سازمان غذايي جهان : با انکشاف سيستم آبياري افغانستان مي تواند ازلحاظ غذايي خود کفا گردد

بلند رفتن سرسام آور قيمت مواد غذايي وبه ويژه گندم دربازارجهاني؛ تا اکنون موجب بروز شورشهاي خطرناکي دربيش از30 کشورجهان شده است. اين درحالي است که همين اکنون درافغانستان تا 70% مردم با عدم تامين غذايي روبه رو اند وکمکهاي غذايي خارجي به تنهايي نخواهند توانست اين مشکل روزافزون را حل بکند . چاره اساسي تنها درانکشاف سيستم آبياري زمينهاي زراعتي است.

مطابق به گزارش سازمان غذايي جهان ازماه جنوري سال 2007 تا ماه اپريل 2008 ، قيمت يک تن گندم از 157 دالرامريکايي به 500 دالرامريکايي رسيده است. گرچه اين مشکل به دليل کمکهاي سخاوتمندانه جامعه بين المللي به افغانستان که دقيقاً ناشي ازموقعيت حساس جيوپولتيکي امروزين اين کشور مي باشد، تا اکنون آنطوري که لازم است درک نشده است، با اينهم چنانکه تا اکنون دست کم 30 کشورجهان به دنبال گراني قيمت موادغذايي وبه ويژه گندم دردامن شورشهاي خطرناکي فروغلتيده اند وهايتي صرفاً يکي ازنمونه هاي آن مي باشد؛ درافغانستان که حدود 18 مليون انسان درمعرض عدم امنيت حاد مواد غذايي وفقرقرار دارد، دورنماي روشن تري را نمي توان تصورنمود.

پيش ازتهاجم شوروي به افغانستان درسال 1979، افغانستان 2.5 مليون هکتارزمين زيرآبياري داشت. اکنون ساحه اين زمينها به 1.5 مليون هکتار کاهش يافته است. اين کاهش ساحه زمينهاي زيرآبياري نتيجه قريب 30 سال جنگ است که ضربه کاري برهمه زيرساختهاي اقتصادي اين کشورزده است.

توليد غله جات افغانستان درسال 2007 به تناسب سال 2001 دوچند شده و 4.6 مليون تن بوده است. سرمايه گذاري مناسب دربخش آبياري مي تواند اين توليدات زراعتي را بازهم دوچند سازد. درآن صورت توليد غله جات افغانستان وبه ويژه گندم ازنيازمنديهاي داخلي فرا تر رفته وافغانستان نه تنها ازلحاظ غذايي خود کفا ، بلکه يک کشورصادر کننده غله نيز خواهد گرديد.

تيکيسته گبري؛ مسوول بخش افغانستان سازمان غذايي جهان دراين رابطه مي گويد:" افغانستان امکانات فراواني داردتا به سهولت ازلحاظ غذايي تامين شده وحتا خود کفا گردد. اين به خاطر خاک غني ودرياهاي زياد آن مي باشد". به نظرتيکيسته ؛ بازسازي وانکشاف زيرساختهاي زراعتي ضربت خورد اين کشور، به ويژه سيستم آبياري آن ، پيش شرط تامين غذايي آن مي باشد.

تيکيسته مي افزايد:" احساسي که ازبيرون به انسان دست مي دهد اين است که افغانستان يک کشورکوهستاني وتپه زاراست که براي زراعت مساعد نمي باشد. اما اگرشما به غرب کشور برويد، يا به جنوب وشمال وشمالشرق؛ اينجاها سبد مواد غذايي اند ومي توان مواد غذايي صادرکرد".

موسسه اکسفام درمورد اينکه چرا درشش سال اخير کدام تغيير اساسي دروضع زراعت کشور به وجود نيامده است مي گويد: ازجمله 15 مليارد دالر پولهاي کمکي به افغانستان؛ صرفاً 300 مليون دالرآن به زراعت اختصاص داده شده است.

دريک گزارش "مرکز فن آوري وسياست امنيت ملي " مربوط به " دانشگاه دفاع ملي ايالات متحده امريکا" گفته مي شود که اين 300 مليون دالر اختصاص داده شده به زراعت نيز دربخش " تدابيرکوتاه مدت " به مصرف رسيده اند. ازاينرو؛ تاثيرات " پايدار" نداشته اند.

با توجه به بلندرفتن دايمي قيمت غله درجهان ، غيرقانوني بودن کشت خشخاش درافغانستان ونيازمردم به مواد غذايي ؛ همه کارشناسان براين نظراند که با انکشاف وتوسعه سيستم آبياري اراضي درافغانستان، مي توان به دوهدف بسيارحياتي نزديک شد: يکي اينکه ازتهديد قحطي رهايي يافت وازلحاظ غذايي خود کفا شد. ديگراينکه انگيزه کشت خشخاش را دردهقانان فقير ازبين برد وبه جاي آن کشت غله جات وسبزيجات را ترغيب نمود. با ايجاد سهولتهايي جهت رسانيدن توليدات زراعتي به بازار؛ عملاً مي توان اين رشته اقتصادي را نسبت به کشت خشخاش سودمند تر ومصوون ترگردانيد.