"نیمی از ژورنالیستان زن مورد آزار جنسی قرار گرفته اند"

گزارش تازه ای که به مناسبت تجلیل از هشتم مارچ "روز جهانی زن" از سوی سازمان بین المللی گزارشگران بدون مرز منتشر شده می رساند که حرفه خبرنگاری هنوز هم برای زنان یک کار پرخطر است.

در این گزارش که بنابر برآورد بیناد بین المللی رسانه های زنان "آی. دبلیو. ام. اف" در سال 2014 تهیه شده، آمار تکان دهنده ای از تهدید، خشونت و حتی سوءاستفاده جنسی از زنان ژورنالیست ارائه گردیده است.

در این گزارش آمده است: «نزدیک به دو سوم از 977 زن روزنامه ‌نگار که مورد پرسش قرار گرفته‌ اند، تأیید می ‌کنند که در ارتباط با فعالیت حرفه‌ ای شان قربانی دهشت ‌آفرینی، تهدید و یا سوءاستفاده جنسی شده‌ اند. در یک سوم این موارد رئیس‌ های شان مسئول اقدام‌ های مذکور بوده‌ اند. نیمی از زنان روزنامه ‌نگار قربانی آزارهای جنسی و یک پنجم مورد خشونت جسمی قرار گرفته‌ اند».

تمجید از 10 ژورنالیست زن

ژورنالیست بودن و کار در رسانه در گذشته یک حرفه مردانه شمرده می شد، اما رفته رفته زنان نیز به این حرفه روی آورده اند و سالانه شمار رسانه های اختصاصی زنان و کارمندان زن در رسانه ها بیشتر می شود.

حالا رسانه ها و مدیران شان به اهمیت نقش زنان در تاثیر گذاری نشرات شان بیشتر پی برده اند و به آنان موقعیت های مشابه مردان را می دهند.

اما در افغانستان هنوز هم زنان بیشتر به عنوان گوینده و گرداننده برنامه های اجتماعی و فرهنگی ایفای وظیفه می کنند. شماری از زنانی هم که به عنوان خبرنگاران اعزامی و مدیران رسانه ها کار می کنند، همواره با انواع تهدیدها و خشونت ها روبرو هستند. یکی از این گزارشگران زن در افغانستان به سازمان گزارشگران بدون مرز گفته است: «من مدت دو سال پیوسته با نامه و تلفن تهدید می‌شدم، که اگر به کارم ادامه دهم مسوول مرگ اعضای خانواده‌ام خواهم بود». وی بلاخره مجبور شده که استعفا بدهد.

امسال سازمان گزارشگران بدون مرز از 10 ژورنالیست در نقاط مختلف جهان به شمول افغانستان و ایران تقدیر و تمجید کرده است.

فریده نیکزاد از افغانستان، نوشین احمدی خراسانی از ایران، زینت ارحیم از سوریه، هالاهالا هتی از برما، مارسلا توراتی از مکزیک، خدیجه اسماعیلوا از آذربایجان، مائی آزانگو از لایبریا، برنکیا اتانکویچ از صربستان، سولانژ لوسیکو نسیمیری از کانگو، فاطمه الافريقی از مراکش زنانی هستند که سازمان گزارشگران بدون مرز از کارشان قدردانی کرده است.

زنان خبرنگار و مشکلات بیشتر

این سازمان نوشته است که زنان ژورنالیست همانند همکاران مردشان همواره مورد تهدید و خشونت قرار می گیرند و حتی کشته می شوند، اما یادآور شده است که زنان "به خاطر زن بودن شان" با گونه هایی از خشونت های ویژه ای روبرو هستند.

در گزارش تازه این سازمان آمده است: «در برخی کشورها روزنامه ‌نگاری برای زن «مغایر با هنجارهای جامعه» معرفی می‌ شود و این خود عامل کینه‌ توزی و کیفر است. از کارزارهای افتراآمیز و خشونت‌ های جنسی گرفته تا تهدید خانواده‌ها.»

در همین راستا، برنامه سازمان ملل برای امنیت ژورنالیستان و مبارزه با مصونیت کیفری از مجازات، با درنظرداشت خطرهای پیش روی روزنامه‌ نگاران زن، در امر امنیت خبرنگاران بر «ضرورت توجه بیشتر بر جنسیت» تاکید کرده است، توجهی که به گفته سازمان گزارشگران بدون مرز "ضرورت اجرایی فوری" دارد.

هنوز هم سالانه شمار زیادی از خبرنگاران و کارمندان رسانه ها در نقاط مختلف جهان از سوی عوامل حکومتی، شورشیان، تروریستان و دیگر عوامل زندانی، شکنجه و یا کشته می شوند. در این میان زنان ژورنالیست بهای سنگین تری می پردازند، چرا که شمار زیادی از آنان مورد تجاوز و خشونت های جنسی قرار می گیرند.

افغانستان یکی از خطرناکترین کشورهای جهان برای کار خبرنگاری است. تا حال شمار زیادی از خبرنگاران مرد و زن در این کشور کشته شده اند که پرونده های قتل خیلی از آنان هنوز هم مورد بررسی قرار نگرفته و یا بررسی ها نتیجه ای در پی نداشته است.

فریده نیکزاد

فریده نیکزاد یکی از بنیانگذاران خبرگزاری پژواک در سال 1382 و سردبیر این رسانه تا سال 1387 بود. وی در سال 1387 آژانس خبری وخت را بنیانگزاری کرد. در سال ۱۳۹۲ وی به ریاست کمیسیون رسانه‌ های کمیسیون مستقل انتخابات برگزیده شد. فریده نیکزاد برنده جایزه‌های متعدد بین ‌المللی از جمله "جايزه شجاعت در روزنامه ‌نگاری" سال 2008 از سوی بنياد بين‌المللی رسانه ‌های زنان است. او هنوز هم یکی از ژورنالیستان برجسته زن و مطرح در افغانستان می باشد و به گفته خودش هنوز هم تهدید می شود.

نوشین احمدی خراسانی

نوشین احمدی خراسانی، موسس و سردبیر سایت مدرسه فمینیستی است که یکی از ستون‌ های مبارزه برای حقوق زنان در ایران است. این روزنامه ‌نگار، نویسنده و مترجم، از چهره‌ های برجسته جنبش مدافعان حقوق زنان در ایران است. از بیست سال پیش برای پیشرفت جامعه، از افشای تبعیض و آزارها علیه زنان، پیشنهاد برای اصلاح و تغییر و تحول می نویسد.

وی همچنین یکی از بینانگذاران «کمپاین یک میلیون امضا» است، کارزاری که هدفش لغو قانون‌ های تبعیض آمیز علیه زنان در قانون اساسی ایران است. نوشین احمدی خراسانی و فعالان این جنبش با احضار، محکومیت‌ و زندان روبرو شده اند و هزینه سنگینی برای تلاش ‌شان پرداخت کردند.

نوشین از سال‌ها پیش قربانی فشار و آزارهای ماموران امنیتی و قضایی ایران است. او هنوز هم به خاطر نوشته هایش به تکرار به نهادهای امنیتی احضار می ‌شود.