قبل از مرگ چه اتفاقی در مغز ما می‌افتد؟
۱۴۰۰ اسفند ۸, یکشنبه
یک مرد ۸۷ ساله پس از آنکه موازنه خودرا از دست داده و به زمین خورده بود، وضعیت صحی اش سریع و به شدت وخیم گردید. اورا که در وضعیت صرع و تشنج شدید قرار داشت، داکتران اعصاب، برای نظارت به دستگاه نوار مغزی « EEG» وصل نمودند.
با معاینات EEG، الکترودهایی به قسمت های خاص سر متصل می شوند که می توانند فعالیت مغز را اندازه گیری کنند. اما در جریان این تحقیقات، این مرد کهن سال با حمله قلبی مواجه گردیده و درگذشت.
دانشمندان علوم اعصاب که نتایج این معاینات را بررسی کردند، گفته اند که پس از این سانحه، برای اولین بار درتاریخ، موفق شده اند که فعالیت مغز انسان در حال مرگ را ثبت نمایند.
براساس پژوهشی که در مجله «"Frontiers in Aging Neuroscience"» یا «مرزهای در مسیر علوم عصبی» منتشر شده است، احتمالاً به پاسخ به سوال اینکه در لحظه مرگ چه اتفاقی می افتد، نزدیک شده اند.
تیم داکتران در مجموع ۱۵ دقیقه ایکه فعالیت مغزی این بیماری را ضبط و ارزیابی کرده اند، بیشتر ۳۰ ثانیه قبل از ایست قلبی و ۳۰ ثانیه بعد از ایست قلبی اورا ارزیابی کرده اند.
در جریان ارزیابی این یک دقیقه تیم داکتران متوجه افزایش فعالیت درشکل خاصی از امواج مغزی، به اصطلاح نوسانات گاما شده اند.
امواج خاصی مغزی و صوت ضبط شده در ادامه وضعیت قبل از مرگ این مرد مشابه به آنهایی بوده اند که در هنگام رؤیا، بازیابی حافظه و یا مدیتیشن اتفاق می افتد.
به گفته داکتر اجمل زِمار، نویسنده اصلی این پژوهش و دکترعصب شناس در دانشگاه لوئسویل در ایالت کنتاکی ایالات متحده : «مغز از طریق ایجاد نوسان‌هایی که در بازیابی حافظه دخیل اند، ممکن است آخرین رویدادهای مهم زندگی را درست قبل از مرگ به ما یادآور شود.»
بنابر یافته های داکتر زِمار، نتایج این تحقیق نشان می دهند که مغز ما حتی حین رفتن ما به سمت مرگ نیز فعال و همآهنگ باقی مانده می تواند.
زندگی دایمی نیست
براساس منابع اداره آمار فدرال آلمان سال ۲۰۱۹ حدود ۹۳۹ هزار ۵۰۰ تن در آلمان وفات نمودند. در بیش از ۳۲ هزار گورستانی که در آلمان وجوددارند میلیونها مقبره وجود دارند. اما در سالهای اخیر فرهنگ تدفین در آلمان تغییر کرده است و گورستان ها بیشتر تسطیح گردیده و بیشتر مشابه به پارک های سبز شده اند.
تجربیات قابل مقایسه نزدیک به مرگ
از نظر علمی، تجارب نزدیک به مرگ در فاصله زمانی بین مرگ بالینی و احیا یا دوباره زنده شدن اتفاق می افتد. برخی از افرادی که با وضعیت نزدیک به مرگ مواجه شده اند، ازخاطراتی که به یاد می آورند، می گویند که وضعیت آنان شبیه یک فیلم، جدا شدن از بدن، مناظر یا نور درخشان در انتهای یک تونل بوده اند. برخی ازسرور و شادمانی زیادی حین این وضعیت گفته اند و برخی دیگر اضطراب یا وحشت را تجربه کردند.
ظاهراً، تجارب نزدیک به مرگ زمانی بیشتر اتفاق می‌افتد که فاصله زمانی احیاء یا دوباره به زندگی برگشتن به‌خصوص طولانی‌تر شده باشد و اکسیجن رسانی به مغز برای مدت بیشتری مختل شود. این کمبود و نرسیدن آکسیجن به منغز بیشردر قسمت شقیقه ها و قسمت بالایی ای وسط نیم کرده مغز اتفاق افتاده و این نواحی را متأثر می سازد اما اینکه واقعاً تجربیات نزدیک به مرگ اتفاق می افتند یا خیر؟ هنوز کاملاً روشن نیست.
سوالهای مهم آینده
از ثبت تصادفی فعالیت‌های مغز انسان در حال مرگ نمی‌توان نتیجه‌گیری‌های به‌طور کلی معتبری گرفت. این مطالعه بر اساس یک مورد انجام شده است، بیمار نیز از صرع رنج می برد.
از این یک موردِ ضبط تصادفی فعالیت مغز نزدیک به مرگ نمی توان نتیجه نهایی مغز یک انسان درحال مرگ را گرفت؛ زیرا این پژوهش صرف بر یک انسان صورت گرفته است و در ضمن مرد مذکور مبتلا به بیماری صرع نیز بوده است.
اهدای عضو؛ چه زمانی واقعاً مرگ یک انسان تثبیت می شود؟
دکتر اجمل زِمار متخصص عصب در ادامه می گوید: « نتایج این تحقیق برداشت مارا از پایان «یک زندگی» زیر سوال می برد و سوالات بیشتری را مطرح می سازد به ویژه اینکه [چه زمانی مرگ] اتفاق می افتد.
او به این باور است که نتایج این مطالعات عصب شناسان می تواند مارا امیدوار به این بسازد که «پدیده خاطرات زندگی»را بهتر درک نماییم، آنچه که اکثرأ افرادی که وضعیت نزدیک به مرگ را تجربه کرده اند، از آن سخن می گویند.
نویسنده: الکساندرفرویند
برگردان: نادیه فضل