کاي آيده: سال جاري، پرچالشترين سال
۱۳۸۸ اسفند ۱۳, پنجشنبه
کاي آيده که براي آخرين بار به حيث نمايندهي سرمنشي ملل متحد با خبرنگاران صحبت ميکرد، گفت: "سال جاري پرچالشترين سالي خواهد بود که افغانستان بعد از سقوط طالبان با آن روبهرو ميشود. سالي که همان گذشتهي منفي دوباره تکرار خواهد شد، يا از تکرار آن جلوگيري صورت خواهد گرفت".
از يک طرف برنامههاي گستردهي سياسي مانند جرگهي صلح، کنفرانس کابل و انتخابات پارلماني در پيشرو است، از سوي ديگر، عمليات گستردهي نظامي عليه طالبان، راه اندازي شده است که تا هجده ماه، ادامه خواهد يافت که اين موضوعات، به باور کاي آيده، سال جاري را پرچالش ميسازد.
در همين حال، کاي آيده که به راه حل سياسي و مصالحه با طالبان تاکيد ميکند، ميگويد عمليات نظامي، برنامههاي سياسي را تضعيف نسازد.
کاي آيده ميافزايد که ماموريت نمايندگي ملل متحد، به عنوان بخشي از وضايفاش، تلاشهايي را در بخش مصالحه انجام داده، و در اين رابطه، اعتمادي ايجاد شده است.
کاي آيده ميگويد که کشورهاي منطقه و جامعه جهاني بايد در روند مصالحه همکاري کنند و پاکستان "نقش واضح و واقعي" ايفا کند.
هرچند پيشتر گزارش شده بود که کاي آيده با برخي رهبران طالبان ديدار داشته است، او با آنکه به صورت واضح اين مساله را انکار نميکند، ميگويد در اين رابطه که با کي ، چه زماني و در کجا ديدار داشته است، صحبت نميکند.
از سوي ديگر، نمايندهي خاص سرمنشي ملل متحد ميگويد که از وضعيت جاري در کشور، نااميد است.
کاي آيده در پاسخ به سوالي گفت: "آيا من در اين رابطه نااميد هستم؟ بلي، همه روزه. فقط دو مثال ارايه ميکنم. من همواره تاکيد کرده ام که پول بيشتر را در مناطقي که باثبات است، به خاطر توسعه به مصرف برسانند. اما در وضعيتي هستيم که برخي کشورهاي تمويل کننده براساس تصميم پارلمانهاي شان، منابع را در يک ولايت به مصرف ميرسانند".
به گفتهي کاي آيده، پولهايي که از طريق گروههاي بازسازي ولايتي به مصرف ميرسند، پروژههاي کوتاه مدت اند که بعد از ختم ماموريت همان فرمانده، پايان مييابند و اولويتها و ضرورتهاي مردم را رعايت نميکنند.
نگراني از فرمان تقنيني رييس جمهور کرزي
کاي آيده درحالي که ميگويد نمايندگي ملل متحد دستاوردهايي در ماموريت خود داشته است، ميافزايد که عقبگردهايي نيز وجود داشته است. يکي از اين موارد، تعديل قانون انتخابات براساس يک فرمان تقنيني رييس جمهور است که به گفتهي حامد کرزي، پروسهي انتخابات را "افغاني" ميسازد.
کاي آيده که در آخرين رزوهاي ماموريت خود به حيث نمايندهي خاص سرمنشي ملل متحد در افغانستان بهسر ميبرد، ميگويد که او و جامعه بينالمللي در رابطه به اين فرمان تقنيني، که براساس آن اعضاي معرفي شده از سوي ملل متحد در کميسيون سمع شکايات انتخاباتي حذف گرديده اند، نگراني دارند. زيرا به گفتهي آيده، انتخابات پارلماني پيشرو، بايد از انتخابات رياست جمهوري گذشته، بهتر باشد.
او ميگويد در سه بخش، نگرانيهاي خود را با رييس جمهور کرزي شريک ساخته است: "نخست، کارکرد و ساختار کميسيون مستقل انتخابات؛ دوم، ترکيب و نحوهي کار کميسيون سمع شکايات انتخاباتي، و سوم، پروسهي رايدهي".
کاي آيده افزود پيشرفتهايي در گفتگويش با حامد کرزي ديده ميشود، ولي هنوز به تفاهمي که بايد، نرسيده اند.
کاي آيده: "گفته ميتوانم که پيشرفتهايي داريم. براي مثال، در رابطه به مشارکت جامعه جهاني در کميسيون رسيدگي به شکايتهاي انتخاباتي. من يک سلسله پيشنهادهايي در رابطه به موضوعات ديگر مطرح کرده ام که هنوز زير بحث ميباشد".
کاي آيده که در زمان انتخابات از سوي پيتر گالبرايت، معاون سابقاش، به تلاش براي مخفي نگهداشتن تقلبهاي انتخاباتي متهم شده بود، ميگويد در مواردي، در روابط اش با حکومت افغانستان مشکلات و اختلافهايي وجود داشته است. کاي آيده ميگويد نسبت به هر نمايندهي ديگر جامعه بينالمللي در افغانستان، در رابطه به مسايلي چون فساد، جنگسالاران و مصوونيت زورمندان، به صورت رک و بيپرده سخن گفته است.
اين درحالي است که دفتر نمايندگي ملل متحد در کابل ميگويد بودجهاش از 75 ميليون دالر در سال 2009، به 240 ميليون دالر در سال 2010 افزايش يافته است.
عارف فرهمند، کابل
ویراستار: یاسر