پایانی برای قانون کفرگویی در پاکستان متصور نیست

شهزاد و شمع روز سه شنبه این هفته توسط جمعیت خشمگین در شهر کوچک کوت رادها کِشن در غرب پنجاب به قتل رسیدند. جمعیت خشمگین این زوج مسیحی را به بی حرمتی به قرآن متهم کرده و اجساد شان را در یک کوره خشت پزی، جایی که آن‌ها کار می‌کردند، آتش زدند.

بن یمین، مقام پولیس در محل گفت: «حادثه بی‌حرمتی به قرآن روز دوشنبه در همین محل اتفاق افتاد و مردم یک روز بعد، این زن و مرد را مورد ضرب و شتم قرار داده و سپس اجساد شان را در کوره خشت پزی به آتش کشیدند».

قتل این زوج مسیحی خشم فعالان و لیبرال‌های پاکستانی را برانگیخته است. شهباز شریف، رئیس حکومت پنجاب و برادر نواز شریف دستور تحقیقات در مورد این حادثه را صادر کرده است.

کفرگویی یک موضع حساس در جمهوری اسلامی پاکستان است که 97 درصد نفوس 180 میلیونی آن را مسلمان‌ها تشکیل می‌دهند. فعالان حقوق بشر خواستار اصلاح قانون "کفرگویی" شده اند که در زمان حکومت دیکتاتور نظامی جنرال ضیاالحق در دهه 1980 نافذ شده بود. فعالان می‌گویند که این قانون ارتباط ناچیزی با کفرگویی دارد و بیشتر برای حل قضایای کوچک و دشمنی‌ها و انتقام‌گیری مورد استفاده قرار می‌گیرد.

فاروق سولیهریا، فعال و محقق پاکستانی در لندن می‌گوید: «تحقیقات ثابت خواهد ساخت که اتهام کفرگویی بر این زوج جعلی بوده است. براساس گزارش‌های تایید نشده، این دو تن بر سر مزد با رئیس مسلمان شان در فابریکه خشت پزی جنجال داشته اند. همه چیزهای دیگر بعد از آن اتفاق افتاده است».

به گفته این پژوهشگر، بسیاری مسلمان‌های پاکستانی برخورد ریاکارانه با موضوع کفرگویی دارند: «در پاکستان مومنان افراد بی‌دفاع را بدون محاکمه می‌کشند. اما وقتی که در گذشته نه چندان دور نسخه‌هایی از قرآن در زباله‌دانی در عربستان سعودی یافت شد، این مردم سکوت کردند. هیچ کسی در پاکستان اعتراض نکرد».

مجید نواز، رئیس مرکز تحقیقاتی "بنیاد کویلیام" نیز با محکومیت قتل این زوج می‌گوید: «قانون منزجرکننده کفرگویی پاکستان باید لغو شود. جمعیت خشمگین مسلمان‌ها یک زوج مسیحی را صرفاً به دلیل شایعاتی مبنی بر کفرگویی آتش زدند».

مشاجره در مورد قانون کفرگویی

این زوج مسیحی در زمانی به قتل رسیدند که محکوم شدن آسیه بی بی، زن 49 ساله مسیحی به مجازات مرگ، قانون کفرگویی پاکستان را در معرض توجه داخلی و بین المللی قرار داده است.

آسیه بی بی پنج سال است که در زندان رنج می‌کشد. این مادر پنج کودک در ماه جون 2009 پس از آن بازداشت شد که همسایگان‌اش از اظهارات اهانت آمیز او نسبت به پیامبر اسلام شکایت کردند. یک سال بعد با وجود مخالفت‌های شدید گروه‌های حقوق بشری این زن مسیحی براساس قانون کفرگویی به مرگ محکوم شد. امیدواری ناچیز به بخشش آسیه بی بی ماه گذشته زمانی نقش برآب شد که محکمه عالی لاهور از محکومیت او به مرگ حمایت کرد.Ohk,hn

عمران نفیس صدیقی، فعال مدنی در اسلام آباد می‌گوید که جامعه مدنی باید به فشارهای خود بر حکومت ادامه بدهد: «قانون کفرگویی یک دکتورین ساخت انسان است نه وحی الهی. گروه های حقوق بشری باید به تقاضای خود برای آزادی آسیه بی بی ادامه دهند. رسانه‌ها نیز باید نقش سازنده‌ای بازی کنند. افکار عمومی وزنه سنگینی دارد و می‌تواند بر تصمیم محکمه تاثیر بگذارد. ما باید یک حکایت بدیل برای شکست گفتمان افراطی‌ها در کشور ایجاد کنیم. این قضیه آزمونی برای حقوق اقلیت‌ها در پاکستان است».

دکتر کلر آموس، مسئول اجرایی بخش همکاری و گفتگوی میان دینی در شورای جهانی کلیساها در ژنیو به دویچه وله می‌گوید که قضیه آسیه بی بی نباید نادیده گرفته شود. او می‌افزاید که قانون کفرگویی پاکستان باید اصلاح گردد تا از آن برای منازعه‌های شخصی استفاده نشود.

مخالفت قوی از سوی گروه‌های دینی

اما این محکومت‌ها برای متقاعد ساختن طرفداران قانون کفرگویی کافی نیست. فرید احمد پراچه، رئیس حزب دست راستی جماعت اسلامی با انتقادها علیه این قانون موافق نیست و می‌گوید که مشکل اصلی در خود قانون نه بلکه در تفسیر آن است.

پراچه می‌گوید: «ما می‌گوییم که قانون باید به صورت مناسب تطبیق گردد و تغییری نباید در این قانون ایجاد گردد که ما آن را تحمل و پذیرفته نمی‌توانیم. اگر راه برای یک مورد تغییر در قانون باز شود، تغییرات زیاد دیگری در آن وارد می‌شود. در حقیقت هیچ موردی وجود ندارد که کسی به مجازات رسیده باشد».

هرچند صدها تن براساس قانون کفرگویی به مجازات محکوم شده اند، اما تا حالا هیچ کسی در این رابطه اعدام نشده است. در بسیاری قضایا، حکم بعد از استیناف خواهی لغو شده است. اما جماعت‌های خشمگین افرادی را به جرم بی‌حرمتی به قرآن یا اسلام به قتل رسانده اند.

چند ماه بعد از محکوم شدن آسیه بی بی، سلمان تاثیر والی پیشین پنجاب توسط ممتاز قدری محافظ اش کشته شد. قدری گفت که تاثیر را به دلیل اظهارات‌اش برعلیه قانون کفرگویی و حمایت از آسیه بی بی کشته است. همچنان در ماه مارچ 2011 شهباز بهتی وزیر پشین امور اقلیت‌ها نیز به همین دلیل توسط متصب‌های مذهبی به قتل رسید.

شامل شمس/ عارف فرهمند