تصویر: یک فرد در افغانستان چطور به کار گماشته می شود؟

در وب سایت موسسه غیردولتی اکبر(www.acbar.org) برای کاریابی صفحه ای ویژه وجود دارد که موقعیت های کاری به اعلان گذاشته می شوند. این موسسه تلاش می کند به کاریابی در افغانستان کمک کند. از طریق وب سایت این موسسه اکثر اوقات کسانی به کار گماشته می شوند که شرایط برابر را دارند. (توجه: این گزارش تصویری فقط بخشی از روش های کاریابی را در افغانستان بیان کرده و ادعای کامل و جامع بودن ندارد.)

برعلاوه سازمان های غیردولتی، حکومت افغانستان نیز یکی از کارفرمایان بزرگ است. تنها در چهارچوب نیروهای امنیتی افغانستان بیش از ۳۵۰ هزار تن به کار گماشته شده اند. برعلاوه در وزارتخانه ها، پروژه های دولتی و اداره های مستقل نیز هزاران تن مشغول هستند. در مورد موقعیت های کاری در دولت می توان از طریق وب سایت کمیسیون اصلاحات اداری معلومات به دست آورد.

یکی از راه های که افغان ها می توانند در دولت کار پیدا کنند، برنامه ای دولتی با نام "تشویق" است. دولت افغانستان وعده داده که از طریق این برنامه برای ۱۰ هزار جوان افغان زمینه کار را برابر می کند.

موسسات آلمانی در کنار دیگر موسسات دولتی و غیردولتی بین المللی مددرسان به افغانستان تلاش می کنند از طریق برنامه آموزش های حرفه ای برای مردم این کشور زمینه اشتغالزایی فراهم کنند. هر سال در افغانستان ۴۰۰ هزار جوان به بازار کار داخل می شوند. از سال ۲۰۰۲ تا ۲۰۱۴ شمار مراکز آموزش حرفه در افغانستان از ۳۲ به ۲۵۰ مرکز بالا رفته است. طرح این است که تا سال ۲۰۱۸ شمار این مراکز به ۴۱۲ مرکز افزایش یابد.

هرچند میزان بیکاری در افغانستان بالاست و یکی از دلایل مهاجرت های توده ای افغان ها محسوب می شود، اما دولت افغانستان از طریق برنامه های مختلف به کمک سازمان های بین المللی تلاش دارد که جوانان مهاجر این کشور را ترغیب کند تا به کشورشان برگردند. این یکی از صدها صنف آموزش حرفه ای برای جوان مهاجری است که به کشورشان برگشته اند.

سازمان های بین المللی تلاش می کنند با بالابردن کمک های مالی به برنامه های آموزش فن و حرفه در افغانستان، جوانان افغان را آماده وارد شدن به بازار کار بسازند. یکی از مشکلات جدی در افغانستان این است که اکثرا جوانان از حرفه و فن خاصی برخوردار نیستند و یا به صورت مسلکی آن را نیاموخته اند. این یکی از صنف های موسسه "هلپ" آلمان است.

زنان افغان از خانواده های مهاجران بازگشت کننده نیز می توانند از برنامه های آموزش و فن و حرفه بهره مند شوند. آلمان نمونه ای از برنامه موفق کارآموزی حرفه ای اش را از طریق برخی سازمان های امدادرسان در افغانستان اجرایی کرده است که نتایج خوبی را در زمینه اشتغالزایی زنان در پی داشته است.

ادراه کمک های انکشافی ایالات متحده امریکا یا USAID در کنار دیگر سازمان های دولتی و غیردولتی تلاش دارد زنان افغان را توانمند سازد. این سازمان از سال ۲۰۱۴ به این سو برای توانمندسازی ۷۵ هزار زن افغان حدود ۲۱۶ میلیون دالر اختصاص داده است. دیگر سازمان های کمکی نیز برای این برنامه ۲۰۰ میلیون دالر هزینه کرده اند.

کارخانه های صنعتی نیز در افغانستان مراکز بزرگ اشتغالزایی برای افغان ها هستند. در سال های اخیر شمار شهرک های صنعتی در افغانستان بیشتر شده است. صدها هزار تن در این کارخانه ها کار می کنند. دولت و جامعه جهانی می خواهند شمار این شهرک ها را بیشتر کنند.

در افغانستان شرکت های مخابراتی رشد چشمگیری داشته اند. این شرکت ها نیز از جمله کارفرمایان بزرگ در این کشور هستند. این شرکت ها از بخش اداری گرفته تا تخنیک و حتی در بخش خصوصی فروش دستگاه های تلفن، موبایل، خدمات اینترنتی و کارت های اعتباری، برای مردم افغانستان زمینه اشتغال فراهم کرده اند.

در افغانستان تنها بیش از ۵۰ شبکه تلویزیونی وجود دارد. صدها رادیوی ملی و محلی و دیگر انواع رسانه ها و بنگاه های تولید رسانه ای فعالیت می کنند که هزاران کارمند را به کار گرفته اند. بسیاری از این رسانه ها همواره اعلان کاری شان را نشر می کنند.

در افغانستان هنوز هم حدود ۱۲ هزار نیروی خارجی در چهارچوب ناتو فعالیت دارند که شمار زیادی از همکاران افغان و مترجم دارند. علاوه براین سفارت های کشورهای خارجی نیز همکاران افغان دارند و برخی اوقات اعلان های کاریابی برای افغان ها را نشر می کنند.

هنوز شمار دقیقی از کسانی که در سکتور خصوصی مشغول هستند در دست نیست. با این هم سکتور خصوصی یکی از کارفرمایان بزرگ در افغانستان در زمینه های مختلف است. بیشتر اوقات اعلان کاریابی این سکتور در اینترنت نشر نمی شود و از طریق افراد رابط و یا دیگر کارمندان صورت می گیرد.

در پانزده سال گذشته میلیاردها دالر برای بازسازی به افغانستان سرازیر شد و شرکت های ساختمانی داخلی و خارجی زیادی به کار افتادند که هزاران کارگر و کارمند داشتند و یا دارند. برخی از این شرکت ها با کاهش کمک ها بسته شده اند. سکتور ساختمانی نیز در افغانستان باعث شده است که کارگران ساختمانی بیشتری به کار گماشته شوند.

افغانستان معدن های بزرگ و باارزش دارد؛ اما استخراج این معادن هنوز بسیار کم صورت می گیرد. با آنهم هزاران انسان در معدن های زغال سنگ، سنگ مرمر و برخی دیگر سنگ های قیمتی در این کشور کار می کنند. برخی معادن غیرقانونی استخراج می شوند. دولت افغانستان و جامعه جهانی تلاش دارند که معادن را به صورت گسترده تر استخراج کرده و استغالزایی را بالا ببرند.