تعویق جرگه؛ اقدامی با دو هدف
۱۳۸۹ اردیبهشت ۲, پنجشنبه
فاروق وردک، وزیر معارف و رییس تخنیکی برگزاری جرگهی صلح، روز گذشته گفت حامد کرزی با توجه به سفری که به امریکا دارد و نگرانیهایی که جامعهجهانی از نتایج جرگهی صلح داشت، با مشوره با برخی رهبران سیاسی و جهادی، تصمیم به تعویق سه هفتهای این جرگه گرفت.
هرچند فاروق وردک همزمانی ثبت نام نامزدان انتخابات پارلمانی با زمان برگزاری جرگهی صلح در دوازدهم ثور، را یکی از دلایل تاخیر در برگزاری این جرگه اعلام کرده، اما آنطور که از گفتههای وی نیز پیداست، تفاوت نظر میان حامدکرزی و مقامهای امریکایی میتواند دلیل اصلی تعویق افتادن این جرگه باشد.
فاروق وردک گفت: "بعضی حلقههای جامعه جهانی تشویشهایی داشتند از تدویر جرگهی ملی مشورتی صلح که نتیجهی جرگهی ملی مشورتی صلح چه خواهد باشد. این تشویشها بدون شک بعد از سفر رییس جمهوری اسلامی افغانستان به مراتب کمتر میشود".
تحلیلگران معتقدند که حامد کرزی با توجه به تمام تمرکزی که به جرگهی مشورتی صلح داشت، نتوانست حمایت جامعهی جهانی را از این طرح به دست بیاورد.
برعلاوه، چگونگی برگزاری جرگهی صلح و جایگاه تصمیمهای آن از منظر حقوقی، نگرانیهای برخی نمایندگان مجلس، نهادهای مدنی و فعالان حقوق زن را نیز برانگیخته بود.
به ویژه این نگرانی زمانی بیشتر شد که در پی سخنان انتقادی حامد کرزی علیه غربیها، و متهم ساختن سفارتخانههای کشورهای غربی به تقلب انتخاباتی، تنش میان واشنگتن و کابل، تشدید یافت.
به باور تحلیلگران، حامد کرزی با توجه به این که هیچ تصمیمی بدون حمایت جامعه جهانی تحقق نخواهد یافت، در صدد کسب حمایت امریکا از جرگهی صلح شده است.
شاه حسین مرتضوی، روزنامهنگار در کابل میگوید: "احتمال این میرفت که متحدین غربی آقای کرزی با فیصلههای جرگه به نحوی مخالفت کنند. احتمال این است که تمام آجندای که در جرگه در نظر گرفته شود، در سفر آقای کرزی در امریکا رویش توافق شود و مطابق به تصمیمهای این سفر، فکر میکنم که برنامههای جرگه به پیش خواهد رفت".
وردک گفت اطمینان از حمایت جامعه جهانی از جرگهی صلح، بر آن تاثیر میگذارد.
وردک افزود: "وقتی که ملت ما این اطمینان را داشته باشد که جهان به یک آواز از جرگهی ملی مشورتی صلح حمایت میکند، طبیعی است که تاثیر خود را دارد بر روند جرگه و بر روند پروسهی صلح".
حامد کرزی به تاریخ دهم ماه می، به دعوت باراک اوباما به ایالات متحدهی امریکا سفر خواهد داشت. با توجه به تنشهایی که میان کرزی و امریکا ایجاد شده بود، و نیز مشکلاتی که در داخل کشور وجود دارد، این سفر وی از سایر سفرهای وی، متفاوت به نظر میرسد.
به باور تحلیلگران، ممکن است یکی از دلایل تعویق جرگهی صلح این باشد که حامد کرزی، از آن به عنوان وسیلهای در مورد نتیجهی صحبتهایش با باراک اوباما، رییس جمهور امریکا استفاده کند. به این مفهوم، که اگر اختلاف نظر حامد کرزی و مقامهای امریکایی بعد از سفرش به امریکا ادامه یابد، ممکن است وی از جرگهی صلح علیه غربیها استفاده کند. زیرا از نظر ترکیب، زمینهی به وجود آوردن احساسات ضدخارجی در جرگه، وجود دارد. چنانچه وردک نیز افزود که برگزاری جرگه یک بار پیش از سفر رییس جمهور به امریکا و یک بار بعد از سفر، از نظر مالی مشکلاتی به بار میآورد.
مرتضوی میافزاید: "دقیقا آقای کرزی دو هدف را (از جرگهی صلح) تعقیب میکند. یکی این که مشروعیتی که در انتخابات صدمه خورده، آقای کرزی میخواهد آن را به دست بیاورد. مسالهی دوم این که اگر واقعا در این سفر امریکاییها به خواستهای اساسی کرزی پاسخ ندهند، امکان دارد که از این جرگه آقای کرزی بازهم یک بار دیگر برعلیه غربیها استفادهی سیاسی کند".
این درحالی است که جنجالها بر سر قانون انتخابات و معرفی وزیران باقیماندهی کابینه، هنوز جریان دارد.
عارف فرهمند، کابل
ویراستار: یاسر