چند دستگی طالبان و مشکل پروسه صلح افغانستان
۱۳۹۴ دی ۱, سه‌شنبه
در حال حاضر گروه طالبان تحت رهبری ملا اختر منصور و ملا محمد رسول می‌جنگند. از سوی دیگر ملا منصور دادالله نیز مخالفتش را با رهبری ملا اختر منصور اعلام کرده است. در ماه‌های اخیر این سه شاخه طالبان درگیری های خونینی در بین خود در زابل و هرات به راه انداختند.
آگاهان مسایل سیاسی می گویند، تقسیم طالبان به دسته های مختلف، چالش‌هایی بیشتری را در برابر پروسه صلح به وجود می‌آورد، زیرا حکومت افغانستان نمی داند با کدام یک از این دسته‌های طالبان در راستای صلح گفتگو کند. حالا این دقیقاً این پرسش مطرح است که حکومت با کدام یک از گروه‌های طالبان صلح می کند.
صلح با کدام گروه طالبان؟
محمد علم ایزدیار که روز سه شنبه ریاست مشرانو جرگه را به عهده داشت، چند پارچگی طالبان را مانعی در برابر پروسه صلح خواند و تاکید کرد که هرگونه تلاش برای صلح باید نتایج عملی داشته باشد: «صلح نیاز مردم افغانستان است، خواست زمان است، ولی به این شرط که این صلح، صلح واقعی و پایدار باشد و جانب مقابل معلوم باشد، در حالی که متاسفانه چنین نیست.»
سناتوران در جلسه روز سه شنبه از شدت گرفتن جنگ و خشونت در ولایات هلمند و ننگرهار به شدت انتقاد کردند و تاکید کردند که جنگ راه حل نیست و باید این معضل از راه گفتگوهای صلح حل شود.
در همین حال نمایندگان ولسی جرگه به این باورند که حکومت افغانستان حالا مستقیما با پاکستان گفتگو می کند به این دلیل امیدواری هایی وجود دارد که چند دستگی طالبان نتواند مانع پروسه صلح شود.
ذکریا ذکریا نماینده ولسی جرگه به این نظر است که فشارهای جهانی و چند پارچه شدن طالبان، بر موفقیت پروسه صلح کمک خواهد کرد: «چند دستگی طالبان و تهدید به مصادره دارایی‌های جنرالان پاکستانی از سوی امریکا، ممکن است سبب شود تا روند صلح دست آوردهای بیشتری داشته باشد.»
تجدید نظر در شورای عالی صلح
گفتگوهای صلح در سال‌های اخیر توسط شورای عالی صلح انجام شده است، اما انتقاد وجود دارد که این شورا عملا دست‌آوردی در تامین صلح نداشته است. شماری از سناتوران پیشنهاد کردند که باید اصلاحاتی در شورای عالی صلح به میان بیاید تا این شورا موثرتر عمل کند. آقای ایزدیار گفت: «در شورای عالی صلح تجدید نظر شود. نظرات ما از اول همین بوده که افراد موثر در این شورا بیایند و کار موثر کنند.»
این در حالیست که هنوز زمان و مکان ازسرگیری گفتگوهای صلح مشخص نیست. برخی از رسانه‌های پاکستانی گفته‌اند که هیاتی از مقام‌های پاکستانی در روزهای آینده وارد کابل خواهد شد؛ اما حکومت افغانستان گفته است که هنوز برسر چگونگی آغاز گفتگو و زمان و مکان آن توافقی به دست نیامده است.
نمایندگان پارلمان می‌گویند قرار است این بار حکومت‌های افغانستان و پاکستان باهم گفتگو کنند زیرا شورای عالی صلح توانایی مدیریت این گفتگوها را ندارد.
اما آقای ذکریا می‌گوید: «شورای صلح افغانستان که یک شورای بیکاره و باطل بود، در این پروسه دخیل نیست، بلکه شورای امنیت در این کار اقدام می‌کند و صلح با دولت پاکستان می‌شود چون طالبان یک مرجع واحد نیست. حالا این چند دستگی طالبان و پیدایش داعش برای پاکستان یک تهدید است.»
روند صلح افغانستان منتقدانی نیز دارد. برخی از سیاست مداران و اعضای حکومت پیشین به این باورند که حکومت وحدت ملی برای تامین صلح، در راهی قدم می گذارد که حامد کرزی رییس جمهور پیشین افغانستان آن را تجربه کرده و تکرار این «اشتباهات» نمی‌تواند منجر به تامین صلح و ثبات در افغانستان شود.