز تجلیل می گردد.
صادق زیبا کلام، دانشمند علوم سیاسی دانشگاه تهران می گوید که اگرچه بسیاری از ایرانی ها دیگر نمی توانند با این شعارها همنوا باشند، اما این شعارها به یک رسم سیاسی رژیم تبدیل شده اند. درست مانند نمایش راکت ها در سالگرد انقلاب.
او در ادامه می گوید: «به این ترتیب، رژیم همچنان تلاش می کند تا خشم مردم را نسبت به بدتر شدن شرایط زندگی، با مطرح کردن دشمن خارجی منحرف کند. برنامه راکتی می تواند در این امر کمک کند.» بسیاری از ایرانیان هنوز هم به یاد می آورند که در جریان جنگ ایران و عراق، شهرهای شان در اثر راکت های صدام حسین تخریب می شد. امیر حاتمی، وزیر دفاع ایران روز شنبه گفت که امروز متفاوت از آن زمان خواهد بود. او در ادامه گفت: «با راه اندازی این موشک کروز، برنامه راکتی ملی کامل گردیده و بسیار قدرتمندتر است.»
در میان اروپاییان که همچنان بر حفظ توافق هسته ای با ایران پس از خروج ایالات متحده تاکید دارند، آزمایش راکتی اخیر به احتمال زیاد با شور و شوق زیادی مواجه نشده است. احتمال دارد که ایالات متحده در ادعای خود مبنی بر اینکه ایران توافق هسته ای را نقض می کند، با این آزمایش تاییدی به دست آورده باشد. در حالی که توافقنامه هسته ای برنامه های راکتی را به صراحت منع نمی کند، اما در آن آمده است که ایران از هرگونه برنامه راکتی که قابلیت حمل کلاهک های اتومی را داشته باشد، باید صرف نظر کند. اما این دقیقا همان چیزی است که ایران به نظر می رسد با توسعه راکت های کروز هویزه انجام داده است.
nka,af (Buttkereit)