روزی که در سلمانی ها نوبت نبود

کابلی هایی که در زمان بمباران طالبان توسط هواپیماهایی امریکایی در کابل بودند خاطرات زیادی از آن روزها دارند.

صبور، یک تن از باشندگان شهر کابل که خود شاهد فرار طالبان از این شهر بوده، می گوید زمانی که حملات هوایی امریکا بر قرارگاه های طالبان در نقاط مختلف کابل آغاز شد آنها این شهر را شبانه ترک کردند.

او می گوید: «طالبان از چهار آسیاب و غرب کابل در یک شب گریختند، چنان گریزی که فردای آن روز مردم حتا یک طالب را نیز ندیدند. بعد از آن روز آزاد و آزادی شد».

به گفته این باشنده کابل جنگنده های هوایی امریکا به صورت بسیار دقیق مراکز نظامی طالبان را نشانه می گرفتند و به مردم عادی در این شهر آسیبی نمی رسید.

او می گوید شبی که بمباران شهر کابل شروع شد مردم برسر بام های شان برآمده بودند و حملات هوایی را تماشا می کردند.

افغان هایی که در زمان طالبان در شهر کابل زندگی می کردند می گویند این گروه مردم را آزار می دادند و تنها تعداد محدودی از کابلی ها در این شهر باقی مانده بودند.

جاوید، دیگر باشنده کابل می گوید حتا در زمانی که امریکایی ها بمباران افغانستان را آغاز کردند نیز کسی باور نمی کرد که طالبان شکست بخورند. او می گوید شکست طالبان غیرقابل باور بود.

این باشنده کابل که خود شاهد خروج جنگجویان طالبان از شهر کابل بوده، می گوید: «شب بمباران شد و ما بالای بام برآمدیم دیدیم که چراغ موترها به طرف کمپنی زیاد دیده می شد وقتی فردا به بازار رفتیم سروصدا شد که طالبان رفته اند».

جاوید می گوید فردای شبی که طالبان از کابل فرار کردند در سلمانی ها راه یافت نمی شد و حتا کسانی بودند که در پیاده روها ریش های شان را که سال ها اجازه کوتاه کردن آن را نداشتند، می تراشیدند: «وقتی به شهر آمدم دیدم که مردم در اینجا (پیاده رو) نشسته و ریشش را تراش می کنند. صدا کردم که طالب می آید گفت تو خواب هستی طالب رفت».

«پوست خنزیر»

ساکنان کابل پس از ده سال هنوز خاطرات خوشی از دوران طالبان و برخورد آنها ندارند. شریف، باشنده کابل می گوید حتا طالبان اجازه پوشیدن لباس پاک و جدید را هم به مردم نمی دادند: «یک تا ابر کوت چرمی داشتم در ساحه پل سرخ گشت و گذار می کردم که یک طالب مرا دید و گفت چرا پوست خنزیر را پوشیده ای. کرتی را از بدنم کشید، آن را پاره پاره کرد و گفت با این کرتی نماز نمی شود».

در زمان حاکمیت طالبان هیچ کسی حق کوتاه کردن ریشش را نداشت و در صورتی که کسی از کشورهای همسایه و خارجی با ریش اصلاح شده به افغانستان می آمد او را مجبور می کردند تا از مراجع طالبان امر بگیرد و اقرار کند که دوباره به دین اسلام برگشته است.

شریف می افزاید: «ما وقتی برای گرفتن استعلام برای ریش، به معینیت وزارت داخله رفتیم چای جوش های سیاه و خریطه های بوره در بین اتاق پراکنده بود. از کاغذ قاشق ساخته بودند و چای می خوردند. فکر نکردم که این جا وزارت داخله است. فکر کردم یک غژدی است».

ده سال پس از شکست طالبان افغان ها می گویند ظلمی که طالبان بر مردم می کردند فراموش نخواهد شد ولی رفتاری که حکومت کنونی با مردم عادی دارد مناسب نیست.

صبور در این مورد می گوید: «این حکومت به پیسه دار دو دسته سلام می دهد اما غریب را در هرجا با سیلی و لگد می زند و آزار و اذیت می کند».

دموکراسی بزرگترین دست آورد

در همین حال تحلیلگران می گویند با وجود فساد و حکومت داری ضعیف، افغانستان در ده سال گذشته در عرصه های مختلف دست آوردهایی داشته است.

علی امیری، استاد دانشگاه ابن سینا در این مورد می گوید: «بزرگترین دست آورد ده سال این است که دموکراسی به یگانه راه حل در افغانستان تبدیل شده به رغم خشونت ها».

به گفته آقای امیری ده سال گذشته کامیابی و یا ناکامی مطلق نبوده و با وجود چالش هایی که در این مدت وجود داشته افغانستان قدم هایی را به سوی پیشرفت بلند کرده است.

آقای امیری به این باور است که مردم افغانستان دیگر هیچ گاهی طالبان را نمی پذیرند و تلاش ها برای شریک ساختن این گروه در قدرت نیز تلاشی است ناکام.

گزارشگر: حسین سیرت

ویراستار: عارف فرهمند