تغییرات رسم و رواج کریسمس در آلمان پس از جنگ
در چند دهه اخیر رسم و رواج عید کریسمس در آلمان دستخوش تحولات زیادی شده است. در این آلبوم عکس تفاوتهای جشن کریسمس میان سال ۱۹۴۵ و امروز شرح داده میشود. فعلا مصارف اقتصادی روزهای کریسمس، بر این عید سایه افگنده است.
صنوبر، درخت کریسمس
در این روزها میلیون ها درخت کریسمس در خانه های آلمانی ها تزئین می شوند. اما درخت صنوبر ساده از دیر زمانی به درخت گرانبها جا بدل کرده است. برای تزئین آن نیز مرزی دیده نمی شود. از شمع تا ستاره و تزئینات دیگر برای زیبایی درخت استفاده می شود. این درخت ها آنقدرزیبا تزئین می شوند که نه تنها سبب درخشش شادی در چشم کودکان می شوند؛ بلکه برای همه جالب اند.
عید کریسمس ۱۹۴۵
اولین عید کریسمس پس از یک جنگ خانمانسوز. آلمان کاملاً به ویرانه تبدیل شده بود. در همه جا آوارگان و بی سرپناهان دیده می شدند. امریکایی ها که آلمان را اشغال کرده بودند، از دلسردی و تسلیم شدن به سرنوشت در میان مردم آلمان می گفتند. با آنکه صفحه اول یکی از نشرات سال ۱۹۴۵ به گونه ی دیگری گزارش می داد، اما مهمترین سوال در میان عام این بود که: " چگونه کمی غذا برای خوردن پیدا کنم؟"
نخستین سالهای پس از جنگ
از ۱۹۴۶ تا ۱۹۴۹ سال های سختی بودند. سازمانهای خیریه مراسم عیدی برپا می کردند، به کودکان شیرینی و کلچه هدیه می دادند. قلت خانه و سرپناه مردم را بیشتر به هم نزدیک کرده بود. مردم سعی می کردند تا عید کریسمس را با هم جشن بگیرند. حتی کم کم نخستین تحفه های کوچک را به هم اهداء می کردند. سامان های بازی را که خود می ساختند و یا هم لباس هایی را که تجدید دوخت می نمودند، به همدیگری هدیه می دادند.
عید کریسمس در پیشرفت سریع اقتصادی
بازسازی در بخش آلمان غربی به سرعت پیشرفت می نمود و عید کریسمس نیز به همان اندازه مجلل تر تجلیل می گردید. در تحفه دادن معمولاً نیازمندی و سودمندی آن مورد توجه بود. لباس، پوش لحاف و بالشت، قهوه و یا هم یک رادیو از جمله تحایف بودند. کودکان اسباب بازی جدید تحفه می گرفتند. از این بخش آلمان با انکشاف سریع اقتصادی همچنان بسته های تحفه به اقارب خویش به بخش شرق آلمان می فرستادند.
جشن صلح با رسمی موسوم به " فرشته های پایان سال"
آلمان شرقی از سال ۱۹۵۰ تا ۱۹۵۹ مصروف بازسازی در سیستم سوسیالیسم بود. اما به دلیل اینکه سوسیالیسم و مسیحیت با هم مطابقت ندارند، عید کریسمس نیز مثل زمان نازی ها از ریشه های مذهبی آن جدا شده و فقط به یک عید خانوادگی و جشن صلح تقلیل یافته بود. در آلمان شرقی کریسمس را، جشن پایان سال و جشن صلح می خواندند. فرشته ها نیز به "فرشته های پایان سال" جا عوض کرده بودند.
اسباب صادراتی پر طرفدار از آلمان شرقی
میان سالهای ۱۹۶۰ تا ۱۹۶۹وسایل و اسباب مختص به عید کریسمس از آلمان شرقی بیشتر بر محور هنرهای عامه می چرخید نه نماد های مسیحیت. با آنهم آدمک های چوبی از نواحی کوه های ارتس خیلی پرطرفدار بودند. این وسایل در غرب آلمان نیز هواداران زیادی داشتند و یکی از اجناس صادراتی حکومت کمونیستی آن زمان محسوب می شدند.
افزایش روز تا روز مصارف در آلمان غرب
در آلمان غربی در فاصله سالهای ۱۹۶۰ تا ۱۹۶۹ کار بازسازی به مراحل پایانی رسیده بود و تا حد قابل ملاحظه بهبود اقتصادی در میان عوام محسوس بود. تحفه ها در زیر درخت کریسمس گرانبهاتر شده بودند. از جمله وسایل تخنیکی و اجناس لوکس را به هم تحفه می دادند. نخستین انتقاد ها هم از سرمایه مصرفی شنیده می شدند؛ زیرا نفوذ بیش از پیش افکار مصرفی بر معنویت عید مسیحی سایه افگنده بود.
مهمترین عید در تقویم آلمانی
در سالهای ۱۹۷۰ تا ۱۹۷۵ عید کریسمس به دلیل رشد سریع فرهنگ هدیه دهی به یکی از جشن های مهم سال مبدل گردید. موقف بسیار مهم، اما نه موقعیتی از وجه مذهبی، زیرا در دین مسیح روز جمعه موسوم به " آدینه نیک" و " عید پاک" مقدم تر اند. این درحالیست که مفهوم مذهبی عید کریسمس از دیر زمانی رنگ باخته است. حتی مجله ها نیز طرز تزئین درخت کریسمس و مد لباس برای عید را بیشتر منتشر می کنند.
" در گذشته ها بیشتر از رشته های زرین استفاده می شد"
و برای همین سال ۱۹۷۸ مرد پیری به نام هاپناشتید طرحی را برای درخت کریسمس ارائه کرد. دیگرزمان آن فرا رسیده بود که تزئینات کاردستی برای زیبایی درخت کافی نبود و این رشته های زرین جدید را از بازار نیز می توانستند خریداری کنند. هدایا نیز تغییر کرده و تقاضا ها برای تحایف از تیپ ریکاردر تا تلویزیون رنگی و وسایل دیگر را احتوا می کردند.
امواج اصراف در پای درخت کریسمس
۱۹۸۰ تا ۱۹۸۹ : اصراف در هدایای کریسمس خود آیینه یی در برابر پیشرفت های اقتصادیست. براساس یافته های علمی، آلمانی های غربی تا پایان دهه هشتاد به مرز نهایی یک جامعه مصرفی رسیده بود. امواج مصرف حتی تا پای درخت کریسمس نیز رسیده بود. هدیه ها نیز بیشتر به اسباب بازی و وسایل سرگرمی اوقات فراغت مبدل شده بودند.
عید کریسمس و وحدت دو آلمان
در دهه نود حدود ۱۷ میلیون شهروند آلمان شرقی نیز باید به نیازمندی هایی دسترسی پیدا می کردند که تا آن هنگام محکوم به سکوت بودند. زیرا در آلمان غرب مغازه های پر از اشیای مجلل و تزئینی بودند، در حالیکه در شرق آلمان مغازه خالی از چنین شور و غوغایی بودند. به گفته پژوهشگران اقتصاد شهروندان آلمانی شرقی نیز مواد مورد نیاز خودرا از مغازه های غرب آلمان مرفوع می نمودند.
کریسمس در هزاره جدید
سال ۲۰۰۰ میلاد مسیح با جشن تحویل هزاره تقویمی نیز مصادف بود. اما تا این زمان آگاهی در زمینه عید کریسمس در میان اکثر مردم کمرنگ تر شده بود. بیشتر به مجالس جشن جا عوض کرده بود. جوانها محافل اهدای تحایف خودرا بیشتر در مجالس جمعی تجلیل می کردند. به همدیگر نیز تکت های کنسرت، تفریح ، خوش گذرانی و استراحت را هدیه می کردند. بیشتر از همه خوشحال بودند که چندروز تعطیلی دارند.
رسم بین المللی
رسوم و عنعات محلی عید کریسمس در آلمان روز تا روز کمرنگ تر می شوند. تزئینات این جشن روز تا روز رنگ بین المللی به خود می گیرد. تزئینات به شکل رشته های مملو از لامپ های کوچک از ایالات متحده به آلمان آمده و حتی دیوار های باغچه ها و دیوارهای خانه های خودرا با آن تزئین می کنند. حتی درحال حاضر مراکز تولید وسایل تزئین کریسمس در شرق دور می باشد.
برگشت به رسوم گذشته
به عقیده اکثر مردم، در سالهای اخیر اصل عید کریسمس که به مسیحیت بر می گردد، از یاد رفته است. اما با آنهم، پس از حمله تروریستی بر یکی از بازارهای کریسمس در برلین، روز تا روز خانواده های آلمانی سعی می کنند تا مراسم کریسمس را با روحیه آرام گذشته برگزار کنند. برای کودکان نیز قصه ها و داستان های مریم و یوسف و تولد عیسی خوانده می شود.