کارشناسان افغان به نشست ليزبن با ديدي انتقادي مي نگرند

گفتني است ايالات متحده امريکا از سال 2011 ميلادي يعني تنها يک ونيم ماه ديگر خروج تدريجي نيروهايش را از افغانستان آغاز ميکند، آلمان نيز در سال 2011 درنظر دارد مسووليت امنيت يکي از ولايات شمالي افغانستان را به نيروهاي داخلي اين کشور بسپارد.

هرچند طي ده سال گذشته نشست هاي مهمي در خصوص حل معضلات افغانستان به حمايت جامعه بين المللي برگزار شده اند، اما به قول کارشناسان نشست ليزبن از اهميت به سزايي در مسايل افغانستان برخوردار است.

شاه حسين مرتضوي، روزنامه نگار وتحليل گر مسايل افغانستان مي گويد، اگر نشست سران ناتو در ليزبن صرف روي خروج نيروهاي خارجي از افغانستان و انتقال مسووليت امنيتي به نيروهاي داخلي متمرکز باشد، شتاب زده و به دور از واقعيتهاي عيني خواهد بود. به گفته او نيروهاي امنيتي افغان هنوز ظرفيت و کميت مورد نياز کشور را ندارند.

وي مي گويد، به نظر من طرح خروج از افغانستان بيشتر به طالبان کمک مي کند. آنها اميدوار مي شوند که پس از خروج نيروهاي خارجي حکومت افغانستان را تحت فشار دهند. بنا براين شرايط فعلي براي انتقال مسووليت و خروج مناسب نيست. ناتو بايد در اين مورد غور بيشتر کند و حداقل کارکرد ده سال گذشته اش را ارزيابي نمايد.

برخي بر اين باورند که گسترش برنامه هاي ملکي در افغانستان موثرتر از فشار هاي نظامي است.

اما مرتضوي با فشار نظامي بر طالبان وتروريزم درافغانستان موافق بوده، مي گويد، طالبان هيچگاه تا به حال اينقدر از لحاظ نظامي ضعيف نبوده اند. بهتر است فشارهاي نظامي ادامه يابند، تا ثبات در سراسر افغانستان تامين شود. تنها در اين صورت تطبيق برنامه هاي ملکي، بازسازي و حکومتداري امکان پذير مي گردد.

به باور اين روزنامه نگار افغان، طالبان قوي نيستند، اين کشورهاي همسايه و حلقات پرقدرت هستند که آنها را بزرگ جلوه مي دهند.

صمد مشتاق، استاد دانشگاه کابل مي گويد، ممکن است با آغاز روند خروج نيروهاي ناتو از افغانستان، تحريکات نظامي صورت گيرد و طالبان از نظر نظامي تجديد قوا کنند. در اين صورت کار به جايي نمي رسد و مبارزه با تروريسم نيز به ثمر نخواهد رسيد.

به گفته او، در نشست ليزبن روي اظهارات رييس جمهور کرزي نيز تماس گرفته خواهد شد. اما انتظار نمي رود، خيلي به خواسته هاي حکومت افغانستان پاسخ جدي داده شود، زيرا ميان اظهارات آقاي کرزي و برنامه هاي ناتو تناقض هاي آشکاري ديده مي شود.

شاه حسين مرتضوي، روزنامه نگار و تحليل گر مسايل افغانستان نيز اظهارات آقاي کرزي را نوعي حمايت از طالبان خواند. به باور وي، حامد کرزي با گفته هايش برخي مواقع منافع ملي افغانستان را نقض مي کند.

اما به عقيده سيد محمد احساني، صاحب نظر در مسايل سياسي، آمادگي ناتو براي خروج از افغانستان در واقعيت به معناي عقب نشيني است، در حاليکه موفقيت در جنگ افغانستان به اين زودي کسب نخواهد شد. به گفته آقاي احساني، برنامه هاي ملکي و نظامي تنها در جغرافياي افغانستان به موفقيت نخواهد انجاميد. زماني موفقيت در مبارزه با تروريسم ميسر خواهد شد که تمام منطقه در نظر گرفته شود و به خصوص بر پاکستان فشارهاي لازم وارد گردد.

آقاي احساني در ادامه مي گويد، اگر ناتو تا سه سال ديگر، يعني تا سال 2014 براي روند خروج نيروهايش آمادگي بگيرد، به اين ترتيب گفته ميخاييل گورباچف، رييس جمهور سابق روسيه درست خواهد بود. ميخاييل گورباچف، رييس جمهور سابق روسيه قبلا به ناتو هشدار داده بود که از طريق برنامه هاي نظامي در افغانستان به هدف نمي رسند و جنگ افغانستان به سوي ناکامي کشانيده شده است.

اما تحليل گران در کل رها کردن جنگ را در چنين موقعيتي اشتباه جبران ناپذيري مي بينند. اين در حالي است که هزينه هاي جنگ در افغانستان بالا رفته و فشارهاي ملل غربي بر حکومتهايشان افزايش يافته است.

امين بهراد، کابل

ويراستار: مهرنوش انتظاري