برگزاری انتخابات مجلس شورای اسلامی ایران

در این رابطه بشنوید: گفتگوی نادیه فضل خبرنگار دویچه وله با فریدون گیلانی، روزنامه نگار ایرانی مقیم آلمان

پس از انتخابات مورد اختلاف ریاست جمهوری ایران در سال 2009، که اعتراضات توده یی مردم و سرکوب خشونتبار آنان را در پی داشت، وضعیت در عرصۀ سیاسی این کشور دگرگون شد.

رضا علیجانی، یکی از اصلاح طلبان مقیم خارج می گوید: «بسیاری از دوره های انتخاباتی حد اقل با یک رقابت میان جناح های مختلف توأم بوده است. در انتخابات کنونی اما شمار زیادی از نیروها حذف شده اند و حتی در زندان به سر می برند».

هر دو رهبر اپوزیسیون، سید حسین موسوی و مهدی کروبی، از دیر زمانی به این طرف در حبس خانگی به سر می برند. بسیاری از اصلاح طلبان مخالف یا زندانی شده اند و یا ایران را ترک کرده اند. آنهایی که باقی مانده اند در سیاست کشور سهم ندارند. آنها برای سهمگیری شان در امور سیاسی شرایط گذاشته اند، مثل پایان دادن به حبس خانگی دو رهبر اپوزیسیون، آزادی زندانیان سیاسی، ایجاد یک فضای باز برای رسانه ها و احزاب، و به ویژه تضمین برگزاری یک انتخابات صادقانه و عادلانه.

از آن جایی که این شرایط برآورده نگردید، اصلاح طلبان انتخابات را تحریم کردند و اعلام نمودند که از هیچ نامزدی، در هر جناحی که باشد، طرفداری نخواهند کرد. در این حال محافظه کاران با استفاده از فرصت، یعنی کناره گیری حریفان اصلاح طلب شان، نامزدان بیشتری به انتخابات فرستاده اند.

عدم وحدت میان محافظه کاران، که به "جبهۀ متحد اصولگرایان" معروف اند، سبب دو پارچگی این گروه گردیده است، که در "مبارزۀ قدرت" یکی از آیت الله خامنه یی و دیگری از محمود احمدی نژاد پشتیبانی می کنند.

اولین سؤال مهم در مجلس شورای اسلامی ایران این است که آیا طرفداران خامنه ای، همان طوری که بارها تهدید کرده اند، موفق خواهند شد یک شیوۀ قانونی را برای خلع سمت احمدی نژاد رویکار بیاورند، یا نه.

با درنظرداشت عدم سهمگیری بارز مخالفان سیاسی در این انتخابات، برای قدرتمداران اشتراک گستردۀ مردم در آن پر اهمیت است. اما به قول مخالفان، سرکوب خونین اعتراضات دو سال پیش، ممنوع قرار دادن احزاب و گروه های مخالف، تحت فشار قرار دادن رسانه های منتقد در دو سال اخیر، و بسا نابسامانی های دیگر اکثریت مردم را از اشتراک در این انتخابات بازخواهد داشت.

آیت الله خامنه یی دو هفته پیش در یک گردهمآیی گفت: «حضور مردم در انتخابات می تواند کشور را به پیش ببرد، از شر دشمن محفوظ و مصوون نگهدارد، و دشمن را وادار به عقب نشینی کند».

اصلاح طالبان برعکس از مردم خواسته اند که در خانه های خود بمانند. مهدی خز علی، یکی از افراد سرشناس جبهۀ اصلاح طلبان، کمی پیش از بازداشت شدن اش، در آغاز ماه جنوری سال روان در مصاحبه ای با صدای آلمان گفت: «در دوازده اسفند (دوم مارچ) ما شهری را خواهیم داشت که احتمالاً بوی مرده بدهد».

به این ترتیب دلایلی وجود دارد که رقم اشتراک کنندگان در انتخابات بیشتر از حد واقعی آن گفته شود. رضا علیجانی می گوید: «حتی نامزدان جناح محافظه کاران مذهبی هم در رابطه با سلامت انتخابات و نتیجۀ آن تردید دارند. این تردیدها، با وجود فشارهای نیروهای حاکم و سانسورها، نشان دهندۀ این است که این انتخابات سالم نخواهد بود و نتیجۀ آن هم نه از سوی جامعۀ داخلی ایران و نه از سوی جامعۀ بین المللی پذیرفته خواهد شد».

این در حالی است که رسانه های دولتی ایران از اشتراک بیشتر از 60 درصد افراد واجد شرایط در انتخابات خبر می دهند.

شهرام احدی/ صفی الله ابراهیم خیل

ویراستار: عارف فرهمند