در باره کرونا چه می‌دانیم و چه نمی‌دانیم؟
۱۳۹۹ فروردین ۳۱, یکشنبه
در ماه‌های اخیر گزارش‌های زیادی در باره کرونا و راه‌های جلوگیری و درمان آن منتشر شده است. بسیاری از توصیه‌هایی که اوایل سال جاری میلادی در این رابطه شده بود، اکنون معتبر نیستند و یافته‌های تازه‌ای وجود دارد که کارشناسان تاکید می‌کنند، به آنها هم نباید صد درصد اعتماد کرد.
وبسایت شبکه یک رادیو تلویزیون آلمان روز شنبه، (۱۸ اپریل) مطلبی منتشر کرد که در آن اطلاعاتی در باره ویروس کرونا و کووید-۱۹، بیماری ناشی از این ویروس، و همچنین توصیه‌هایی برای مبتلایان و افراد سالم ذکر شده است.
باید توجه داشت که این اطلاعات و توصیه‌ها هم تا همین روز معتبر هستند و ممکن است که بخشی از آنها در روزهای آینده اعتبار خود را از دست بدهد.
• نام ویروس و بیماری ناشی از آن (کووید-۱۹) از کجا می‌آید؟
ویروسی که در حال حاضر تقریبا تمامی دنیا دچار آن شده از خانواده ویروس‌های کرونا است. نام آن (سارس کوو-۲) مخفف انگلیسی "سندروم حاد بیماری تنفسی کرونا ویروس ۲" است و بیماری ناشی از آن (کووید ۱۹) هم اختصار انگلیسی "بیماری ناشی از ویروس کرونا ۲۰۱۹".
• علائم کووید-۱۹ چیست؟
بیشتر مبتلایان علائمی شبیه سرماخوردگی خفیف با لرز و گلودرد دارند یا اصلا علائم آن را حس نمی‌کنند. بعضی‌ها دچار تب، سرفه و مشکلات تنفسی می‌شوند مانند آنچه که به‌طور معمول در آنفولانزا بروز می‌کند. برخی نیز دچار سردردی یا اسهال می‌شوند.
ابتلا در بیشتر موارد بسیار خفیف است. تنها حدود پنج درصد مبتلایان در معرض خطر جدی قرار میگیرند که می‌تواند به مرگ بیانجامد.
مرگ بیماران مبتلا به کووید-۱۹ به عوامل گوناگونی بستگی دارد؛ از جمله سیستم ایمنی بدن فرد، سن، امکانات بهداشتی و درمانی.
علاوه این هنوز معلوم نیست که علت فوت برخی از بیماران واقعا ابتلای آنها به بیماری کووید-۱۹ بوده یا اینکه ویروس کرونا باعث تشدید دیگر مشکلات جسمی فرد شده و در نهایت به مرگ انجامیده است.
• ویروس کرونا چگونه منتقل می‌شود؟
از راه تماس مستقیم بین افراد، به عنوان مثال هنگام گفت‌وگو از طریق قطره‌های میکروسکوپی که از دهان فرد ناقل به بیرون پرتاب می‌شوند. در صورت رسیدن قطره‌ها به غشای مخاطی دهان و بینی یا چشم، انتقال انجام می‌شود.
انتقال غیرمستقیم هم امکان‌پذیر است، از طریق تماس با یک سطح آلوده، مانند دستگیره دروازه یا دکمه‌های لفت. البته در این صورت هم انتقال زمانی صورت می‌گیرد که با دست آلوده دهان، دماغ یا چشم خود را لمس کنیم.
کرونا از راه هوا و مسافت‌های طولانی منتقل نمی‌شود. مثلا پس از سرفه بیمار و پرشی کوتاه، به سرعت به زمین می‌افتد. به همین دلیل فاصله بین افراد باید بین یک و نیم تا دو متر باشد.
لازم به یادآوری است که ویروس کرونا در هوای باز مدت زیادی دوام نمی‌‌آورد.
• آیا می توان از طریق خوراک مبتلا شد؟
تاکنون هیچ موردی پیش نیامده که افراد از راه خوردن غذای آلوده به این ویروس مبتلا شده باشند. با وجود این، هنگام تهیه غذا باید نکات بهداشتی رعایت شود. از آنجا که ویروس‌ها به گرما حساس هستند، با پختن یا داغ‌کردن مواد غذایی می‌توان خطر ابتلا را کاهش داد.
• چگونه می‌توان جلوی ابتلا را گرفت؟
کارشناسان اقدامات بهداشتی روزمره را توصیه می‌كنند: شستشوی منظم دست، استفاده از مواد ضدعفونی‌كننده و فاصله گرفتن از دیگران.
هنگام سرفه یا عطسه باید این نکات را رعایت کرد: پشت‌کردن به افراد، استفاده از دستمال برای جلوگیری از پرش قطره‌های میکروسکوپی، یا دست‌کم عطسه و سرفه بر آستین خود.
• آیا استفاده از ماسک کارساز است؟
ماسک مانع خروج قطره‌های میکروسکوپی عفونی می‌شود و خطر انتقال ویروس به دیگران را کاهش می‌دهد.
هنوز معلوم نیست که آیا از طریق ماسک می‌توان از ورود ویروس به بدن فرد سالم جلوگیری کرد یا خیر. با وجود این، حکومت آلمان استفاده از ماسک را در مکان‌های عمومی سربسته، به‌ویژه وسایل نقلیه عمومی "اکیدا" توصیه می‌کند.
• چه نوع ماسکی مناسب است؟
کارشناسان و سیاستمداران آلمان بر این نظرند که ماسک پارچه‌ای از هر نوعش مناسب است. به اعتقاد آنها حتی اگر با یک شال گردن از دهان و بینی حفاظت شود، تا حد بسیار زیادی از انتقال ویروس به بیرون جلوگیری می‌شود.
آنها توصیه می‌کنند، تا جایی که ممکن است از ماسک‌های با ضریب حفاظتی بالا و فیلتردار استفاده نشود زیرا این گونه ماسک‌ها برای پرسونل درمانی در نظر گرفته شده‌اند و اگر مردم عادی هم از آنها استفاده کنند نایاب می‌شوند.
• آیا می‌توانیم بدون ابتلا به بیماری، برای دیگران ساری باشیم؟
این امکان وجود دارد که فرد مبتلا به کرونا متوجه بیماری خود نشود زیرا علائم بیماری در برخی موارد بسیار ضعیف هستند یا اصلا بروز نمی‌کنند.
باید توجه داشت که در این باره هنوز داده‌های علمی قابل اعتماد وجود ندارد.
تحقیقات تاکنونی نشان می‌دهند که افراد آلوده می‌توانند حتی یک یا دو روز پیش از بروز علائم در وجود خودشان، دیگران را آلوده کنند.
• دوران نهفتگی بیماری چند روز است؟
به گفته کارشناسان، دوران نهفتگی بیماری (از زمان ابتلا تا بروز علائم آن) بین یک تا ۱۴ روز است. بر اساس تحقیقات بالینی تاکنون، دوران متوسط نهفتگی پنج تا شش روز است.
• چه زمانی آزمایش فرد مظنون ضروری است؟
معاینه آزمایشگاهی فقط در صورت وجود علائم بیماری توصیه می‌شود. اگر از یک فرد سالم تست بگیریم و نتیجه آن منفی باشد، این تضمینی برای عدم ابتلای فرد در آینده نزدیک نیست.
علاوه بر این، اگر آزمایش‌ها (حتی آزمایش موسوم به "پی سی آر" که یکی از مطمئن‌ترین تست‌ها به‌شماری می‌رود) درست انجام نشوند، می‌توانند نتایج نادرستی داشته باشند. در ایالات متحده و چین این اتفاق افتاد و تست برخی بیماران منفی بود.
برخی از آزمایشگاه‌ها تست سریع آنتی‌بادی را از طریق گرفتن خون ارائه می‌دهند. برخلاف آزمایش پی سی آر که عفونت را تشخیص می‌دهد، در این گونه آزمایش‌ها، خون برای تشخیص آنتی‌بادی‌ها آزمایش می‌شود.
به گفته ماتیاس اورت، عضو هیئت مدیره انجمن تخصصی داکتران آزمایشگاهی آلمان، مشکل اکثر این آزمایش‌ها این است که نمی‌توانند دقیقا نشان دهند، آیا شخص مورد آزمایش به بیماری کووید-۱۹ مبتلا بوده یا است، زیرا آنتی‌بادی‌ها می‌توانند در برابر گونه‌های دیگری از ویروس کرونا ایجاد شده باشند.
شرکت بوش به‌تازگی یک سیستم آزمایش سریع به بازار ارائه کرده که گفته می‌شود با "دقت بیش از ۹۵ درصد" می‌تواند آنتی‌بادی مقابل سارس کوو-۲ را نشان دهد. اما به گفته برخی کارشناسان، این سیتسیم مواد پیچیده‌ای لازم دارد و پرهزینه است و علاوه بر این هر دستگاه می‌تواند در ۲۴ ساعت حداکثر ۱۰ تست انجام دهد که در این صورت به درد شفاخانه ها نمی‌خورد.
• در صورت بروز علائم بیماری چه باید کرد؟
در آلمان توصیه می‌شود که در صورت بروز علائم بیماری، بدون اطلاع قبلی به معاینه خانه داکتر! بهترین راه این است که ابتدا از طریق تلفون با داکتر یا مراکز درمانی ویژه کرونا تماس حاصل شود تا اطلاعات اولیه در اختیار بیمار یا بستگان او قرار گیرد.
• چه گزینه‌های درمانی وجود دارد؟
هنوز هیچ روش درمانی مشخصی برای کرونای جدید وجود ندارد. بیماران حاد به طور معمول با داروهای ضد تب، دستگا‌ه‌های تنفسی و در برخی موارد با داروهایی که برای مقابله با گونه‌های دیگر ویروس تولید شده‌اند درمان می‌شوند.
• آیا بیمارانی که شفا یافته‌اند در مقابل کرونا مصون هستند؟
فرض کارشناسان همین است. اما واقعیت این است که آنها هم هنوز صد در صد مطمئن نیستند و علاوه بر این نمی‌دانند، مصونیت چه مدت دوام دارد. در حال حاضر آزمایش‌هایی برای اثبات مصونیت در حال انجام است.
• پیامدهای دراز‌مدت بیماری کووید-۱۹ چیست؟
اطلاعات موثقی در باره پیامدهای کوتاه یا طولانی‌مدت این بیماری در دست نیست. با این حال نشانه‌هایی از پیامدهای احتمالی جسمی و روانی وجود دارد؛ از جمله اختلال مداوم در عملکرد شش یا ریه و در حس بویایی، ضعف بدنی و همچنین اختلال اضطرابی، حمله‌های هراس و افسردگی گزارش شده است.