کارشناسان: هرگاه روابط دوستانه با کرزي ممکن نباشد، دست کم روابط کاري مناسب با او لازم است

پنج ماه ازآن زماني مي گذرد که بارک اوباما رئيس جمهور ايالات متحده امريکا ستراتژي جديدش براي افغانستان را به امريکاييان وجهانيان اعلام کرد. مطابق به اين ستراتژي 30000 سربازديگر برشمار سربازان موجود امريکايي درافغانستان افزوده مي شود و بيرون کشيدن نيروهاي امريکايي ازافغانستان درماه جولاي سال 2011 شروع مي شود.پيش شرط اينکارآنست که نيروهاي امنيتي افغانستان درطي اين مدت بتوانند مسووليتهاي امنيتي کشورشان را بردوش گيرند.

ايالات متحده امريکا ومتحدانش درناتو براي نيل به اين هدف تا اکنون کدام پيشرفتي نداشته اند. البته برخي ناظران ازنخستين پيروزي درنتيجه حمله نظامي به مارجه واقع درولايت هلمند سخن به ميان آورده اند. با اينهم نيروهاي امنيتي افغانستان دراين ولايت حضور مستقلي ندارند. آنچه امريکاييان و افغانها را مشابهاً نا راحت مي سازد، مناسبات پرتشنج ميان حکومت اوباما وحامد کرزي رئيس جمهورافغانستان مي باشد. ازاينرو با اضطراب وعلاقه مندي همه منتظر نتايج بازديد رئيس جمهور افغانستان ازواشنگتن مي باشند.

هردوجانب مي کوشند توافق نظرشان را به نمايش بگذارند. البته برداشتهاي متفاوتي درمورد ستراتژي اصلي افغانستان هنگامي به نظرنرسيد که به روز دوشنبه جنرال ستنلي مک کريستل فرمانده کل نيروهاي امريکايي درافغانستان وکارل آيکن بيري سفير ايالات متحده امريکا درافغانستان درواشنگتن دربرابرخبرنگاران ظاهرشدند. آيکن بيري سفيرايالات متحده امريکا درافغانستان در ارتباط با اين سوال که او در مورد رئيس جمهور افغانستان ابراز شک وترديد کرده بود ودليلش چه بوده است گفت:

« رئيس جمهور کرزي رئيس جمهور منتخب افغانستان است. افغانستان يک دوست ومتحد نزديک است وطبعاً من احترام زيادي به رئيس جمهور کرزي دراين مقامش دارم».

آيکن بيري درماه نومبر سال 2009 ضمن دو تلگرام سري به مقامات مافوقش در وزارت خارجه امريکا مخالفت خود را با افزايش سربازان درافغانستان اظهار داشته و کرزي را « يک شريک نامناسب» درستراتژي امريکا خوانده بود.

برعکس او، جنرال ستنلي مک کريستل متعلق به آن جناحي است که ازطرح جديد حمايت مي کنند. بنابراين او به روز دوشنبه در رابطه با کرزي گفت:« من فکرمي کنم اين مهم است که من يک رابطه موثر، باز ومسوولانه با او داشته باشم ومن تا اکنون ازاين بابت راضي هستم».

بسيارغيرواقعي نخواهد بود که گفته شود آنقدر روابط اعتماد آميز که بطورمثال درعراق بين رايان کروکر سفيرامريکا درآن کشور و جنرال ديويد پتريوس وجود داشت، دربين آيکن بيري ومک کريستل وجود ندارد. چنانکه واشنگتن پوست از قول رايان کروکر آورده است، همين مناسبات نزديک سبب آن شد که افزايش نيروها درعراق به موفقيت بيانجامد.

مناسبات ميان حکومتهاي امريکا وافغانستان صرفاً براثر مناقشات داخلي دربين جناحهاي مختلف درامريکا تيره نشد. درست اندکي پس ازآنکه بارک اوباما کارش را بحيث رئيس جمهور ايالات متحده امريکا آغاز کرد، او هيلاري کلينتون وزيرخارجه اش کرزي وحکومت او را به شدت انتقاد کردند.

وضع هنگامي کسب وخامت کرد که درچهارچوب بازديد بارک اوباما ازافغانستان که همين چند ماه پيش صورت گرفت، اززبان جيمزجونز مشاورامنيتي اوباما نقل شده است که او به کرزي تفهيم کرده است که در دور دوم رياست جمهوري اش بايد مسائل معيني را به اجرا درآورد که تا حال درآن اهمال مي کرده است. کرزي درقبال اين مسئله با شدت واکنش نشان داد وامريکاييان را متهم ساخت که در انتخابات رياست جمهوري افغانستان دستکاري کرده اند و اظهارداشت که درصورت عدم توجه آنها، پيوستن به طالبان را زيرغورمي گيرد.

اکنون ازقرارمعلوم کاخ سفيد متقاعد شده است که تاحال ازراه تقابل با کرزي نتيجه مطلوب به دست نيامده است ومنتقدان کرزي بايد عقب نشيني کنند. به عقيده فيلباب براون از انستيتوت تحقيقاتي بروکلين، حکومت اوباما بايد به هنگام اين بازديد کرزي از واشنگتن قبل ازهمه برحسن روابط بکوشد. فيلباب براون مي گويد:

« گام تعيين کننده اين است که اکنون روشن شود امريکا روابط خصمانه نه بلکه روابط مثبت مي خواهد. براي من جاي تعجب نخواهد بود هرگاه دراين ملاقات نتوان به يک اعتماد سازي حد اعظمي دست يافت».

همراه با آن امريکاييان يک دستورالعمل جامع دارند. جنرال دوگلاس ليوت مشاور رئيس جمهور براي افغانستان وپاکستان ضمن يک کنفرانس تلفوني به خبرنگاران گفته است: حکومت ايالات متحده امريکا مي خواهد با کرزي درمورد کنفرانس صلح با سران قبايل مذاکره کند.

دوگلاس ليوت گفته است:« ما مي خواهيم بدانيم که او ( کرزي) چه قواعدي براي اين کنفرانس مطرح کرده است وچه چيزي را مي خواهد ازاين کنفرانس به دست بياورد وبه ويژه اينکه چگونه ما مي توانيم ازآن حمايت بکنيم».

با وجود همه اتهامات درمورد فساد ، رهبري غيرموثرحکومت، کرزي وحکومت مرکزي او ، فيلباب براون براين نظراست که حکومت امريکا نمي تواند اورا ناديده بگيرد. فيلباب براون مي گويد:« يک توهم است هرگاه فکر کنيم که ما مي توانيم خود مان با کابل مناسبات پرجنجال داشته باشم و با مقامات ولايتي داخل داخل معامله باشيم. زيرا بايد حکومت مرکزي درمسائل معيني به ولايات دستوربدهد وعلاوه برآن واليان را حکومت مرکزي بايد تعيين کند. کابل مي تواند مناسبات ما را با قدرتمندان محلي برهم زند. بنابر اين ناگزير هرگاه مناسبات دوستانه نيست، دست کم بايد به يک مناسبات کاري مناسب با کابل دست يافت».

ازهمينجاست که دراين هفته براي حامد کرزي وهيئت بزرگ وزراي او درواشنگتن قالين سرخ هموار کرده اند.

کريستينه برگمن / رسول رحيم

ويراستار: رتبيل شامل آهنگ