يادمان 30 سال کار صميمي در دويچه وله

صميمي دراصل قريب پنجاه سال بي وقفه وپرتلاش کارکرده است. او 17 سال داشت که پدرش را ازدست داد و بايست وظيفه نان آوري خانواده را مسوولانه بردوش می گرفت. تامين معيشت يک خانواده درکشور فقيري چون افغانستان وآنهم توسط دانشجوي مسافري، کار آساني نيست. سيد موسي جوان نه تنها با تدبيروپشتکار اين مامول را برآورده ساخت بلکه هم " ليسۀ" مشهور احمد شاه بابا وهم دانشکده اقتصاد دانشگاه کابل را با درجه ممتاز به پايان رساند و بااستفاده از يک بورس تحصيلي درسال 1968 به آلمان آمد.

محيط دانش پرور خانواده ازهمان روزگارطفوليت شوق استاد دانشگاه شدن را درسيد موسي برانگيخته بود.نيروي محرکۀ اين شوق سخت کوشي وانضباط عظيمي را دراو متراکم ساخته بود.

اوايل دهه هفتاد که مصادف با آغازتحصيلات عاليتر صميمي درآلمان است، تحولات شگرفي درنظام پولي جهاني رونما مي گردد. ديگرطلا نقش پشتوانه پول را ازدست مي دهد وسرمايۀ مالي درسطح جهاني جولانگاه هاي پيش بيني ناشده اي مي يابند.عطش صميمي براي دانستن رمز اين تحولات و تاثيرات آن برکشورهاي روبه انکشافي مانند افغانستان، ستراتژي آينده تحقيقاتش را تعيين مي کند. او درسال 1975 رساله ماستري اش را درمورد يکي ازپچيده ترين مسائل اقتصادي آن روز که حتا سايه هاي آن تا امروز نيز روند اقتصادي جهان را رها نمي کند ، يعني روي " مقايسه تئوري سياليت وتئوري مقداري پول" و به دنبال آن درسال 1977 رساله دکتوري اش را درمورد " جايگاه کشورهاي رو به انکشاف درچهارچوب نظم ارزي بين المللي " تاليف مي کند.

صميمي پس ازپايان کار دوکتورا اش درآلمان ، بلافاصله به افغانستان مي رود ومطابق به آرزوي ديرينش استاد دانشکده اقتصاد دردانشگاه کابل مي شود. او به اين شغل مقدس ومحبوب تا سال 1979 که ديگر براثراستبداد کودتا گران ثور عرصه تدريس و زندگي براي انسانهايي چون صميمي درافغانستان تنگ مي شود، ادامه مي دهد. درنتيجه او مجبور مي شود تبعيد ازوطن درآلمان را برگزيند.

صميمي ژورناليست

صميمي مهاجردرسال 1980 براي تامين مخارج زندگي اش درآلمان در راديو دويچه وله به حيث کارمند آزاد شامل کارمي شود. او که به کمال گرايي درجميع حرفه ها دراروپا آشنايي دارد، با جديت اصول ژورناليسم و راديو ژورناليسم را فرا مي گيرد. او که با همان زيبايي پشتو و دري به زبان آلماني نيز تحرير وتکلم مي کند، توجه بيشتر اولياي راديو را جلب مي کند. درحاليکه راديو ژورناليسم با روند خطي وشنيداري اش همچون سرنوشت پيش بيني ناشده اي در انتظار صميمي مي باشد، او دامن تاليف، ژورناليسم تحقيقي ونوشتاري يا مطبوعات را رها نمي کند.

درسال 1981 ودر اوج جنگ سرد که مشاجرات لفظي بلوک شرق وغرب درمورد تهاجم شوروي به افغانستان چاق است، صميمي با تاليف اثرکم نظيرش به نام " پس منظر تهاجم شوروي درافغانستان" ، گفتمان تازه اي را پيرامون ساختارها و انديشه هايي که منجر به اين تهاجم شده اند، به راه مي اندازد.

صميمي که درجامعه چيزفهم غرب برکمبود معلومات پايه اي درمورد افغانستان معتقد است، درنيمه دهه هشتاد " بنياد پژوهشهاي افغانستان" را تاسيس مي کند وبا انتشار " ريشرشن"، نشريه اين بنياد که با همکاري جمعي از بهترين پژوهشگران افغان وخارجي نگارش مي يابد ، هواي تازه اي برشناخت ازقضاياي جاري وگذشتۀ افغانستان مي دمد. صميمي به اينهم اکتفا نکرده ، درپهلوي مقالات پرشمار تحقيقي درمورد افغانستان ، سه کتاب مستقل ديگرنيز درمورد افغانستان به زبان آلماني تاليف مي کند، که سرنوشت غم انگيز افغانستان را بعدازتهاجم نظامي شوروي تا سقوط رژيم طالبان درسال 2001 پوشش مي دهند.

درسالهاي اول دهه 80 ديگر وجود صميمي به حيث يک کارشناس افغانستان درآلمان محرز بود. او براي چندين روزنامه آلماني وانگليسي زبان مقاله مي نوشت.

با ابراز چنين قابليتهايي بود که درسال 1985 کفالت پيشبرد بخش افغانستان راديو دويچه وله رسماً به صميمي واگذاشته شد.

اينک صميمي محقق درمقام يک راديو ژورناليست حرفه اي چنان قانونمند وانعطاف پذيرعمل مي کند که خود سرمشق ديگران مي شود. حتا کوچکترين زواياي فني کار راديو ژورناليسم نيز ازنظراو فرو نمي مانند. او هنگامي که عقب ميکروفون قرار مي گيرد، ساعت بند دست وانگشترش را درمي آورد تا آواز مزاحمي توليد نشود. او درحين خواندن متني حتا درچيدن صفحات کاغذ چنان با احتياط عمل مي کند که کمترين آواز ساييده شدن دوکاغذ هم بلند نشود.

تبصره ها وتحليلهاي راديويي صميمي درمورد افغانستان که تلفيق بسيارجالبي از ژورناليسم راديويي وژورناليسم تحقيقي اند، فصل نوي دراطلاع رساني بين المللي مي گشايند و همزمان به دهها زبان نشراتي دويچه وله ترجمه مي شوند.

صميمي درجميع تبصره ها وتحليهايش ژورناليستي است واقعگرا و منصف. با آنکه برداشتهاي خودش ريشه درتحقيقات گسترده وعميق مي داشته باشند، لاکن خود را بي نياز تبادله نظر وانتقاد نمي داند. او هيچ چيزي را برحقيقت ترجيح نمي دهد. يک بارهم ديده نشده است براي دفاع ازنظرنارسايي رو به استدلال بيجا آورده باشد.

صميمي برتاثير نشرات راديويي دريک کشور درگيرمنازعه دقت بسيار مي کرد. او ازچگونگي مطرح ساختن موضوعات تا بکارگيري واژه ها وچهارچوبهاي تحليلي مي کوشيد همه درخدمت صلح وتفاهم درافغانستان باشند.

صميمي مدير

موفقيت مديريت صميمي بر بخش پشتو ودري راديو دويچه وله صرفاً ناشي ازسرشت پرمدارا ومشرب نيکش نبوده است . علاوه برحسن رفتار، هنر اصلي مديريت صميمي درهمگام سازي بيسروصداي قابليتهاي کاري بخش افغانستان با سايربخشها بوده است. اين موفقيتها آميزه اي ازنرمش پذيريها وقاطعيتهايي بوده اند که ريشه درمحاسن فرهنگ افغاني و آموزشهاي علمي دانشگاهي غربي دارند.

صميمي جانبدار سازماندهي شبکه وار برنامه هاي مختلف درچهارچوب بخش افغانستان بود. او با اطمينان وبلند نظري کامل اين مسووليتها را دربين همکاران تقسيم مي کرد وبا اميدواري منتظرنتايج مطلوب مي ماند. چنين اسلوبي احساس استقلال واطمينان فراواني را درهمکاران برمي انگيخت. عدم موفقيت سريع دربخشهايي ازکار، هيچگاه موجب آشفتگي او نمي شد.

نتيجه اين اين اسلوب بديع مديريت ، توسعه همه جانبه کاربرنامه هاي پشتو ودري بود. هرچند اين پيشرفتها به تدريج لاکن بهرصورت بطور دايمي افزايش مي يافتند.با ارزش ترين ثمرات اين کار افزايش زمان مجموعي پخش برنامه ها ، تنوع کمي وکيفي برنامه ها، ازديا دهمکاراني که اکاديمي راديو را به پايان رسانده اند وتعدد گزارشگران ومفسران وابسته به بخش افغانستان چه در آلمان وچه در داخل افغانستان مي باشد.

سرانجام با افزوده شدن نشرات آنلاين برکار راديو دويچه وله ، نشرات اين بخش جنبۀ چندين رسانه اي بخود گرفت وازچنبره محدود صرفاً شنيداري بيرون شد.

اما مهمترين دستاورد مديريت موفق صميمي اثبات اين واقعيت است که افغانها برعکس همه شايعات، مانند همه مردم جهان قادراند درمنتهاي صفا وباروري چنان نمونه هاي عالي سازمان اداري ايجاد کنند که نه تنها حامل صلح وصفا باشد ، بلکه بدون ترديد مبشر پيشرفت وارتقا نيزگردد.

صميمي دانشمند

يکي ازاقدامات بسيار سازنده صميمي تاسيس " بنياد پژوهشهاي افغانستان " درسال 1985 درآلمان بود. اين تصميم صميمي ناظر برنيروي علمي بالقوه اي درخود افغانها بود که مي توانست با ابراز ديدگاه هايش سهمي درنجات کشوربگيرد. مجموعه مقالاتي که درنشريه هاي اين بنياد بنام " ريشرشن" انتشاريافته است، خود گنجينه اي علمي به شمارمي رود.

برعلاوه مقالات راديويي بيشمار ومقالات تحقيقي بسيار، ازصميمي تا اکنون شش کتاب به زبان آلماني انتشاريافته است که عناوين اين کتابها به زبان دري عبارت اند از:

1 – تئوري سياليت پول دربرابر تئوري مقداري پول، 1975

2- جايگاه کشورهاي روبه انکشاف درچهارچوب نظم ارزي بين المللي ،1977

3- پس منظر تهاجم شوروي در افغانستان، 1981

4- آيا تير رها شده برافغانستان به تيرزن برمي گردد؟1992

5- آيا افغانستان زنداني تناقضات خود است ؟ 1993

6-آيا تراژيدي افغانستان پاياني ندارد؟ 2003

يکي ازمهمترين آثاررهگشاي صميمي که به زبان دري نگارش يافته ودرسال 2006 همزمان با کنفرانس سازمانهاي هاي مالي جهان مانند " جي 8" وکنفرانس افغانستان درلندن درآنلاين دويچه وله انتشاريافته اند، مجموعه مقالات تحقيقي اي مي باشد که مهمترين آنها " نگاهي برگفتمان رکود نسبي تاريخي درپيوند با چالشهاي دوران گذار"، "جهاني شدن وپيامدهاي آن براي افغانستان " و "تاثيرنهاد هاي مالي جهاني برافغانستان" مي باشند.

صميمي دراين مقالات درمنتهاي واقع بيني راههاي بيرون رفت ازفلاکت اقتصادي افغانستان را دريک انکشاف پايدارو انسانمدار مي بيند ودر ازدحام ندانم کاريها وگمراهيهاي اقتصادي درافغانستان راه حلهاي علمي وعملي اقتصادي مطرح مي سازد.

همکاران ودوستان صميمي که برتواناييهاي علمي وپرکاري جبلي او اعتماد دارند، اميدوار اند زندگي علمي اش همراه با زندگي شخصي اش پربارتر ازگذشته باشند.

صميمي وارسته

30 سال همکاري زمان بسيارکافي وحتا بسيار زياد براي شناسايي يک فرد است.صميمي چنان حسن خلق را با قواعد کاري درهم آميخته بود که جنبه عادت بخود گرفته بود. اوچنان پروا پيشه بود که بخود اجازه نمي داد حتا بدترين مخالفان خود را درغياب آنها نيز با عبارات دور از ادب توبيخ کند. سخت کوشي وآفرينش توليدات فکري هسته زندگي صميمي بود. زندگي درحقيقت بازتاب بيروني شخصيت وهويت انساني است. سازمان شخصيت صميمي در دامن پاک و دردآشناي خانواده اش ، درمدرسه هاي زندگي سرزمين جوانمرد پرورقندهار، درمسووليت پذيريهاي عنفوان جواني اش و دردانش اندوزي بي پايانش تکوين يافته بودند. سلامت وخوش بختي مدام نصيب صميمي وخانواده اش باد.

رسول رحیم

ویراستار: یاسر