سالروزسقوط رژیم دیکتاتورو کمونیستی رومانیا
۱۳۸۸ دی ۱, سه‌شنبه
احزاب و نيروهاي سازمان دهي شده مخالف در رومانيا وجود خارجي نداشتند. سرنگوني اين حکومت مستبدانه برخلاف ديگر کشورهاي - با حکومت کمونيستي- يک جرياني خشونت آميز و خونين بود.
به تاريخ 21 دسامبر 1989 نيکولاي چاوشسکو آخرين سخنراني خود را ايراد کرد. مردم با سوت زدن و فرياد کشيدن در صحبت هاي او اختلال ايجاد کردند. او با درماندگي سعي مي کرد مردم را به سکوت وا دارد.
اين آخرين نشانه بر اندازي رژيم ديکتاتوري بود که در روز بعد از اين حادثه(22 دسامبر 1989 ) به وقوع پيوست، اما درعين حال اين سخنراني ناموفق سرآغاز حوادثي است که تا به امروز کاملاً روشن نشده اند.
پس ازسقوط رژيم ديکتاتوري چاوشسکو جنگهاي خياباني بين ارتش و افراد موسوم به تروريستان رخ داد. اين افراد ظاهراً جنگويان نخبه سازمان اطلاعات و امنيت رژيم سابق «سکوريتا» هستند. آشفتگي و پريشاني حاکم شد. سربازان در بين خود و با مردم درگيرشدند. تقريباً هزار نفر در جريان اين حوادث جان خود را از دست مي دهند.
به باور بسياري از مردم رومانيا، اين جنگها احتمالاً براي مشروعيت بخشيدن به حکومت سردمداران جديد و در راس آنها رييس جمهور آينده "يون اي يسکو" صحنه سازي شده بود. اين موضوع تا به حال هم احساسات عامه مردم را در رومانيا به شدت بر مي انگيزد. زيرا تا به امروز اکثر مسوولان ومقصران اصلي اين جنايات مشخص نشده و به مجازات نرسيده اند.
"يون اي يسکو" که بسياري او را به عنوان مقصر اصلي در اين فاجعه قلمداد مي کنند، به شدت با اين گفته ها مخالفت مي کند . اومي گويد:«اين حرف مفت است! اين چنين اتهاماتي جزو ... مشاجرات سياسي ما هستند.»
اين دستپرورده چاوشسکو که بعدها از دستگاه حکومتي او طرد شد، بعد از سال 1989 سه بار به سمت رييس دولت در رومانياي جديد انتخاب شد.
"اي يسکو" همچنين از محاکمه محرمانه "نيکولا" و "النا چاوشسکو" در يک "دادگاه صحرايي" دفاع کرد.
به تاريخ 25 دسامبر 1989 اين زوج ديکتاتور در محاکمه اي که نزديک به دو ساعت به طول انجاميد به مرگ محکوم شده و اين حکم در مورد ايشان به اجرا در آمد. اين جريان قضايي يک نمايشي بيش نبود.
"اي يسکو" در برابر اين اتهامات دوباره با عصبانيت واکنش نشان داده گفت:
« هرچه که ما حکم اعدام را به تعويق مي انداختيم، تعداد بيشتري از مردم جان خود را از دست مي دادند. ما دقيقاً بنا بر قوانين چاوشسکو عمل کرديم و اين قوانين مجازات مرگ را در نظر گرفته بودند.»
بخشي از جامعه رومانيا "اي يسکو" را ستايش مي کند. بخشي ديگر به طورآشکاراز او متنفر است. آنها او را به عنوان کسي مي بينند که با کودتايي به قدرت رسيد و جامعه نخبگان دستگاه کمونيستي و دستگاه امنيتي موسوم به "سکوريتا" را نيز برسر قدرت رساند.
"رادو فيليپسکو" يکي از افرادي است که حق قضاوت اخلاقي در اين زمينه را دارد. او در سالهاي 80 به جرم پخش شبنامه بر عليه رژيم ديکتاتوري چاوشسکو سه سال در زندان به سر برده است. او امروزه با نفرت و کينه به گذشته نمي نگرد، بلکه نگاهي واقع بينانه و با گذشت به چگونگي براندازي رژيم ديکتاتوري داشته مي گويد:
«ما واقعاً نمي توانستيم انتظار داشته باشيم که بلافاصله بعد از بر اندازي رژيم چاوشسکو به دمکراسي معقولانه دست يابيم. در آن زمان افرادي با قدرت رهبري سياسي و احزاب قوي براي ساخت نظام دمکراسي وجود نداشتند. کار احزاب توسط جاسوسان دولتي همواره تحت نظر بود. رژيم به اين ترتيب بود که مي توانست بر سراقتدار بماند. اما بعد از گذشت بيست سال کشور رومانيا با وجود همه موانع و شکست ها به مهمترين اهداف خود دست يافته است: عضويت در ناتو و در اتحاديه اروپا. ما در حال حاضر در وضعيت اقتصادي مطلوبي نيستيم، اما با اين وجود ما مي توانيم با آنچه که در رومانيا به آن دست يافته ايم واقعاً خرسند و راضي باشيم.»
اما خانواده هاي قربانيان جنايات ماه دسامبر 1989 نمي توانند به آساني حوادث آن زمان را به فراموشي بسپارند. يکي از اين افراد "انگل چيوران" فيزيکدان بازنشسته 82 ساله است. "گابريل" تنها فرزند او و همسرش در اولين روز کريسمس 1989 توسط يک واحد نظامي سربازان در مقابل ساختمان دولتي راديو و تلويزيون در بخارست با شليک تير به قتل رسيد. از چگونگي اين حادثه والدين او تا به حال به درستي اطلاعي کسب نکرده اند. پرونده اين واقعه بدون تصويب هيچ حکمي بسته شد. اومي گويد:
«در دستگاه قضايي ما در حال حاضر هيچ اميدي براي مجازات اين جنايات نيست، نه در حال حاضر و نه در دراز مدت. در حالي که درخواست ما انتقام نيست. "اي يسکو" بايد اينقدر نجابت داشته باشد که اقرار کند: من اشتباه کردم. جواناني که در آن زمان به خيابانها ريختند، از پيش نمي دانستند که به طرف آنها شليک خواهد شد. آنها بيگناه بودند و بدون دليل کشته شدند.»
فرسیک کینو/ انتظاری
ویراستار: یاسر