تحليلگران: به راي مردم احترام شود

نهاد بينالمللي دموکراسي که از انتخابات پارلماني افغانستان نظارت کرده، گفته است براساس گزارشهاي اوليه، انتخابات پارلماني نسبت به انتخابات رياست جمهوري به صورت بهتري انجام شده ولي شفافيت کلي اين انتخابات مربوط به رسيدگي جدي به شکايتها و تخطيها است.

برخي تحليلگران ميگويند در صورتي که به تقلبها رسيدگي نشود، ناسپاسي به مردمي است که با قبول خطرات، پاي صندوقهاي راي رفتند. به گفته نهادهاي ناظر و تحليلگران، بايد آراي اصلي از آراي تقلبي جدا گردد.

فيض الله جلال، استاد دانشکده حقوق دانشگاه کابل ميگويد: "البته اين تقلب را مردم نکردند بلکه اين تقلب را تيم حاکم و کساني کردند که به دموکراسي، انتخابات و حکومت قانون عقيده ندارند".

موسي فريور، استاد دانشگاه کابل که خود نامز انتخابات پارلماني بود، ميگويد در مراکز رايدهي شهر کابل با آنکه توسط هزاران ناظر نظارت ميشد، ولي تخطي صورت گرفت:"در انتخابات تقلب شد. در روز انتخابات کارتهاي جعلي در سايتهاي انتخاباتي به فروش رسيد. حتا يک هزار افغاني بر سرکارتها ميگذاشتند".

"انتخابات، حمله به طالبان"

سلطان محمد اورنگ، نماينده پيشين بدخشان در مجلس نمايندگان، ميگويد در برخي از ولسواليهاي بدخشان طالبان آمادگي گرفته بودند که روند رايدهي را مختل کنند، اما مردم براي اين که زمينه را براي حضور خود در انتخابات فراهم کنند، ابتدا بر مراکز طالبان يورش بردند، بعدا در انتخابات شرکت کردند.

او ميگويد که با توجه به اين تلاشهايي که مردم انجام دادند، آراي تقلبي از آراي اصلي جدا گردد و با بيتفاوتي برخورد نشود.

تکرار تجربه گذشته

انتخابات رياست جمهوري سال گذشته با تقلبهاي وسيع همراه بود. مسوولان کميسيون انتخابات افغانستان گفته بودند که با استفاده از تجربههاي انتخابات رياست جمهوري سال گذشته، تلاش ميکنند انتخابات پارلماني به صورت بهتر برگزار شود.

فيض الله جلال ميگويد اگر کميسيون انتخابات تقلبکاران انتخابات رياست جمهوري را مورد پيگرد قرار ميداد، در انتخابات پارلماني تقلب نميشد: "اگر همان وقت متقلبين جزا ميديدند، ما شاهد تقلب در اين انتخابات نميبوديم. متقلبين اساسي نه تنها جزا نديدند بلکه رتبههاي بلند حکومتي را به دست آوردند".

قرار است نتايج قسمي انتخابات هفته آينده اعلام شود. براساس تقسيم اوقات کميسيون انتخابات، نتايج اوليه به تاريخ 17 ميزان اعلام ميشود و نتايج نهايي روز هشتم عقرب منتشر خواهد شد.

حسين سيرت، کابل

ویراستار: عارف فرهمند