به گزارش ملل متحد، در سال ۲۰۱۶ میلادی افغانستان ۸۰ درصد تریاک جهان را تولید کرد که مجموعاَ حدود ۴۸۰۰ تُن می‌شد و ارزش آن سه میلیارد دالر ارزیابی شده است.

طالبان از مدت‌های طولانی از دهقانانی که کوکنار کشت می‌کنند عشر می‌گیرند تا شورشگری طولانی مدت خود را تمویل کنند، اما مقام‌های غربی نگران اند که این گروه حالا کارخانه‌های مواد مخدر را گردانندگی می‌کند و تریاک را به مورفین و هیروئین تبدیل کرده و به خارج صادر می‌کند.

ویلیام براونفیلد یک مقام اداره مبارزه با مواد مخدر و تنفیذ قانون ایالات متحده امریکا گفت: «من احساس می‌کنم که آن‌ها همه حاصلات (کوکنار) را پروسس می‌کنند. همه حاصلات را آن‌ها در داخل کشور پروسس می‌کنند. آن‌ها اگر این مواد را پیش از فرستادن از افغانستان پروسس کنند، درآمد بیشتری به دست می‌آورند.»

این مقام امریکایی افزود که ارزش تجارت مواد مخدر سالانه به میلیاردها دالر می‌رسد و طالبان یک درصدی قابل توجه آن را به دست می‌آورند.

کوکنار تقریباَ نصف کل حاصلات زراعتی افغانستان را تشکیل می‌دهد. دهقانان در بدل هر کیلو شیره سیاه کوکنار که پس از نشتر زدن جمع آوری می‌کنند، ۱۶۳ دالر به دست می‌آورند.

مقام‌ها گفته اند که طالبان بعد از تبدیل تریاک به هیروئین آن را فی کیلو ۲۳۰۰ دالر در بازارهای منطقه به فروش می‌رسانند. به گفته یک کارشناس غربی که به اداره مبارزه علیه مواد مخدر افغانستان مشورت می‌دهند، این مواد تا به اروپا می‌رسد هر کیلوی آن به مبلغ ۴۵ هزار دالر به فروش می‌رسد.

این کارشناس غربی که نخواست نامش ذکر شود، گفت که افزایش مصادره مواد کیمیایی که برای تبدیل تریاک به هیروئین به کار برده می‌شود، نشان‌دهنده افزایش فعالیت طالبان در عرصه مواد مخدر است.

این کارشناس گفت که در سال گذشته میلادی ۶۶ تن از این مواد کیمیایی ضبط شد در حالی که در شش ماه نخست سال جاری ۵۰ تن از این مواد مصادره شده است.

او گفت که در اوایل ماه جولای ۱۵ تن از این مواد کیمیایی که برای تبدیل تریاک به هیروئین به کار برده می‌شود، در ولایت هرات در نزدیکی مرز ایران کشف و ضبط شد؛ محله‌ای که شروع مسیر قاچاق از طریق ترکیه به اروپا است.

همچنین کشف و ضبط مورفین نیز بیشتر شده است. کارشناس یاد شده گفت که در نیمه نخست سال جاری ۵۷ تن مورفین ضبط شده است در حالی که این رقم در کل سال ۲۰۱۶ میلادی ۴۳ تن بود. به گفته او، این تنها ۱۰ درصد تولیدات واقعی مواد مخدر است.

این منبع غربی به فرانس پرس گفت که شورشیان به آسانی یک لابراتوار ابتدایی را می‌سازند و بعد از این که کار شان تمام شد، آن را ترک می‌کنند.

وزارت داخله افغانستان گفته است که میان ماه‌های جنوری و جون (پنج ماه) ۴۶ فابریکه غیرقانونی و مخفی مواد مخدر توسط مقام‌های مبارزه با مواد مخدر مسدود شده است، در حالی که این تعداد در نیمه نخست سال گذشته ۱۶ فابریکه بود.

یک مقام ارشد غربی که خواست نامش فاش نشود، گفت شکی ندارد که طالبان لابراتوارهای مواد مخدر خود را دارند. او ولایت جنوبی هلمند را که ۸۰ درصد تریاک افغانستان در آن تولید می‌شود، «کارخانه بزرگ مواد مخدر» یاد کرد.

او به خبرگزاری فرانس پرس گفت: «در هلمند همه قضیه در مورد مواد مخدر، کوکنار و طالبان است. اکثریت منابع مالی آن‌ها از درک کوکنار، لابراتوارهای مورفین و هیروئین به دست می‌آید. البته که آن‌ها لابراتوارهای خود را دارند.»

به گزارش اداره مبارزه با جرایم و مواد مخدر سازمان ملل، تولید تریاک نصف درآمد طالبان را در سال ۲۰۱۶ تشکیل می‌داد. سخنگوی این اداره گفت هرچند شواهدی مبنی بر شمولیت فرماندهان طالبان در پروسس مواد مخدر وجود دارد، اما این شواهد کافی نیست تا بگوییم که طالبان برنامه‌های سیستماتیک برای اداره کارخانه‌های مواد مخدر دارند.

اما برای وزارت داخله افغانستان قضیه واضح است. سید مهدی کاظمی، سخنگوی ریاست مبارزه علیه مواد مخدر در این وزارت گفت: «طالبان نیاز به پول دارند تا ماشین جنگی خود را فعال نگهدارند و اسلحه بخرند. به این دلیل آن‌ها کنترول کارخانه‌های مواد مخدر را به دست گرفته اند.»

af/nf (AFP)