دربيش از 60 کشور زندانهاي مخفي وجود دارد

اين گزارش شوراي حقوق بشر سازمان ملل متحد در بيشتر از 200 صفحه ارايه شده و محتواي آن بسيار حاد است. کشور هاي زيادي در شوراي حقوق بشر در ژنيو اصلاً مايل به از ميان برداشتن اين گزارش اند، زيرا چهار کارشناس، که اين گزارش را تهيه کرده اند، در شمار زيادي از کشور ها شواهدي را در رابطه با موجوديت زندان هاي مخفي بدست آورده اند. بقول اين کارشناسان اين زندان ها يا اردوگاه ها با حقوق بشر و بخصوص با منشور يا کنوانسيون ژنيو مطابقت ندارند. مانفريد نوواک يکي از اين کارشناسان تأکيد ميکند که در بيشتر از 60 کشور جهان زندان هاي مخفي وجود دارند که شيوه هاي تحقيق و بازجويي در آنها خلاف موازين حقوق بشر بوده و از شکنجه کار گرفته ميشود. او مي افزايد:

"پس از 11 سپتمبر سال 2001 واقعاً دامنۀ اين مسأله وسعت يافته است. نتنها زندان هاي سي آي در هر کشوري که ممکن باشد، مثلا در افغانستان، بلکه در کشور هاي اروپايي، مثل پولند، رومانيا و يا لتوانيا، و همچنان در تايلند و پاکستان و غيره نيز چنين زندان ها وجود دارند."

مثلاً پاکستان تا آخرين لحظه به هر وسيله اي تلاش ميکرد تا از نشر اين گزارش جلوگيري کند. ماسکو، که موجوديت زندان هاي مخفي در روسيه را رد ميکند، ميخواست اين گزارش شوراي حقوق بشر از صفحۀ انترنت اين سازمان دور ساخته شود. در آنصورت بايد سانسور صورت ميگرفت. سازمان حقوق بشر ملل متحد گفته است کشور هاي که شامل اين فهرست اند تنها ميخواستند مانع آن شوند که ديگران انگشت انتقاد بطرف شان دراز کنند.

چهار کارشناس سازمان حقوق بشر، که گزارش در مورد تحقيق کرده و گزارش ارايه کرده اند، گفته اند هيچ کشور به داشتن زندان مخفي اعتراف نکرده است. گزارش اين کارشناسان بر مبناي سخنان شاهدان استوار است. همچنان از جمع 190 کشور عضو سازمان ملل متحد، شماري کمي از آنها اين کارشناسان را در تحقيقات شان حمايت کرده اند.

جالب توجه اينست که ايالات متحدۀ امريکا، عضو جديد شوراي حقوق بشر، پيوسته طرفدار بررسي گزارش هاي اين شورا بود، در حاليکه کارشناسان اينبار در گزارش خود امريکاييان را بيشتر از همه مورد انتقاد قرار داده اند. درين گزارش تحقيقي آمده است که سي آي اي، يا ادارۀ استخبارات ايالات متحدۀ امريکا در سراسر جهان زندان هاي مخفي دارد. نگارند گان گزارش از يک شبکۀ جهاني براي تعقيب و پيگرد "دشمنان" آنکشور سخن ميگويند.

نوواک ميگويد:

"يعني ايالات متحدۀ امريکا افرادي را به کشور هاي ديگر ميفرستد تا در آنجا از آنها استنطاق صورت گيرد، به خصوص به کشور هاي که به شکنجه دادن شهرت دارند، مثل مصر، سوريه، مراکش، پاکستان و برخي از کشور هاي ديگر."

در گزارش همچنان گفته شده است که در کشور هاي پولند، رومانيا و لتوانيا نيز زندان هاي مخفي سي آي اي وجود دارند. کارشناسان شوراي حقوق بشر انتقاد کرده اند که ادارۀ استخبارات ايالات متحدۀ امريکا، بنام مبارزه عليه ترور، حقوق بشر را ناديده ميگيرند.

ارايه کننده کننده گان گزارش از همه دولت ها خواسته اند تا اداره هاي استخبارات خود را بهتر کنترول کنند و با شجاعت زندان هاي مخفي را ببندند.

اما سؤال اينجاست که آيا شوراي حقوق بشر ملل متحد ميتواند براي تصويب يک قطعنامه تلاش کند، که در آن داشتن زندان مخفي محکوم گردد؟

پاسکال ليخلر / صفي ابراهيم خيل

ويراستار: رسول رحيم