وقفه، آتش‌بس و ترک مخاصمه؛ تفاوت‌ها در چیست؟
۱۴۰۲ آذر ۹, پنجشنبه
شورای امنیت و مجمع عمومی ملل متحد می‌توانند پیشنهاد کنند که اقدام‌های متفاوت، مانند تعلیق خصومت‌ها، آتش‌بس یا توقف مخاصمت‌ها، در جریان یک جنگ روی دست گرفته شود.
هرچند این اصطلاحات به عنوان معادل یک‌دیگر استفاده می‌شوند، اما هر کدام مفاهم سیاسی و حقوقی متفاوتی دارد.
صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید!
فیصله‌های مجمع عمومی ملل متحد در نهایت تنها یک پیشنهاد برای طرف‌های درگیر است، در حالی که تصمیم‌های گرفته شده توسط شورای امنیت ملل متحد از نظر قانونی الزام‌آور است.
با وجود این، فیصله‌های مجمع عمومی ملل متحد نیرومند نگریسته می‌شوند که بازتاب‌دهنده اراده و خواست اعضای ملل متحد است.
در این‌جا اقدام‌های مختلفی که توسط ملل متحد در زمان‌های جنگ و منازعه درخواست می‌شود، توضیح داده می‌شود.
وقفه یا تعلیق مخاصمت‌ها
وقفه یا تعلیق مخاصمت‌ها (truce) الزام‌آور نیست. این وقفه تنها حاکی از قطع موقتی یا تعلیق درگیری است. چنین توافقی توسط خود جوانب دخیل در جنگ صورت می‌گیرد. تعلیق مخاصمت می‌تواند در موقعیت جغرافیایی مشخص یک ساحه بزرگ جنگی صورت بگیرد. این گونه توافق‌ها ممکن است به تکرار در جریان یک منازعه صورت بگیرد و به مفهوم پایان جنگ نیست.
کمیته بین‌المللی صلیب سرخ این گونه وقفه در جنگ (truce) را معادل «تعلیق خصومت‌ها» به کار برده است.
این کمیته گفته است: «تعلیق خصومت‌ها باید انجام کارهای غیرمرتبط با جریان عمومی جنگ (مانند انتقال زخمی‌ها، دفن اجساد و تبادله زندانیان) را ممکن بسازد یا به فرماندهان نظامی فرصت بدهد که خواستار دستورالعمل‌هایی در مورد مذاکره شوند.»
برخلاف وقفه بشردوستانه، تعلیق خصومت‌ها می‌تواند به هر دلیلی اعلام شود و محدود به اهداف بشردوستانه نیست.
توقف خصومت‌ها
تقاضای توقف خصومت‌ها نسبت به تعلیق خصومت‌ها (truce) رسمی‌تر است، اما برخلاف آتش‌بس، الزام‌آور نیست. توقف خصومت‌ها به این معنی است که یکی یا هر دو جانب جنگ طرحی را برای تعلیق جنگ اعلام کرده است. این می‌تواند بیانگر شروع مذاکرات وسیع به هدف تامین صلح باشد.
وقفه بشردوستانه
به گفته دفتر هماهنگ‌کننده کمک‌های بشردوستانه ملل متحد (اوچا)، وقفه بشردوستانه به مفهوم «توقف موقتی خصومت‌ها صرفاً برای اهداف بشردوستانه» نگریسته می‌شود.
این گونه وقفه‌ها معمولاً در نتیجه مذاکرات و برای مدت زمان مشخصی اعلام می‌شود و برخی اوقات ممکن است تنها چند ساعت و در ساحات جغرافیایی مشخصی که فعالیت بشردوستانه در جریان است اعتبار داشته باشد.
آتش‌بس (cease-fire)
برخلاف تعلیق خصومت‌ها یا توقف خصومت‌ها، آتش‌بس معمولاً مفهوم الزام‌آور دارد. آتش‌بس نیز مانند تعلیق و یا توقف خصومت‌ها از نظر زمانی موقتی است، اما معمولاً انتظار می‌رود که آتش‌بس در مدت زمان طولانی‌تری اعتبار داشته باشد.
مطالب ویدیویی را در صفحه یوتیوب ما ببینید!
آتش‌بس به مفهوم اعلام پایان منازعه نیست، اما به این هدف اعلام می‌شود که جوانب درگیر در مورد راه‌حل احتمالی دایمی با یک‌دیگر در ارتباط قرار بگیرند.
به گفته ملل متحد، برخلاف تعلیق مخاصمت‌ها، وقفه بشردوستانه و توقف مخاصمت‌ها، آتش‌بس معمولاً در کل ساحات تحت جنگ اعتبار دارد.
ترک مخاصمه یا متارکه جنگ (armistice)
ترک مخاصمه بیانگر پایان رسمی یک جنگ در نتیجه مذاکرات جوانب دخیل است، اما به مفهوم توافقنامه صلح نمی‌باشد.
روزهای آرامش
بعضی وقت‌ها صندوق حمایت از کودکان ملل متحد و سازمان جهانی صحت در حالات جنگی از جوانب درگیر خواستار توافق روی «یک روز آرامش» می‌شوند.
این روزها به این هدف درخواست می‌شوند که کودکان به خدمات صحی دست یابند، مثلاً برای تطبیق واکسین پولیو یا فلج اطفال.