سوء استفاده مالی یک نویسنده از کیسهء موسسه خیریه

گریک مارتنسن، کسی که کتاب پرفروش "سه پیاله چای" را نوشته است، همچنان قبول کرده است که از هیات عامل موسسه خیریه به دلیل «تخطی های مالی» کناره گیری کند.

تحقیقات یک ساله دفتر دادستان کل یا لوی سارنوال نشان می دهد که مارتنسن با سوء استفاده از موسسه اش به نام "بنیاد آسیای مرکزی" یا (سی اِی آی)، میلیون ها دالر کمکی را برای مقاصد پروازهایی که توسط هواپیمای دربست صورت می گرفته است، تعطیلات خانوادگی و اقلام مورد ضرورت شخصی اش مصرف کرده است.

افشای این مطلب شکست عظیمی برای کسی است که برای انسان دوستی اش بسیار ستایش می شد و حتا مقام های نظامی ایالات متحده امریکا کار او را به مثابه تبلیغاتی در اقدامات ضد شورشگری اش تمجید می کردند.

تحقیقات ستیو بلاک، لوی سارنوال مانتانا، سال گذشته نشان داد که بسیاری بخش های دراماتیک یادداشت های مارتنسن در اثرش به نام "سنگ باران مکاتب" ساختگی بوده و بیشتر در خدمت غنی شدن خودش نگارش یافته اند.

مارتنسن در کتاب "سه پیاله چای" اش حکایت دروغین تکان دهنده ای را می آورد که چگونه در سال 1993 هنگام بالا شدن به کوه خطرناک "کی2" سقوط کرده و بعداً در قریه دوردستی نجات داده شده، پرستاری گردیده و شفا یافته است.

او که در سال 2009 نامزد جایزه صلح نوبل بوده است، نوشته است هنگامی که شفا یافت، به مردم قریه وعده نمود که بر می گردد و در آنجا مکتبی می سازد.

اما لوی سارنوال گفته است که به دنبال «لغزش چشمگیر در قضاوت»، مارتنسن دیگر نمی تواند «مقام یا نقشی در نظارت مالی داشته باشد» و یا این که عضو دارای حق رای هیات مدیرهء بنیاد آسیای مرکزی باشد. گرچه او می تواند نقش غیراجرایی داشته باشد.

خانم انه بیرزدورفر، مدیر اجرایی بنیاد آسیای مرکزی گفته است که گروه نامبرده با برخی تحلیل های این گزارش و نتیجه گیری هایش مخالف است، اما «ما کار مان را حتا به حیث یک سازمان قویتر به پیش می بریم». این خانم گفته است که مارتنسن در آینده در کار بنیاد آسیای مرکزی شامل خواهد بود.

مارتینسن که از مقام مدیر اجرایی بنیاد آسیای مرکزی سال گذشته کناره گیری کرد، از جملهء یک میلیون و پنجاه هزار دالر امریکایی پولی که باید دوباره به موسسه بپردازد، 495 هزار دالر آن را پرداخته است، و 560 هزار دالر آن را به دلیل آن که «منابع مالی کافی در اختیار ندارد»، تا سه سال دیگر خواهد پرداخت.

در بازرسی ای که از حساب های این موسسه صورت گرفته است، دیده می شود که به طور چشمگیری عدم حسابدهی مالی وجود داشته است، مبالغ هنگفت پول در خارج به ترتیبی مصرف شده است که برای آن هیچ گونه رسید یا اسناد دیگری وجود ندارد. این بدان دلیل بوده است که آنچه را مارتنسن مصرف می کرده، در هیات مدیره بنیاد آسیای مرکزی، کسی نبوده است که مانع اش گردد.

یکی از موارد این تخطی های مالی این است که بنیاد آسیای مرکزی مبلغ 3.96 میلیون دالر امریکایی را به خریداری کتاب های مارتینسن به قیمت اصلی آن اختصاص داده است، بدون آن که تخفیفی را که ناشران قایل می شوند، محاسبه نموده باشد.

مارتینسن هیچگاه به الزامات موافقت نامه ای با بنیاد آسیای مرکزی گردن نگذاشته است که بر مبنای آن ایجاب می نمود تا معادل حق التالیفی را که از مدرک فروش کتاب اش به دست می آورد یا بخشی از 4.93 میلیون دالر را که بنیاد آسیای مرکزی برای نشر و اشتهارات کتابش پرداخته بود، دوباره به آن موسسه اهدا کند.

این موسسه امدادی که او در راس آن قرار داشت، صرف دو میلیون دالر امریکایی را برای پروازهایی اختصاص داده است که هواپیمای دربست (چارتر) کرایه گرفته می شده است، تا او بتواند مطابق به برنامه سخنرانی کند.

گزارش می گوید با وجودی که مارتینسن از مراجعی که محافل را برگزار می کردند مصارف سفرش را می گرفت، اما پیش از تحقیقاتی که صورت بگیرد، نمی خواست پول را به بنیاد آسیای مرکزی برگرداند.

او تقریباً همه پولی را که بابت سخنرانی هایش به دست می آورد، به جیب خودش می ریخت. حتا در مواردی که پول بابت سخنرانی هایش تا 25000 و 30000 دالر می رسید، تقریباً همهء آن را به استثنای 7500 دالر آن به حیب خود می زد.

از جمله مصارف عمده مارتینس لباس های قیمت بهای اوقات فراغت، بکس های سفر، زندگی در خانه های لوکس و حتا تفریحات و تعطیلات شخصی او بوده اند. این چیزی است که درگزارش لوی سارنوال آمده است.

مارتینسن در این مصارف غیرمسوولانه تنها نبوده است. بازرسی کریدت کارت بنیاد آسیای مرکزی نشان می دهد که "مصارف سوال برانگیزی" مانند رفتن در میخانه ها و چشمه های آب معدنی و خریداری تحفه ها را سایر کارمندان این موسسه نیز انجام داده اند.

اما وضع مالی بنیاد آسیای مرکزی که دارای یک ذخیره مالی 23 میلیون دالری بوده است، نشان می دهد که جلب اعانه ها بیشتر از ولخرجی ها در آنجا بوده است.

مرکز آسیای مرکزی به اعمار 180 مکتب و حمایت از 56 مکتب دیگر پرداخته است. همچنان این موسسه به ایجاد 30 مرکز تفریحی زنان کمک نموده است.

اما سال گذشته در یک برنامه تلویزیون "سی بی اس" گفته شد که از جمله این همه مکتب هایی که گفته می شود موسسه خیریه مارتنسن ایجاد کرده است، بسیاری اصلاً افتتاح نشده اند و عده دیگر آن نیز بدون ارتباط با مارتنسن کار می کنند. بررسی های سارنوالی مانتانا به این مسایل نپرداخته است.

فرانس پرس/ رسول رحیم

ویراستار: سیدروح الله یاسر