با ادامه شمارش آرای انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده امریکا، جو بایدن در دو ایالت کلیدی از رقیب خود دونالد ترامپ اندکی پیشی گرفته است.
بایدن روز جمعه در ایالتهای جورجیا و پنسلوانیا از دونالد ترامپ اندکی پیشی گرفت، اما هنوز هزاران رای این دو ایالت شمرده نشده است و تفاوت آرای دو نامزد بسیار کم است.
براساس آماری که تا حالا از نتایج انتخابات نشر شده است، اگر ترامپ ۲۰ رای الکترال یا کالج انتخاباتی پنسلوانیا را ببازد، چانس انتخاب مجددش را از دست میدهد.
در گرافیک زیر نتایج انتخابات را براساس آمار اسوشیتدپرس میبینید. در آمار اسوشیتدپرس نتایج ایالت آریزونا به نفع بایدن حساب شده، اما رسانههای دیگر گفته اند که تفاوت آرای دو نامزد در این ایالت بسیار کم است و برنده هنوز معلوم نیست.
اطمینان بایدن به پیروزی و ادعای ترامپ در مورد «تقلب»
در حالی که چشمها به نتایج آرای چند ایالات باقی مانده دوخته شده است، رئيس جمهور ترامپ شام پنجشنبه در کاخ سفید مدعی شد که «اگر آرای قانونی را بشمارید، من به سادگی برنده میشوم.»
ترامپ افزود: «اگر آرای غیرقانونی را بشمارید، آنها تلاش میکنند که انتخابات را از ما به سرقت ببرند.»
رئيس جمهور ترامپ با این ادعا که در آرای پستی «تقلب» شده است، افزود که «شکایتهای عظیمی» وجود دارد. او گفت: «ما فکر میکنیم که انتخابات را به سادگی خواهیم برد، و شکایتهای زیادی وجود خواهد داشت و قضیه به عالیترین محکمه کشور خواهد رسید. ما خواهیم دید.»
ترامپ علاوه کرد که دموکراتها «هرگز باور نداشتند» که بتوانند انتخابات را ببرند. او دموکراتها را متهم به «تقلب انتخاباتی» از طریق آرای پستی کرد. او هیچ مدرکی در مورد تقلب ارائه نکرد و گزارشهای مستقل از بینظمی در جریان انتخابات هم تا حالا وجود ندارد.
یک سازمان ناظر بینالمللی «اتهامات بیاساس» ترامپ در مورد تقلب انتخاباتی را رد کرده و گفته است که او شواهدی در مورد این ادعای خود ارائه نکرده است.
ترامپ دموکراتها را به «تقلب انتخاباتی» از طریق آرای پستی متهم کرده است
سازمان امنیت و همکاری اروپا در اعلامیهای گفته است که شواهدی در مورد تقلب انتخاباتی وجود ندارد و انتخابات به صورت «رقابتی و خوب مدیریتشده» برگزار شد، هرچند که به دلیل پاندمی کرونا «چالشهای تدارکاتی» وجود داشته باشد.
در عین زمان، جو بایدن، رقیب ترامپ و نامزد حزب دموکرات در سخنانی در مرکز ستاد انتخاباتیاش در بعد از ظهر پنجشنبه گفت که در مورد پیروزیاش در انتخابات «تردیدی ندارد».
بایدن همچنین خواستار شکیبایی تا پایان یافتن شمارش آرای انتخابات شد و افزود که دموکراسی ممکن است گاهی وقتها «آشفته» باشد، اما «هر رای باید شمارش شود».
آمار خبرگزاری اسوشیتدپرس نشان میدهد که بایدن برای پیروزی نیاز به کسب شش کالج انتخاباتی دیگر دارد. در حالی که آرای چند ایالت زیر شمارش است، همه چشمها به ایالتهای پنسلوانیا و جورجیا دوخته شده است.
-
انتخابات امریکا: رئیس جمهور ایالات متحده امریکا چقدر قدرت دارد؟
قانون اساسی چه میگوید؟
رئيس جمهور ایالات متحده امریکا برای یک دوره چهار ساله انتخاب میشود و تنها دو دوره میتواند ریاست جمهوری کند. رئيس جمهور همزمان رئيس حکومت و دولت است و کنترول بخش اجرایی فدرال با چهار میلیون کارمند را در دست دارد. رئيس جمهور مسئول اجرای قوانینی است که توسط کانگرس به تصویب میرسند. رئيس جمهور به عنوان عالیترین دیپلومات امریکا، میتوانند سفرای کشورهای خارجی را بپذیرد.
-
انتخابات امریکا: رئیس جمهور ایالات متحده امریکا چقدر قدرت دارد؟
توازن قوای سه گانه
قوای سه گانه دولت؛ حکومت، قضا و کانگرس، تصمیمگیرندگان مشترک اند که قدرت یکدیگر را متقابل محدود میکنند. رئیس جمهور صلاحیت عفو اشخاص و تعیین قاضیان فدرال را دارد، اما برای این کار نیاز به تایید مجلس سنا میرود. رئيس جمهور همچنین اعضای کابینه و سفرا را نامزد میکند و مجلس سنا باید آنها را تایید کند. به این ترتیب، بخش مقننه بخش اجرایی دولت را کنترول میکند.
-
انتخابات امریکا: رئیس جمهور ایالات متحده امریکا چقدر قدرت دارد؟
قدرت سخنرانی «وضعیت کشور»
رئیس جمهور باید به صورت دورهای راجع به «وضعیت کشور» به کانگرس معلومات بدهد. در حالی که رئیس جمهور نمیتواند لوایح قانونگذاری را معرفی کند، اما میتواند موضوعات و ابتکاراتی را که در نظر دارد بیان کند. این راهی است که رئیس جمهور میتواند کانگرس را زیر فشار عمومی قرار دهد تا در مورد موضوعات مورد نظرش اقدام کند.
-
انتخابات امریکا: رئیس جمهور ایالات متحده امریکا چقدر قدرت دارد؟
رئيس جمهور میتواند به سادگی «نه» بگوید
رئیس جمهور میتواند پیشنویس قوانین را ویتو کرده و بدون امضا به کانگرس مسترد کند. اما هر دو اتاق کانگرس، مجلس سنا و مجلس نمایندگان، میتوانند با اکثریت دو سوم، ویتوی رئیس جمهور را دور بزنند، یعنی بدون امضای رئيس جمهور، قوانین مطروحه را تصویب کنند. به گفته مجلس سنا، تا حالا تنها ۱۱۱ از ۱۵۱۶ مورد از ویتوهای رئیس جمهور با رای دو سوم اکثریت نمایندگان کانگرس باطل شده است، یعنی تنها حدود هفت درصد.
-
انتخابات امریکا: رئیس جمهور ایالات متحده امریکا چقدر قدرت دارد؟
ساحه خاکستری قدرت
قانون اساسی و فیصلههای دیوان عالی دقیقاً میزان قدرت رئیس جمهور را تعریف نکرده اند. یکی از موارد، «ویتوی جیبی» است که در آن رئيس جمهور پیشنویس قوانین را که از سوی کانگرس برای امضا فرستاده میشود، نه رد کرده و پس میفرستد و نه امضا میکند، بلکه به اصطلاح در جیب خود نگه میدارد و مانع اجرایی شدن آن میشود. کانگرس نمیتواند این نوع ویتو را دور بزند. تا حالا ۱۰۰۰ بار از این روش استفاده شده است.
-
انتخابات امریکا: رئیس جمهور ایالات متحده امریکا چقدر قدرت دارد؟
دستورهایی که قدرت قانونی دارند
رئیس جمهور میتواند به کارمندان حکومتی دستور دهد که وظایف شان را به روش مشخص یا تا زمان مشخص انجام بدهند. چنین «دستورهای اجرایی» قدرت قانونی دارد و نیاز به تایید کانگرس نیست. اما به این مفهوم نیست که رئيس جمهور هر کاری میتواند انجام دهد. محاکم میتوانند این دساتیر را لغو کنند و یا کانگرس میتواند با تصویب قوانینی مانع چنین دستورهایی شود. رئیس جمهور بعدی میتواند فرامین قبلی را به سادگی لغو کند.
-
انتخابات امریکا: رئیس جمهور ایالات متحده امریکا چقدر قدرت دارد؟
کنار زدن کانگرس
رئیس جمهور میتواند در مورد توافقنامه و پیمانها با حکومتهای دیگر مذاکره کند، این چنین توافقاتی سرانجام باید به تائید دو سوم اعضای مجلس سنا برسند. رئيس جمهور میتواند با «توافقنامه اجرایی» مجلس سنا را دور بزند و بدون تایید آن چنین توافقاتی را امضا کند. چنین توافقاتی تا زمانی معتبر اند که کانگرس اعتراض کند یا قانونی را تصویب کند که چنین توافقاتی را رد میکند.
-
انتخابات امریکا: رئیس جمهور ایالات متحده امریکا چقدر قدرت دارد؟
صلاحیت فرستادن سربازان به جنگ
رئیس جمهور سرقوماندان اعلی قوای مسلح است، اما اعلام جنگ از صلاحیتهای کانگرس است. رئیس جمهور میتواند سربازان را بدون تایید کانگرس به جنگ مسلحانه اعزام کند، اما در این رابطه ابهام وجود دارد. به گونه مثال، کانگرس امریکا زمانی که دید شمولیت حکومت در جنگ ویتنام فراتر از بنیادهای قطعنامه است، با وضع قانون وارد اقدام شد.
-
انتخابات امریکا: رئیس جمهور ایالات متحده امریکا چقدر قدرت دارد؟
کنترول نهایی
اگر رئیس جمهور از صلاحیتهایش سوء استفاده کند یا مرتکب جرم شود، مجلس نمایندگان میتواند پروسه استیضاح رئیس جمهور را راه اندازی کند. این کار در تاریخ امریکا سه بار به وقوع پیوسته است، اما هیچ رئیس جمهور محکوم یا از قدرت کنار زده نشده است. کانگرس مسئولیت تایید بودجه را دارد.
Af/pa (AP, AFP, Reuters, dpa)