طالبان تنها به درۀ زيباي سوات قانع نيستند

پیش روی طالبان به جانب اسلام آباد نشان داد که آنان به نافذ شدن شریعت خاص شان که در اثر توافق با حکومت پاکستان عملی شد، تنها در درۀ زیبای سوات قناعت نمی کنند، بلکه در نظر دارند تا نوع قرائت شان را از اسلام، در همه جا تحقق بخشند. نخبگان سیاسی پاکستان نیز نشان دادند که توانایی برابری با این چالش را ندارند.

هیلاری کلنیتون در همین هفته در کنگرس با کلمات روشن، از حکومت پاکستان انتقاد کرد که در قسمت نافذ شدن شریعت در درۀ سوات در مقابل طالبان سرخم کرده است، او همزمان از حوزۀ عامۀ پاکستانی نیز با این کلمات انتقاد کرد:

"من هیچ نوع شجاعتی را احساس نکرده ام که به اندازۀ کافی انسان ها خشم و نگرانی شان را ابراز کنند که در میان بالا ترین درجۀ مقامات رهبری ملکی و نظامی در پاکستان انعکاس یابد."

اما چنین نیست که در پاکستان هیچ نوعی از اعتراض علیه توافق حکومت با طالبان در درۀ سوات وجود ندارد. جماعت اقلیت لیبرال حاشیه ای پاکستان مثلاً از آن میان روزنامه بزرگ "دون" به صورت منظم و پیهم صدا های اعتراض آمیز را علیه این توافق منعکس می سازد. اقبال حیدر، رییس کمیسیون مستقل حقوق بشر پاکستان با لحن خشمگینانه می گوید:

"من افسون زده بودم، زمانی که نمایندگان پارلمان در زمان کمتر از دو ساعت، سند توافق جهت نافذ شدن شریعت طالبان را امضا کردند، بدون آنکه آنرا اصلاً خوانده باشند! بالاخره این سند دارای 50 صفحه و دست کم 117 ماده است! توافق روی این سند، تسلیم شدن است.!"

اما چنین صدا های در بحث های عامه، در واقع بیشتر استثنا هستند. در بحث های تلویزیونی نظرات توطئه گرانه پخش می شوند که گویا بر آن اساس "نیرو های خارجی" عقب طالبان قرار دارند. ارتش پاکستان در گذشته قویاً اسلامیست ها را مورد حمایت قرار داد تا منافع سیاست خارجی اش را در افغانستان و کشمیر تقویت کند. اکنون این اسلامیست همه به اندازۀ رشد یافته اند که ارتش پاکستان توانایی مقابله را با آنها ندارد.

سیاست مداران نیز درمانده اند. حزب پشتون های مناطق قبایلی "عوامی نشنل پارتی" (ANP) که در مناطق قبایلی سرحدی حکومت می کند، به ویژه روی این توافقات پافشاری کرده است و "حزب مردم" به رهبری رییس جمهور پاکستان آصف علی زرداری نیز با این آواز ها همنواه شد به این امید که مشکل درۀ سوات به آن وسیله حل می گردد. خانم عایشه صدیقی متخصص در امور امنیتی در این باره می گوید::

"به نظر من دست پاچگی مطلق حکمفرما است. هر کسی می خواهد به قدرت بماند، حزب مردم در اسلام آباد و حزب عوامی نشل پارتی در مناطق سرحدی قبایلی. در یک چنین وضعیت بی اندازه بی ثبات سیاسی، همه جوانب دخیل در حکومت خویش را مجبور می یابند که سر هایی شان را در ریگ فرو برند و چنین وانمود نمایند که چیزی اتفاق نیفتاده است!"

باوجود این همه، این طور نیست که بخشی بزرگ مردم پاکستان با طالبان همنوا باشند. در انتخابات پارلمانی سال گذشته، احزاب اسلامیست پاکستانی به روشنی از طرف اکثریت مردم پاسخ منفی در یافتند و مردم پاکستان نیز هیچ احساس همدری و همنوایی با اسلامسیت های پرخاش جوی مسلح ندارند. اما تا زمانی که در پاکستان هیچ توافقی برای یک پاسخ عام و روشن در برابر طالبان وجود نداشته باشد و در برابر آن ها هیچ قدرت سیاسی با پایگاه های اجتماعی به وجود نیاید، نمی توان این نیروی مردمی اکثریت را در برابر طالبان سازماندهی کرد.

برتلاین/ مبلغ

ویراستار: آهنگ