عزيزرفيعي : مشکلات اساسي مردم افغانستان درصدر مذاکرات واشنگتن قرار ندارد

از سوي حکومت افغانستان ترميم و تحکيم روابط استراتژيک ميان ايالات متحدهي امريکا و افغانستان، جلب کمکهاي بيشتر و گفتگو در مورد مصالحه با طالبان، آجنداي اصلي مذاکرات واشنگتن عنوان شده است. تحليلگران معتقد اند که نيازهاي اساسي کشور و خواستها و انتظارات مردم افغانستان، در اين مذاکرات، جايگاه محوري ندارد.

عزيز رفيعي، فعال مدني کشور معتقد است که هماهنگي براي تامين امنيت، مبارزه با فساد، برنامههاي توسعهاي و همآهنگي منطقهاي خواستهاي اساسي مردم افغانستان است که در محور اصلي گفتگوي هيات افغاني با همتايان امريکايياش در واشنگتن، قرار ندارد.

عزيز رفيعي، رييس مجتمع جامعه مدني افغانستان، در گفتگويي با صداي آلمان گفت: مهمترين خواست مردم افغانستان، تامين امنيت در کشور است. نه سال بعد از شکست طالبان، نه تنها امنيت در کشور تامين نشده، بلکه نا امني روزبهروز گسترش مييابد و بسياري مناطق شمال کشور را نيز تهديد ميکند». به گفتهي رفيعي، دولت افغانستان بايد هماهنگي لازم را با تمام کشورهاي جامعه جهاني براي تامين امنيت، به وجود آورد. تلفات ملکي، نگراني اصلي مردم افغانستان است، زيرا مردم هم در حملات نيروهاي خارجي و هم توسط طالبان کشته ميشوند.

همچنان، فساد ديگر تهديدي است که بسياري وقتها موازي با تهديد طالبان دانسته ميشود. رفيعي ميافزايد: «متاسفانه در برنامههاي اخيري که تاکنون مطرح است، به صورت بسيار تاکيدي روي مسالهي فساد از سوي دولت افغانستان توجه صورت نگرفته، و همچنان از طرف ايالات متحدهي امريکا که همکار بسيار قوي دولتي آقاي کرزي است».

توسعهي اجتماعي از عوامل مهم ثبات در کشور شمرده ميشود. تااکنون، برنامههاي اقتصادي و بازسازي، بيشتر به عنوان تکميلکنندهي استراتژي امنيتي مطرح بوده است. به همين دليل، نه تنها برنامههاي توسعهي اجتماعي نتايج ملموسي نداشته، بلکه راهاندازي برنامههاي توسعهاي از طريق نظامي يا در کنار برنامههاي نظامي، به آسيبپذيري برنامههاي توسعهاي انجاميده است. چنانچه قبلا مقامهاي ملل متحد نيز خواهان تفکيک ميان برنامههاي توسعهاي و بشري با برنامههاي نظامي شده بودند.

رفيعي ميگويد: « بحث توسعهي اجتماعي و اقتصادي، بحث بسيار جدي در افغانستان است که مردم افغانستان در سرتاسر افغانستان از اين ناحيه رنج ميبرند. متاسفانه در اين بخش به صورت بسيار دقيق، گرچه دولت افغانستان با برنامهاي کلي در آنجا (واشنگتن) مراجعه کرده، ولي فکر ميکنم تاکنون در صدر قرار نگرفته است اين مساله».

برعلاوه، به گفتهي رفيعي، يکي از مشکلات اصلي کشور، عدم همکاري در سياستهاي منطقهاي است. با وجود آن که به تکرار گفته ميشود مشکل افغانستان در يک بحث گستردهي منطقهاي ميتواند قابل حل باشد، اما تااکنون دولت افغانستان و جامعه جهاني، موفق نشده اند که يک اجماع بينالمللي-منطقهاي در مورد افغانستان ايجاد کنند.

نه سال پيش، جامعه جهاني و دولت افغانستان وعدههاي بلندپروازانهاي به مردم افغانستان سپردند و اين وعدهها و اظهارات، توقعها و خواستهاي مردم را بلند برد، ولي نه تنها اين توقعها برآورده نشده، بلکه نااميدي و بيانگيزگي بسيار عام را در افکار عمومي، خلق کرده است.

به باور رفيعي، مشکل در نبود يک برنامهي طولانيمدت ملي است: «من اعتقادم اين است که در افغانستان متاسفانه يک برنامهي دقيق ملي و دولتي نداريم. ما بايد برنامههاي حداقل پنجاه سالهي توسعهاي در افغانستان داشته باشيم. ما به برنامههاي کوتاه مدت پنجساله و سه ساله که تا وقتي تنظيم ميشود به دو سال تقليل پيدا ميکند، ضرورت نداريم. در افغانستان ما يک برنامهي دقيق پنجاه ساله ضرورت داريم که بايد دولت افغانستان اين توانايي را پيدا کند، اگر واقعا قرار است ما کاري بکنيم».

به گفتهي رفيعي، اگر در راستاي برآورده ساختن خواستهاي مردم کاري انجام نشود، افزايش بياعتمادي ميان دولت-جامعه جهاني و مردم، با يک انزواي سياسي دچار خواهيم شد: « تشويش بسيار جدياي که وجود دارد، اين است که اگر همين پروسه به همين شکل دوام کند، اگر بياعتمادي ميان مردم افغانستان و جامعه جهاني و دولت افغانستان – هر دولتي که در افغانستان باشد- به وجود بيايد، بالاخره ما به کجا خواهد رفتيم؟ ما به يک انزواي بسيار وحشتناک سياسي در منطقهي خود ما سردچار خواهد شديم که در آن حالت، هيچ کس راه نجات نخواهد داشت».

گزارشگر: عارف فرهمند

ويراستار: رسول رحيم