ملا عمر از «سرمایه گذاری در بخش معادن» سخن می گوید

به گزارش خبرگزاری رویترز، ملا عمر در یک پیام طولانی گفته است: «افغانستان زمین مزروعی پهناور، معادن غنی و منابع سرشار انرژی دارد. بنابراین، ما می توانیم سرمایه گذاری کنیم». او افزوده است که سرمایه گذاری در بخش انرژی و معادن، افغانستان را از فقر، بیکاری و عقب ماندگی نجات می دهد.

این پیام ملا محمد عمر از سایر پیام های او متفاوت است. اشاره به منابع طبیعی افغانستان و تشویق سرمایه گذاری بخش خصوصی در پیام ملا محمد عمر تازگی دارد. او حتا گفته است که طالبان محافظت از بخش خصوصی را تضمین خواهند کرد تا «سرمایه گذاران بدون قایل شدن هیچ گونه تبعیضی، بیشتر تشویق شوند و برای مردم و دین شان خدمت کنند».

برعلاوه این نکته، رهبر طالبان در این پیامش اشاره کرده است که ارتباط هایی که در مورد تبادله زندانیان با بعضی طرف ها قایم شده، مذاکرات همه جانبه برای پایان بخشیدن به مشکل افغانستان نبوده است.

در این پیام ملا عمر، هیچ اشاره ای به شورای عالی صلح افغانستان نشده است. این شورا توسط حامد کرزی و برای جستجوی راه های عملی مذاکره با طالبان ایجاد شده بود. این شورا قبلاً گفته است که با نمایندگان شورای کویته که رهبری آن را ملا محمد عمر به عهده دارد، گفتگو کرده است.

هرچند بخش هایی از گفته های ملا محمد عمر بر موضع قبلی گروه طالبان تاکید دارد. خروج نیروهای خارجی و تاکید به پیروزی علیه نیروهای ناتو در بیشتر پیام های ملا محمد عمر تکرار شده است. اما موضوع او در مورد معادن و بخش انرژی افغانستان و نیز راه های پایان بخشیدن به بحران افغانستان، تازگی دارد.

برخی تحلیلگران به این باورند که ملا محمد عمر با این پیام خود خواسته است خود را یک رهبر قدرتمند به نمایش بگذارد. احمد سعیدی، تحلیلگر مسایل افغانستان که مدتی را در پاکستان به عنوان دیپلومات کار کرده است، پیام ملا عمر را پیامی «از زاویه جدید با طرح و اندیشه جدید» می داند.

احمدی سعیدی به دویچه وله گفت: «ملا محمد عمر می داند که جاده صلح از کوچه امریکایی ها می گذرد. باید با امریکایی ها مذاکره کرد. رهبر طالبان می خواهد منحیث یک قدرت نیرومند مطرح شود، چون اصل قوت به دست امریکایی ها است. کسی که مذاکره یا جنگ می کند، باید با امریکایی ها بکند، نه با کوچه و بازار کابل». 

کرزی چشم به راه کمک شاه عربستان

این درحالی است که حامد کرزی، رییس جمهور افغانستان در دو سه روز اخیر به عربستان سعودی سفر کرده بود تا کمک این کشور را در روند مصالحه با طالبان جلب کند. این چندمین باری است که مقام های افغانستان با این نیت به عربستان سعودی و پاکستان سفر کرده اند، اما نتیجه عملی این تلاش ها در روند مصالحه، هنوز دیده نشده است.

وحید مژده، کارشناس مسایل طالبان به این باور است که عربستان سعودی در مسایل افغانستان از دهه 80 میلادی تاکنون با پاکستان کار کرده است و بدون خواست پاکستان آنها هم نمی توانند کاری بکنند.

مژده در گفتگویی با دویچه وله گفت: «تنها کاری که آقای کرزی می تواند در این سفر بکند، این است که از عربستان سعودی بخواهد که پاکستان را تشویق بکند تا طالبان را تشویق کند که بیایند با دولت افغانستان مصالحه کنند».

از سوی دیگر، مساله پادرمیانی عربستان سعودی در قضایای افغانستان حساسیت ایران را در پی دارد. به گفته احمد سعیدی، عربستان سعودی از گروه های سنی مذهب وهابی در منطقه حمایت می کند، چنانکه ایران از گروه های شیعی حمایت می کند. او می گوید: « هر قدر که پای پادشاه سعودی در مساله مصالحه یپشگام شود، به همان اندازه ایران مخالفت می کند».

به باور وحید مژده تنها امیدواری کرزی این است که رقابت عربستان با ایران بتواند نظر عربستان را در مصالحه با طالبان جلب کند. اما به گفته او، «حکومت افغانستان با ایران هم روابطی نزدیک دارد و هیچ وقت هم ایران را متهم به مداخله در امور داخلی افغانستان نکرده است که این در حقیقت نوعی بی میلی را در جانب عربستان سعودی می تواند به وجود بیاورد».

عارف فرهمند (رویترز)
ویراستار: رسول رحیم