2009 سال شعارهاي تکراري ملل متحد درافغانستان

سال 2009 ميلادي براي سازمان ملل متحد در مجموع عاري از موفقيت هاي چشمگير بود. اين سازمان نه در مسألۀ جنجال برانگيز برنامۀ اتمي ايران تغيير مطلوبي را بدست آورد و نه در دارفور سودان و يا کشور هاي کانگو و سريلانکا موفق گرديد شعله هاي جنگ را خاموش ساخته و جنگجويان را وادار به ترک اسلحۀ شان سازد.

در افغانستان هم اين سازمان در سال روان ميلادي عاري از موفقيت بوده و به بهتر شدن اوضاع در سال 2010 اميدوار است.

سال 2009 ميلادي در سازمان ملل متحد بيشتر از همه يک سال "شعار هاي مستمر" بود. چه در ناکامي کنفرانس اقليم جهاني در کوپنهاگن و چه پس از حمله بر يک مهمانخانۀ ملل متحد در افغانستان، موضعگيري ها پيوسته آهنگ تشويقي داشتند. بان کي مون منشي عمومي سازمان ملل متحد بروز شنبه، پس از کنفرانس اقليم جهاني، اظهار راحتي کرده و سند نهايي غير الزامي اين کنفرانس را، که در آن هيچ رقم مشخصي در مورد کاهش توليد گاز کاربن داي اکسايد ذکر نشده است، "يک آغاز" خواند.

زمانيکه طالبان تندرو در بيست و هشتم اکتوبر با يک حملۀ انتحاري در کابل 5 کارمند سازمان ملل متحد را به قتل رساندند، بان کي مون در آنوقت گفت: "ما از مردم افغانستان حمايت ميکنيم و فردا هم به اين کار خود ادامه خواهيم داد". مأموريت بازسازي کشور ويران شدۀ افغانستان پس از حمله اي که در تأريخ سازمان ملل از سنگين ترين حملات بشمار ميرود، ادامه داده ميشود. اما اين سازمان همزمان نصف کارمندان خود را از افغانستان بيرون کشيد.

اين حملۀ انتحاري نشاندهندۀ آن بود که ملل متحد تا چه اندازه عاجز و فاقد مصونيت است. اين سازمان درين سال در هيچ عرصۀ بزرگي نتوانست موفقيت چشمگيري داشته باشد، نه در مأموريتش براي تحکيم صلح و صيانت از حقوق بشر، و نه در مبارزه در برابر فقر و تخريب محيط زيست.

يکي از کارمندان سازمان ملل متحد ميگويد: "سال 2009 براي ما سال خوبي نبود. اميدوارم سال 2010 منجمله در افغانستان هم بهتر باشد." اما وضعيت طوريست که براي خوشبيني جايي باقي نميماند. ادوارد جيراردت خبرنگار و کارشناس امور افغانستان مأموريت ملل متحد در افغانستان را در وضع خرابي ميبيند. به نظر وي همآهنگي ناقص بوده و اعتبار اين سازمان خدشه دار شده است.

تنها برگزاري انتخابات رياست جمهوري در افغانستان، که در مشارکت با سازمان ملل متحد سازماندهي شده بود، واکنش هاي منفي در پي داشت. پس از انتخاب مجدد حامد کرزي به عنوان رئيس جمهور پنج سال آيندۀ افغانستان، فشار غرب بر حکومت کرزي، براي مبارزه عليه فساد اداري شديداً افزايش يافت. از سوي ديگر بارک اوباما رئيس جمهور ايالات متحدۀ امريکا با اعلام ستراتيژي جديدش در قبال افغانستان، از اعزام 30 هزار سرباز اضافي به افغانستان سخن گفت. اوباما همزمان خواستار تقويت نيرو هاي هم پيمانانش گرديد.

واحد هاي خاص نظامي ايالات متحدۀ امريکا عمليات شانرا در برابر طالبان در افغانستان شدت بخشيدند. روزنامۀ نيويارک تايمز در شمارۀ روز يکشنبۀ خود از قول فرماندهان امريکايي نوشته بود: از آنجائيکه مأموريت هاي ما تا کنون موفقيت بار بوده اند، در سال آينده تقويت بيشتر نيرو ها درنظر گرفته شده است. در گزارش اين روزنامه آمده است: "واحد هاي خاص امريکايي شبکۀ يکي از رهبران بدنام طالبان را در شرق افغانستان شديداً ضعيف ساخته اند".

اين درحاليست که قطعات بين المللي در افغانستان، بقول يک کارمند استخبارات غربي، برعکس تنها يک سال وقت دارند تا در عمليات نظامي شان پيروز شوند. اين کارمند افزوده است: طالبان در سراسر کشور نفوذ يافته اند و از يک "حکومت سايه وار" برخوردار اند، که در صورت ناکام شدن غرب، بتواند سرنوشت کشور را بدست گيرد.

نمايندۀ استخبارات ناتو بروز يکشنبه در برابر يک گروه کوچک خبرنگاران، با اين شرط که نام وي را افشاء نکنند، گفته است: "وقت زيادي براي ما باقي نمانده است. ما تقريباً يک سال ديگر وقت داريم که ثابت بسازيم ستراتيژي ما واقعاً کارآمد است."

بقول اين نمايندۀ استخبارات ناتو طالبان از جمع 34 ولايت، در 33 ولايت آن "والي هاي سايه يا آينده " خود را تعيين کرده اند. يعني آنها يک حکومت در حال آماده باش دارند.

ايالات متحدۀ امريکا درنظر دارد که از سال 2011 ببعد از شمار نيرو هاي خود در افغانستان بکاهد و طي چند سال تمام قطعات خود را از اين کشور را بيرون کند.

اي پي دي/ صفي ابراهيم خيل

ويراستار: رسول رحيم